Trump ABD'ye ilkleri yaþatmaya devam ediyor. Bildiðiniz üzere Trump hakkýnda mahkeme jürisi "suçlu" olduðu yönünde karar verdi. Trump suçlu bulundu ama cezasýnýn ne olacaðý konusunda 11 Temmuz'daki duruþmayý beklememiz gerekiyor.
Jüri suçluluðu tespit eder, cezayý deðil!
ABD'nin hukuk sistemi bizden farklý. Ceza yargýlamasý temelde iki aþamadan oluþuyor. Suçluluðun tespiti ve cezanýn tayini. Bir kimsenin hakkýndaki iddialara dönük suçluluðun tespitini jüri yapýyor. Ancak cezanýn ne olacaðýna, miktarýna ve türüne hâkim karar veriyor. Mahkeme iddialar hakkýnda suçlu bulunan Trump için -düþük bir ihtimal de olsa- "hapis" cezasý verirse, Trump "parmaklýklar ardýndaki baþkan" olabilir. Devlet evraklarýný da görüþ gününde imzalayabilir artýk...
ABD Anayasasý ne diyor?
Meselenin siyasi boyutu ayrý. Seçmen böyle bir profile oy verir mi bilinmez ama ABD'deki durum bizim bildiðimizden biraz farklý. ABD Anayasasýna göre bir kimsenin "baþkan" olarak görev yapabilmesi için "doðuþtan ABD vatandaþý" olmasý, en az 35 yaþýnda ve en az 14 yýldýr ABD'de ikamet ediyor olmasý yeterli. Baþkaca bir þart aranmýyor. Bizdeki gibi "seçilme yeterliði" sistemi yok, hatta hükümlü biri bile baþkan olabilir ABD'de.
"Seçilme yeterliliði"
Bu konu Trump sayesinde birkaç yýldýr ABD gündeminde. 2021 yýlýnda Trump'ýn "senato baskýný sebebiyle" kýþkýrtýcý olduðunu ileri süren bir grup; bazý eyaletlerde Trump'ýn seçilme yeterliliðinin iptali için davalar açmýþtý. Bu davalarýn tamamý Yüksek Mahkemeden þu gerekçeyle döndü: "Böyle bir konuda kýsýt getirmek eyaletlerin iþi deðildir, karar verecek merci Kongre'dir"... Her ne kadar siyasilerin yaptýðý açýklamalarda "sorunun çözümü sandýktýr" þeklindeki vurgu ön plana çýksa da iki dönemeç var. Birincisi mahkemenin vereceði karar, ikincisi ise bu konunun kongre önüne gelip gelmeyeceði.
Dijital Medya Konferansý
Geçtiðimiz çarþamba günü Ankara'da Radyo Televizyon Üst Kurumu ve Türk Ýnternet Medya Birliði ortak programý ile dijital medyanýn dününün, bugününün ve geleceðinin konuþulduðu bir konferans düzenlendi. Hem hazýrlýk sürecinde bulunduðum hem de bir oturumu yönetme görevi üstlendiðim konferansta, internet yayýnlarýnýn denetimi, yapay zekâ, internet medyasýnýn sorunlarý, dijital pazarlama, medya ve güvenlik konularý baþta olmak üzere çeþitli sunumlar gerçekleþtirildi.
Konferans notlarý ...
Konferansa dair birçok not biriktirdim, bunlarý diðer yazýlarýmda ele alacaðým ama birkaç çarpýcý ifadeyi paylaþmak isterim: ► Sayýn Deniz Güler'in RTÜK'ün dijital yayýnlarý denetleme kapsamýna almasýnýn bir dönüm noktasý olduðunu izah etmesi, ►Murat Yýlmaz hocamýzýn, "internetin bir gayrinizami harp aparatý olduðu" yönündeki tespiti, ►Bora Hýzal'ýn Türkiye Yüzyýlý hedefleri ile hane baþýna düþen çocuk sayýsýndaki düþüþ ve tek baþýna yaþayanlarýn sayýsýnýn artmasý arasýndaki çeliþkiyi ortaya koymasý, ►Kýymetli Nasuhi Güngör'ün merkez medyanýn baþta anlam veremediði ve belki de küçümsediði internet medyasýna þimdilerde sahip çýkmasý yönündeki tespiti süreci özetleyen bir ifade idi.
Yapay zekadan kuantum medyaya...
Yine ► Özge Evci Eralp'in yapay zekanýn yazar, muhabir veya editör olabildiði yönündeki tespiti ve sosyal medyanýn kiþisel verirler konusunda nasýl bir risk taþýdýðýný, verilerin nasýl nefret ve ayrýmcýlýk için kullanýldýðýný örnekleri ile izah etmesi, ►Tanju Akýncýoðlu'nun internet medyasýnýn halen ikincil mecra olarak algýlandýðýna dair somut tespitleri, bu alanýn geliþimi için yapýlmasý gerekenlere dair verdiði öz bilgiler ile ►Emin Aydýn'ýn dijital medya bitiyor kuantum medya geliyor þeklindeki deðerlendirmeleri önemliydi. Bu baþlýklarý daha çok konuþacaðýz eminim. Özellikle sosyal medyanýn sorumluluðu ve "algoritmik ayrýmcýlýk" konusu önemli.
Teþekkürler RTÜK...
Türk Ýnternet Medya Birliði kurucularýnýn kendi deneyimlerini ve sorunlarýný konuþma imkâný bulduðu Ýngiltere, Azerbaycan, KKTC'den ve diðer ülkelerden temsilcilerin katýldýðý konferans için RTÜK'ü "düzenleyici" ve "önleyici" misyona sevk eden Baþkan Ebubekir Þahin'e ve ekibine teþekkür etmek gerekiyor. Þüphesiz bir teþekkürü de TÝMBÝR Genel Baþkaný Süleyman Basa nezdinde tüm ekip hak ediyor. Bu tip faaliyetler ile sektörün nabzýnýn ölçülmesi ve sorunlarýn konuþulmasýna "zemin tesis edilmesi" çok ama çok kýymetli!