Dünya ekonomisinin 3’te birinden fazlasý hava durumundan direkt etkileniyor. Çok soðuk havalarda insanlar evlerinden çýkmýyorlar, dükkanlar, alýþveriþ merkezleri boþ kalýyor. Buna karþýn güneþli günlerde de bu kez açýk alanlara çýkýyorlar, perakende sektörü yine darbe alýyor. Sadece bu deðil don oluyor tarým sektörü etkileniyor...
Aþýrý kar yaðýþý, buzlanma ya da fýrtýna hem hava hem de kara ulaþýmýný etkiliyor. Ayný hava þartlarý elektrik üreten ve daðýtan þirketleri de vuruyor. Bitti mi derseniz bitmedi, bir de sigorta sektörü var.
Tarýmda yaþanan kayýplardan tutun da, buzda kaza yapan arabalardan, düþüp bir yerini inciten ya da grip olan insanlara kadar yapýlan bir sürü ödeme var. Amerika’da yapýlan bir araþtýrmaya göre, dünya genelinde sigorta þirketleri kötü hava koþullarýnýn sebep olduðu sorunlar nedeniyle her yýl 200 milyar dolar para ödüyor.
***
80’li yýllarda televizyonda, radyoda duyduðumuz hava tahmini doðru çýktýðýnda þaþýrýrdýk. Bugün uydular ve teknoloji çok kapsamlý tahminler yapma imkaný veriyor. Bir haftadan uzun olanlarda deðil ama kýsa vadeli tahminlerde yüzde 90’larýn üzerinde bir baþarý saðlanýyor.
Günümüz dünyasýnda yapmaktan çok duyurmak önemli ya, gelelim iþin o kýsmýna ve vizyona. Türkiye’de faaliyet gösteren tüm GSM operatörlerinin tarým sektörü için hazýrladýðý özel paketler olduðunu biliyor musunuz?
Don uyarýsý, köy bazlý hava durumu, nem durumu, hal fiyat bilgileri, otomatik sulama yönetmeden tutun da alarm sistemine kadar bir sürü uygulama saymak mümkün. Bilgi ve vizyon birleþince ortaya hem taraflarýn hem de üretim artýþýyla tüm ülkenin kazandýðý bir tablo çýkýyor.
***
Ancak iþin bir de ama kýsmý var... Çok önemsemediðimiz hava durumu aslýnda hepimizin bütçesini etkiliyor. Don oldu, dolu yaðdý, ürün zarar görürse fiyatlar yükselir.
Kar oldu, tipi oldu, yollar kapandý, kamyonlar þehirlere ürün getiremedi yine fiyatlar yükselir. Fýrtýna çýktý, uçuþlar, deniz seferleri iptal oldu, iþ ve iþ gücü kaybý yaþanýr. Kar yaðar, kýþ lastiði fiyatlarý yükselir, çekiciler daha çok iþ yapar, araba yýkanan yerlerde iþ durur...
Hava soðuduðunda doðalgaz ve elektrik, hava çok ýsýndýðýnda klimalardan dolayý elektrik tüketimi patlar.
Hava iyi olduðunda televizyon izleyenler sayýsý azalýr, hava kötü olduðunda artar, bu da reklamlarý etkiler. Hava durumu sadece hava durumu deðildir aslýnda.
Bilgiye ulaþma, bilgiyi iþleme, bilgiyi yayma ve bilgiye göre pozisyon alma... Özetle hava durumu demek en yüksek ve en düþük sýcaklýktan çok daha fazlasý demektir aslýnda...
