Türkiye’de milyonu aþkýn çocuk, astým hastasý. Bu sayý her geçen gün artýyor. Maalesef yaþam koþullarýmýz, yaþadýðýmýz yerler ve hava kalitesi bu sayýsýnýn her geçen gün artacaðýnýn sinyallerini veriyor. En büyük risk grubu da çocuklar. Peki neden çocuklar?
Hava kirliliðinin yarattýðý saðlýk problemlerinin baþýnda geliyor astým. Çocuklar hava kirliliði ve onun olumsuz etkilerine karþý daha savunmasýz. Çünkü çocuklarda akciðer, doðum sonrasý ve çocukluk döneminde asýl geliþimini tamamlar. Çocuðun akciðerlerindeki geliþme, 7-8 yaþlarýna kadar devam eder. Kendileri gibi ciðerleri de küçük olduðundan daha sýk aralýklarla nefes alýrlar. Bu da yetmezmiþ gibi oradan oraya zýplayan, koþan, yaþý gereði daha hareketli olan çocuklar daha çok nefes alýp daha fazla hava soluduklarýndan, toksik maddeye daha fazla maruz kalýr. Böylelikle astýmla küçük yaþta tanýþmýþ olurlar. Gözümüzden sakýndýðýmýz, her þeyden koruduðumuz çocuklarýmýz aslýnda evde otururken bile bu hastalýða yakalanabiliyor maalesef. Hatta ev gibi kapalý ortam havasý çocuklar ve astým hastalarý için çok daha riskli olabiliyor.
EVDE BOÐAZ HAVASI
Zamanýmýzýn büyük bir bölümünü ev, iþyeri, araç gibi kapalý ortamlarda geçiriyoruz. En çok soluduðumuz havanýn kalitesi için hiçbir þey yapmýyoruz. Hatta kapalý ortamlarda havanýn kalitesini düþüren eylemlerden bihaber bile olabiliriz.
Bina ýsýtma-soðutma, dýþ ortamdaki düþük hava kalitesi, yemek yaparken çýkan duman, temizlik maddeleri, kiþisel bakým ürünleri, duvar boyasý, mobilya boyalarý, inþaat malzemeleri, ev hayvanlarý, böcek ilaçlarý, mumlar, tütsüler, sigara gibi pek çok madde kapalý ortamda hava kalitesini olumsuz etkiler. Hele de çocukken bunlara düzenli olarak maruz kalýndýðýnda, akciðer problemleri çocuk yaþta oluþmaya baþlar. Camlar bile yeterli havalandýrmayý saðlamazken, havalandýrmalar ciddi hava kalitesi sorunu oluþturur. Ýnþaat trendi, hiç sevmiyor ve desteklemiyor olsam da çok katlý rezidans tipi yapýlaþmaya doðru gidiyor. Böyle camlarý aktif olmayan yapýlarda, havalandýrma klimalarla saðlandýðýndan bakteri, küf, mantar gibi zararlýlardan kurtulmak çok zor. O yüzden temiz havaya direkt ulaþmak önemli. Evinde ya da iþyerinde Boðaz havasý solumak herkese nasip olmuyor ama en azýndan, ekstra kirlenmiþ, tozlu havalandýrma deliklerinden geçen havayý solumak zorunda býrakmayýn kendi ve çocuklarýnýzýn ciðerlerini.
GÜLEN GÖKYÜZÜ
Bulutlar gerçekten inanýlmazlar, öyle þekiller alýyor ki insanýn hayal gücünü zorluyorlar. Gökyüzünün size bufotoðraftaki kadar içten güldüðüne hiç tanýk oldunuz mu bilmiyorum? Amerika Nebraska’da 2009’da hortum avcýlarý tarafýndan çekilen fotoðrafta gökyüzü gülerek parlayan gözlerle bakýyor. Doðrusu bu manzarayý ben de görmek isterdim. Fakat bulutlar Türkiye’de pek güleç deðil bugüne kadar hiç böyle bir manzaraya denk gelmediðimize göre... Ne yapsak da güldürsek acaba?
YILIN ÝLK KAR YAÐIÞI
Bir kar sezonu daha açýldý iþte. Sezonun ilk kar yaðýþý ABD’de yaþandý. Minnesota ve Wisconsin’ýn kuzeyi beyaza büründü. O bölgenin uzun dönem ortalamalarýna bakýldýðýnda, kar yaðýþý için henüz bir ay erken olduðu söylenebilir ama yaðýþý engellemiyor haliyle.
