Bizim yeni havaalaný ihalesi Ýngiltere’de de yanký yaptý. The Times gazetesinin ekonomi sayfasý soruyor: Bin yýldan eski kentinizin havaalaný artýk kapasitesini aþmýþsa ne yaparsýnýz? Sonra da yanýtý vermiþ: -Londra’da iseniz karar veremezsiniz, komisyon kurarsýnýz, sonra da komisyonun bulgularýný yayýnlamasýný yasaklarsýnýz. Türkiye ise ileri görüþlülük gösterip yeni havaalaný yapýyor.-
Yorumda Ýstanbul’un yeni havaalaný 2018’de hizmete girdiðinde Londra’nýn hâlâ -Ne yapsak? Acaba kapasite mi artýrsak?- diye tartýþmaya devam edeceði tahmin edildi.
Üstelik Ýstanbul’un böylece aktarma duraðý olma yolunda önemli adým atacaðý ve Heathrow’un durak özelliðinin zamanla azalacaðý vurgulandý.
Londra Belediye Baþkaný ve uzaktan kuzenimiz Boris Johnson, Ýstanbul’dan Londra’ya gelince -Birinci dünyadan kalkýp üçüncü dünyaya gelmiþ gibi oldum- demiþti... Ýstanbul bu haliyle bile çoðu -geliþmiþ ülke- havaalanýndan önde. Yeni inþaat bitince, daha da öne çýkacak.
Bu arada Ýngiltere, Türkiye’nin ucuz kredilerden yararlandýðýný, dünya düþük faizli parayla doluyken, Ýngiliz yatýrýmcýnýn bu olanaklardan uzak durduðunu belirtiyor.
Yani, Türkiye’nin büyük projeleri dünyanýn gündeminde. Bu projelerin sayýsý arttýkça, daha da iyi olacak. Hep dediðimiz gibi: Daha fazla yatýrým göz çýkarmaz, nazar keser, iþ ve aþ yaratýr, ekonomik büyüme saðlar.
Proje büyük, yatýrým da külliyatlý olunca, konuþan çok oluyor
Fiji’nin bir ada-ülke olduðunu biliyoruz da, -haritada yerini bul- deseler bulamazdýk. Neyse ki internet bulup getiriyor. Zaten okyanusta bir nokta... Avustralya’nýn da doðusunda, ABD ile Avustralya arasýnda. Ýki taraftan bakýnca, Asya’ya daha yakýn. Yakýn dememiz, lafýn geliþi. Uçakla Fiji’den Avustralya 4.5 saat, Japonya 9 saat, San Francisco 11 saat. Fiji okyanusta bir nokta... 800 bin nüfusu vardýr, BM’nin Barýþ Gücü’ne asker verir. Bir de Amerika’da -Fiji Suyu- diye þiþe suyu satarlar. Ýçenler suyun çok uzaktan geldiðini bilir, ama yerini çýkaramaz. Fiji, adada çýkan suyu þiþeleyip epey fiyatla ABD’ye satýyor.
Bu ada-ülkenin gazetesi önceki gün Türkiye ile Japonya’nýn nükleer santral konusunda anlaþtýklarýný yazdý. Ayrýntýlý bir haber yayýnladý. Haberi gerçi ajanstan almýþlar, ama o haberin -okuru ilgilendirediðini- düþünmüþler ki, baskýya sokmuþlar. Bizim nükleer anlaþma ile ilgilenecek ülkeler arasýnda Fiji’yi tahmin edemezdik. Dünya zaten küçüktü, küresel dünya daha da küçük.
Türkiye-Japonya nükleer anlaþmasýyla ilgilenen bir ülke daha var, o da Güney Kore... Kore’nin ilgilenmesi normal, çünkü projeye taraf oldular, sonra kenarda kaldýlar. Anlaþýlýyor ki, Sinop projesini Japonya’ya kaptýrmak Kore’yi üzmüþ. Kore hükümetinden bir yetkili, yerel medyaya ‘Japonya, Türkiye’ye daha iyi finansman paketi verdiði için kazandý’ dedi.
Kore, proje finansmanýnda yeterince yaratýcý olmadýðýný ve bu yüzden dýþ rekabette geride kaldýðýný düþünüyor. Ayrýca, finansal paket yapmakta baþarýsýz olduðunu, bunu aþmak için bütün resmi kurumlarýn Japonya gibi ortak çalýþmasý gerektiðini düþünüyor. Bütün bunlar Sinop projesinin kaptýrýlmasýnýn etkisi.
Yine Kore, Japonya’nýn Türkiye’ye çok düþük faizle kredi açtýðýný, Japonya’nýn mali kaynaklarýna Kore elektrik þirketinin sahip olmadýðýný düþünüyor. Ona da çare arayacaklarmýþ. Ancak Japonya’nýn yen basmasý ve sýfýr faizi ile Kore’nin baþ etmesi zor. Öte yanda Kore, 2009’da BAE’de santral ihalesini Japonya’yý geçerek kazandýðýný, bu kez ise Sinop santralinde Japonya’nýn Kore’yi geçtiðini vurguluyor. Onlarýn hesabý da deplasmanlý turnuva gibi.
twitter.com/selimatalayny
