Bugün adliyedeydim.
Gencecik insanlar; bazýlarýnýn elleri kelepçeli, bazýlarý kelepçesiz.
Çeþit çeþit suçlar,
Sýradanlaþmýþ hepsi, kanýksanmýþ, normalleþmiþ.
Ýlk kavga çýktýðýnda þaþýrdým, irkildim, hemen o yöne baktým.
Ama bu hareketimle ben daha þaþýlacak durumdaydým;
Zira kimse istifini bozmadý.
***
Genç bir çocuðun davasýný izledim, 18 yaþlarýnda.
Yaralama, gasp, hýrsýzlýk þimdiye kadar portföyüne kattýðý suçlardý.
Bu yaþa kadar bu kadarýný öðrenebilmiþ demek ki.
KARAR! dedi hakim, ayaða kalktý herkes.
Önce suçlarý sýralandý, sonra cezasý okundu, sonra iyi halden indirimi açýklandý, sonra cezasý paraya çevrildi.
Benim gibi çocuðun da kafasý karýþmýþtý.
Ben soramadým ama o sordu,
“Hakim abi ben annamadým, þimdi yatarým var mýýýý, yok mu”
Herhalde anlamýþsýnýzdýr ama anlamayanlar için altyazý geçeyim; “Hapishaneye gidecek miyim, gitmeyecek miyim?”
1 sene 3 ay gibi bir ceza yemiþti, jandarma kelepçeledi, çýkarken gülümsüyordu, cezaevi jandarmayla þakalaþýyordu.
***
Ýçeri giren genç, daha farklý suçlarla tanýþýyor, yeni teknikler öðreniyor, dýþarý çýktýðýnda artýk daha donanýmlý (!) hale gelmiþ oluyor. Üstüne bir de idamýn yasak olduðu ülkemizde en aðýr ceza olan hapis cezasýný da gören bir gencin artýk korkusu kalmýyor. “Daha kötü ne olabilir ki?” diye düþünüyor.
Hapis cezasý vermemek de çözüm deðil;
Bu kez de yaptýðýnýn yanýna kaldýðý, bundan sonra da ne yaparsa yapsýn bir þekilde sýyrýlacaðý düþüncesi geliþiyor.
Sözün Özü
Ýster hapse atýn, ister denetimli serbestlik verin, ister dýþarý çýkarýn.
Bir genç suça bulaþtýysa, geri dönüþü kolay deðil.
Mesele onu en baþta suça bulaþtýrmamakta.
Ýlk defa suça bulaþan tüm gençler ayný þeyi söylüyor : “Bilmiyordum, bu noktaya geleceðini bilemedim, böyle olacaðýný düþünemedim”.
Ama bunu bir yerlerden bulduðu silahý beline takan da söylüyor,
Uyuþturucu kullanan da…
Yani sýrf arkadaþlarýna özendiðinden býçak taþýyan çocuk, bir kavga çýktýðýnda ne olacaðýný düþünmeden o býçaðý çýkarýveriyor. Yola birini yaralamak, hatta öldürmek için çýkmýyor ama sonuç hüsran oluyor. Sonuç neydi, nereye vardý...
ANNE BABALAR; hiç öyle ayýplar gözlerle bakmayýn, “Aa ne çocuklar var” demeyin, çocuklarý suça bulaþan ailelerin %75’i bunu ilk duyduðunda “Benim çocuðum yapmaz” diyor. Çocuðunuza güvenin, ama tedbiri elden býrakmayýn. Onlar hata yapacak yaþlarda, ama siz onlarýn kontrolünü kaybedecek yaþta deðilsiniz.
ÇÖZÜM ÖNERÝM
Bugün adliyeyi görmüþ biri olarak önerim, gençlere iyiyi, -yani bir üniversite kampüsünü- göstermenin yaný sýra adliyeyi, AMATEM’i (Alkol ve Uyuþturucu Madde Baðýmlýlarý Tedavi ve Araþtýrma Merkezi) ve hatta hapishaneyi göstermek.
Bilirsiniz; bebekler bir kez elleri sobada yanana kadar ondan korkmazlar ve ilk kez yandýðý andan itibaren yanýna bile yaklaþmazlar. Ayný þekilde gençlerin bu korkuyu yaþamasý için bir kez baþýnýn belaya girmesini beklememeliyiz.
Baþlarýnýn belaya ilk giriþi, içinde her türlü suçu barýndýran bir þehrin kapýsýndan içeri giriþ gibi oluyor çünkü.
Girdikten sonra, geri getir getirebilirsen...
