Kürt meselesinden beslenerek var olan, dolayýsýyla siyasal haritada olabildiðince dar bir alan sahip HDP, 2015 Seçimlerinde yeni bir açýlýmla alan geniþletme iddiasýný devam ettiriyor.
HDP’nin, Cumhurbaþkanlýðý Seçimleri sýrasýnda baþlattýklarý süreçte, 2015 seçim söylemiyle birlikte bir geniþlemeden ziyade eski Türkiye tezahürleri üzerinden keskin bir daralma yaþandýðý görülüyor. Bu durum, HDP elitleri açýsýndan yeni bir geliþmeden ziyade, zaten kodlarýnda ve dünya görüþlerinde içkin olan eksenin görünür hale gelmesinden ibaret.
PKK çizgisini yakinen bilenler açýsýndan, HDP’nin özellikle seçim beyannamesine yansýyan baþlýklarýnýn þaþýrtýcý bir tarafý bulunmuyor. Solun olabilecek en ilkel, pozitivist ve Avrupa-merkezci ‘din okumasý’ üzerinden neo-Kemalizm’i üreten bu siyasal aklýn, ciddiyetsizliðini nihilizme vardýrmasýna þaþmamak lazým.
2015 seçim kampanyasýnda HDP’nin en tartýþmalý baþlýklarýndan biri de ‘Diyanet meselesi’ oldu. HDP’nin Diyanet’i bir meseleye dönüþtürmesinin kabaca iki yönü bulunuyor. Birincisi, 2015 seçimlerinde HDP’nin gözünü diktiði Alevi seçmeni hareketlendirecek bir söylem kullanma ihtiyacý hissetmesi. Ýkincisi ise, PKK ve HDP’nin radikal ve fundamentalist seküler dünya görüþünün söyleme yansýmasý.
Bu baðlamda, “Diyanet’i ve din derslerini kaldýracaðýz” söylemi bir seçim vaadi olur mu? Bu vaatle kazanýlmak istenen nedir? Riskli bir vaat ise siyasal sigorta poliçesi nasýl satýn alýnmýþtýr? Diyanet’i kaldýrma vaadi ile “eþcinsellere” özel baþlýk ayrýlmasý arasýndaki ünsiyet nedir? Bu sorularýn cevaplarýndan ortaya çýkan koordinatlardan HDP’nin siyasal ve sosyolojik mevkiini tespit etmek mümkün müdür?
‘Diyanet’i ve din derslerini kaldýrma vaadi’, Alevi toplumunun dar bir kesiminin dýþýnda kalan Alevileri ve Türkiye’nin kahir ekseriyetini muhatap almýyor. Bu vaadin doðrudan muhatabý olan kitle de ilk kez böylesi bir çýkýþla karþý karþýya kalmýþ deðil. Dolayýsýyla ilk kez dile getirilen, orijinalliði olan bir vaat de deðil. Hatta bu bir vaat bile deðil.
Kemalizm’in din-devlet iliþkilerini kontrol altýnda tutmak için Osmanlý’dan tevarüs eden geleneklerin üzerine inþa ettiði alanda din-devlet iliþkileri, AK Parti’nin ‘de facto normalleþtirme süreci’yle büyük ölçüde dönüþtü. Bu dönüþümden Diyanet algýsý da payýný aldý. Din-devlet iliþkilerinde hem maðduriyet kaynaklý hem de bilinçli itiraz getirenler yüzünden yýllarca meþruiyet krizi yaþayan bu resmî kurumun, AK Parti döneminde yaþanan normalleþme ile mütedeyyin kesimlerle kurduðu iliþki de tabiî mecrasýna girdi.
Bütün bu geliþmeleri okuma basireti olmayan HDP’nin mevzubahis yaptýðý Diyanet ile milletin muhatap olduðu Diyanet arasýnda fazlaca bir bað kalmamýþ durumda. Büyük ölçüde seküler hurafe dini olan Kemalizm’in, derinliði olmayan ve geçmiþte Ýslam’ý reforme etme giriþimleri olarak gündeme gelen baþlýklara benzer þekilde “Diyanet’i kaldýralým” düzeyi þimdi de HDP’de nüksetti.
HDP kitlesinin kahir ekseriyetini oluþturan ve Türkiye ortalamasýnýn üstünde mütedeyyin olan kitleye “Diyanet’i ve din dersini” kaldýracaðýz vaadinin açýklamasý nedir? Görünen o ki, mezkûr kitlenin hassasiyetlerinden ziyade HDP elitlerinin köktenci sekülerizmi önemsenmiþ durumda. Çünkü tabandan gelecek itiraz ve tepkileri, bu konunun dýþýndaki maðduriyet baþlýklarýyla tazmin edeceklerini düþünüyorlar.
Ama bundan daha önemlisi, bir neo-Kemalist proje olarak HDP’nin, Kürt sosyolojisinin sosyal dokusuna karþý taarruza baþlamýþ olmasýdýr. Bu yönüyle Diyanet’i ve din dersini kaldýrma vaadi, PKK’nýn ilk günden beri hayata geçirdiði neo-Kemalist sürecinin ete kemiðe bürünmüþ son halkasýdýr. Zira HDP’nin bu vaadiyle ne Diyanet’in kalkacaðý ne de din derslerine bir þey olacaðý yok.
Yaþanan; bu cümleleri telaffuz bile etmeye cesaret edemeyecekken, kitleler ve Kürtler nezdinde sýradanlaþmasýný hedeflemekten ibaret. Bir taraftan bu hazmetme süreci hayata geçerken, diðer yandan da Diyanet karþýtlýðý üzerinden kendi kimliðini inþa eden bazý Alevi gruplara teminat mektubu vermiþ oluyorlar. Bu kumardan, bilinen en yaygýn seçmen davranýþý olan ‘taklit ile asýl adres ya da sahiciliðin çarpýþmasý’ çýkacak. Bugüne kadar, sahibi olan bir politik tutuma karþý taklitlerinin kazandýðý vaki olmadý!
