Her þeyin baþý fikir

SÝLÝKON VADÝSÝ (SAN FRANCISCO - ABD)

Burasý bir kent deðil, hatta bir kasaba bile sayýlmaz; ancak dünyanýn adý duyulduðunda kulaða para sesi gelen, teknolojiyi takip edenlerin adlarýný iyi bildiði hemen bütün büyük þirketlerinin merkezi burada. 1970’li yýllarda ilk mekân tutanlar silikon çip üreticileri olduðu için ‘Silikon Vadisi’ denilmiþ ve o gün bugündür öyle anýlýyor...

Cumhurbaþkaný Abdullah Gül dünyaya teknoloji üreten, kriz içerisinde ABD ekonomisine hayatiyet saðlayan bölgeyi de görmek istediði için buradayýz.

Burayý mekân tutanlarýn herbirinin çok ilginç bir baþarý öyküsü var. Kimi aklýna gelen bir fikri paraya döndürmeyi de akýl etmiþ ve buranýn yolunu tutmuþ; kimi yüreðini açtýðý risksever sermaye tarafýndan buraya yönlendirilmiþ... Çoðu iyi bir okulda baþladýðý eðitimini tamamlamadan ilk milyon dolarýný kazanmýþ... Kimi basit bir fikrini baþkalarýna da sunabileceði bir projeye dönüþtürebileceðini fark edip buraya koþmuþ...

Piyasa deðeri 100 milyar dolar olan Facebook Harvard’tan terk bir gencin hayal ürünü. Birkaç arkadaþ için üretilen programýn, 2011 yýlýnda, ayda toplam 1 trilyon sayfaya bakan, her gün 2.7 milyar yorum yazan tam 845 milyon kullanýcýsý var. Reklâmlar sayesinde kazancý 3.7 milyar dolara ulaþtý.

Dünyanýn bütün büyük teknoloji firmalarýnýn mekâný olan Silicon Vadisi’nde çalýþan sayýsý 250 bin kiþiyi bulmuyor... Bu kadar az çalýþanla ülke milli gelirine yüklü katkýlarda bulunan bir üretimi gerçekleþtiriyor Vadi. 2009’dan 2010’a üretim ve kârlýlýkta yüzde 13 büyüme kaydedilirken, çalýþan sayýsýnda yüzde 2 azalma yaþanmýþ...

Az sayýda insanla daha fazla üretim ve kârlýlýk saðlayabilen iþletmeler burayý mekân tutanlar...

Formül basit aslýnda: 1970’li yýllarda “Yalnýz eðitim yetmez, piyasaya dönük iþler de yapalým” kararýyla öðretim üyelerini ve öðrencilerini hayata geçirilebilecek fikir üretmeye teþvik eden bir üniversite (Stanford)... Ýþsizlik sorununun çözümüne katkýda bulunacak iþletmelere her türlü kolaylýðý saðlayan bir kent (San Francisco) yönetimi... Parasýný risk taþýsa da kazanýnca büyük kazanacak projelere yatýrmakta tereddüt etmeyen sermayedarlar... Bir fikir ve dünyanýn en parlak beyinlerini bünyesine katmada hiçbir kýskançlýk göstermemiþ lider giriþimciler...

 

Yüzbinlerce insaný istihdam eden asýrlýk þirketlerinin piyasa deðeri 30 milyar dolarý bile bulmazken, hemen her ülkeden kafasý çalýþan insanlarý ithal ettiði iþletmesinde 3500 kiþiyle Facebook, 100 milyar dolarlýk bir piyasa deðerine hükmediyor...

En büyük hissedarý ise, 27 yaþýnda bir genç adam...

Burada kurulu þirketlerin uyduðu basit formül taklit edilebilir aslýnda; sözgelimi Türkiye de ‘Silicon Vadisi’ benzeri Teknokentler oluþturup orijinal fikir sahiplerine destek çýkma çabasýnda. Artýk dünyayý yerinden oynatacak bir fikre deðil, dünyanýn her tarafýnda paraya çevrilebilecek yeni bir keþfe yarayacak fikre ihtiyaç var...

Cumhurbaþkaný Gül burada geçireceði iki günde hemen bütün önemli þirketlere uðrayýp en tepe yöneticisiyle görüþecek. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakaný Nihat Ergün de kendisine refakat ediyor.

Ülke için hayýrlý ve önemli sonuçlar çýkabilir buradan...