ABD Baþkan Yardýmcýsý Joe Biden, cuma akþam üzeri Kiev-Ukrayna’dan Ýstanbul’a geldi. Ýstanbul’a indiðinde ise aklý çok baþka bir yerde, Washington’daydý. Biden Ýstanbul’da alanda karþýlanýp aracýna bindikten sonra kendi imzasýyla ABD iç siyasetine dair bir tweet attý: Baþkan Obama’nýn bir gece önce açýkladýðý -Yasadýþý göçmenlere kýsmi af- kararýna destek beyan etti ve de Kongre’nin bu soruna uzun dönemli çare bulmasýný istedi.
ABD Baþkan Yardýmcýsý’nýn, Baþbakan Ahmet Davutoðlu ile görüþmeye yol alýrken Ýstanbul caddelerinde ABD iç siyasetine dair tweet atmasý, hem zihni öncelik, hem de yolda boþ zamandan yararlanma çabasý olarak düþünülebilir. Bir baþka yorumla da Biden -Multi tasking- denen ayný anda birden çok iþ ve icraat yapma sanatýnýn örneklerini gösteriyor olabilir.
Anayasal konum olarak Senato’nun da baþkaný olan ABD Baþkan Yardýmcýsý, aslýnda bu tweet ile Kongre’nin Yasamasý ve Obama’nýn Yürütmesi arasýnda uzunca zamandýr süren çatýþmayý yansýtmaktaydý. Çatýþma öyle boyutta ki, Obama ‘yetki gaspýyla’ suçlanýyor... Hatta ‘Ýmparator’ ve ‘Kral’ olmakla suçlanýyor... Hür dünyanýn lider demokrasisinin baþkaný neredeyse ‘diktatör’ ilan edilecek... Bugünleri de gördük!
2010 yýlýndaki ara seçimde muhalefetteki Cumuriyetçi Parti’nin Temsilciler Meclisi’nde çoðunluðu ele geçirmesinden beri ABD siyaseti bölünmüþ ve kilitlenmiþ durumda... O zamandan beri Demokrat Obama’nýn Beyaz Sarayý’nýn ve Demokrat çoðunluktaki Senato’nun ‘Ak’ dediðine Cumhuriyetçi Meclis ‘Kara’ diyordu. Meclisin iki kanadýnýn uyumlu çalýþmasýna ve uzlaþmasýna dayanan ABD sistemi de felç olmuþtu. Ýþte bu koþullarda ABD yýllarca bütçe yapamadý, borçlanma tavanýný usulen de olsa yükseltemedi, son ana dek temerrüt-iflas noktasýna geldi... Bu nedenle ABD’nin Irak’tan çekilmesi acele ve telaþla yapýldý. Bu nedenle Obama Suriye’yi baþta bombalama tehdidi yaptý, sonra -Kongreye sormam lazým- diye çark etti. ABD o zamandan beri kalem kilit... Kongre’den karar çýkmýyor. ABD Kongresi’nin halk gözündeki desteði tarihin en düþük düzeylerinde, yüzde 10 civarýnda... Obama da yüzde 50’nin hayli altýnda...Bu kilitlenme son birkaç ayda Kongre’nin ABD Büyükelçilerini atamamasý noktasýna ulaþýp dünyayý ilgilendirir hale geldi. ABD örneðin Ankara’ya zorlukla büyükelçi atayabildi.
Kongre týkalý kalýnca, Baþkan Obama kendi yetkisini geniþ yorumlayarak tek imzalý kararname ile icraat yapmaya yöneldi. Baþkan Kongre’ye gitmemek için yasadaki boþluklarý kullanýyor, yetki kullanýyor, kararname çýkarýyor. Ýþte Cumhuriyetçi Parti, Kongre onayýna girmeden yapýlan Beyaz Saray icraatlarýný ‘yetki gaspý’ olarak niteliyor.
Bu durum ay baþýndaki ara seçimde Cumhuriyetçiler’in Senato’yu da ele geçirmesiyle daha vahim boyuta ulaþtý. Kongre yani yasama, tümüyle Cumhuriyetçiler’in elinde. Demokrat Obama Beyaz Saray’da yürütme olarak tek baþýna... Ve birinin ak dediðine diðeri kara diyor. Kongre’de Cumhuriyetçiler kendi bildikleri gibi yasa çýkarýrlar, ama Obama veto eder... Obama yasa önerse, Kongre geçirmez... Bu durum yeni Kongre tam tekmil ocak ayýnda iþe baþlayýnca daha da ortaya yayýlacak.
Bu arada Obama’nýn kendi bildiði gibi kararname çýkarýp icraat yapmasýna karþý Cumhuriyetçiler hukuk davasý açmaya bile çalýþtý... Meclis Baþkaný ve Cumhuriyetçi lider Boehner, Obama’nýn yetki aþtýðý ve yetki gasp ettiði gerekçesiyle bireysel hukuk davasý açmaya çalýþtý, ama hukuki emsal bulamadý... Ve geçen hafta Obama, tek imza ile göçmenlere af ve diðer kararlarý geçirince Cumhuriyetçiler ‘Obama imparator oldu, kral oldu, istediðini yapýyor’ demeye baþladýlar.
Þu noktada Obama’ya ‘Sezar’ diyen de var... Sezar bir diktatördü...
Ýþte Joe Biden, bu his ve düþüncelerle Ýstanbul’a indi ve bu ortama, Washington’a geri döndü. Dünya iþleri bir yana, Obama ile birlikte önce ABD’yi idare etmeleri gerekiyor ve bu siyasette yollarý açýk deðil.
Biden, Ýstanbul’daki konferansta ‘yetkilerin tek elde toplanmasý’ konusunu açtýðýnda bu sorunlar için Türkiye’yi adres göstermedi. Kendisi bu sorunlarý bire bir Baþkent Washington’da yaþýyor.
