Hurma artýk sofralarda yer edinmek için 365 gün Ramazan ayýný beklemiyor. Rafine þekere alternatif kullanýmý hýzla artýyor. Üstelik bir de þurubu ve þekeri pazarlanýyor. Neredeyse tüm saðlýklý ve doðru tarifler yaptýðýný iddia eden blogerlar, kafeler, pastane, fýrýn ve hazýr yemekçiler bol kepçeden kullanýyor. Peki hurma gerçekten masum mu?
Þeker tadý olmadan yapamýyoruz. Gün içinde elimiz ayaðýmýz titrediðinde bir lokma tatlýyý aðzýmýza attýk mý veya orucu þekerli bir þeyle mesela hurma ile açtýk mý o an için pek huzurlu oluyoruz. Bizi þeker algýsýna bu kadar kenetleyenin rafine þeker olduðunu unutmayýn. Çocukluðumuzda büyüklerin bize seremonilerle hediye ettiði çikolatalar, akide þekerleri bu baðýmlýðýn temelini attý. Unutmayalým ki yediðimiz sebze ve meyvede þeker zaten mevcut. Ekstra þekerli atýþtýrmalýklara hiç gerek yoktu. Ama olan oldu ve þeker baðýmlýsý bir nesil haline geldik.
Þekerle arama mesafe koymam saðlýk sorunlarým sebebiyle olmuþtu. Ve maalesef þekerli tatlý, çörek, pasta fena güzel yapýyordum ve yine maalesef þekerli tüm tatlýlarý çok seviyordum. Ama saðlýðýmý geri kazanmak için ona alternatif bulmaya mecburdum. Bu yüzden neredeyse bir üniversite daha bitirir gibi, tüm alternatif ürünler hakkýnda detaylý bilgiler edindim, raporlarý okudum ve uygulamalar yaptým. Ýþte tam da o dönemde hurmanýn benim için dost olmadýðýný keþfettim. Çünkü yapýsý ve lezzeti itibariyle þekere çok iyi alternatifti. Yapýsý o kadar kavrayýcýydý ki, oluþturduðunuz tariflerde glutene bile ihtiyaç hissetmiyordunuz. Þeker tadý o kadar yoðundu ki rafine þeker olsa olmasa ne olur dedirtiyordu. Ama dediðim gibi kan þekerimle ilgili bir saðlýk sorunum vardý ve kuru hurma bunu daha da fazla tetikleyebilecek kapasiteye sahipti.
Rafine þekere gelecek olursak; rafine þeker gýda deðildir. O yapay bir maddedir. Katký maddesi gibi düþünebilirsiniz onu; gýdalarýn içine girdiðinde onlarýn bozulmasýný önleyerek raf ömürlerini arttýrýr. Bir özelliði de baðýmlýlýk yapmasý. Üstelik eskisi gibi þeker pancarýndan ziyade artýk mýsýr þurubundan elde edilmekte ve bu da maliyetini iyice düþürmektedir. Üretici için müthiþ bir madde anlayacaðýnýz. Bu yüzden satýn aldýðýnýz her atýþtýrmalýkta bol bol kullanýlmakta. Aslýnda meseleyi iki grup için ele almamýz gerekiyor. Þeker sorunu olanlar. Ve saðlýklý bireyler. Bu iki grubun þeker alternatifleri birbirinden farklý. Ýlk grup kuru hurmaya dikkatle yaklaþmalý, diðer grup ise sayýyý abartmadan þekere alternatif tüketebilir. Her iki grubun da rafine þekere alternatif bulma þansý var. Benim kiþisel önerim, orucunuzu hurma ile deðil zeytin ile açmanýz. Konunun devamýný uzman cevaplarýna býrakýyorum ve sizin de bu yazýya göre kendi yol haritanýzý daha rahat oluþturacaðýnýza inanýyorum. Gelecek haftalarda rafine þeker alternatifi tüm doðal ürünleri masaya yatýracaðýz, takipte kalýn.
Kurutulmuþunu deðil tazesini tüketin
Kontrolsüz þekeri olanlarýn bu tip alternatiflere dikkatli yaklaþmasý gerek. Ýnsanlar rafine þekere alternatif bulmak için son zamanlarda piyasaya yeni sürülen bir çok ürünü hiç sorgulamadan kullanmaya baþladý. Bunlarýn içinde hindistancevizi þekeri, elma ekstresi ve de hurma þurubu, þerbeti var. Hurmayý taze olarak tüketmekte hiç bir sakýnca görmediðim gibi tam tersine faydalarý için hastalarýma öneriyorum. Kuru hurma baþka bir konu. Kurutulmuþ neredeyse tüm meyvelerin fazlasý sakýncalý. Kuru meyvelerde ki, hurma da onlardan biridir fruktoz oraný yüksektir. Diðer taraftan hurmanýn kurutulmuþ halinde lif çok yoðundur bu da olumlu tarafýdýr. Yine de günde bir bilemedin iki adet yenmesi karþý çýktýðým bir þey deðil ama tazesini tüketilmesini her zaman tercih ederim. Hipoglisemisi ve þekeri olanlarýn dikkatli olmasýný öneririm.
Son dönemde iyice artan hurma püresi kullanýmý var. Barlar, kekler ve tatlýlar yapýlýyor ve hiç bir sorun yaratmazmýþ gibi bol bol yeniyor. Hurmayý ezerek tatlýlarýn içine koymak ve onu rafine þekere saðlýklý bir alternatifmiþ gibi bol bol tüketmek miktarý abartýlýrsa tehlikeli olabilir. Þurubunu ve þerbetini konuþmam bile.
HURMA; ÝYÝ MÝ KÖTÜ MÜ?
Yeni bir meyve deðil. Hep hayatýmýzda vardý ama son yýllarda pek bir popüler oldu. Artýk çikolatadan keke, kurabiyeden pastaya her þeyin içinde o var. Biz diyetisyenler hurmayý çok severiz. Çünkü güzel bir karbonhidrat seçeneðidir. Vitamin ve mineral yönünden çok zengin bir meyve. Ýyi lif içerir. O yüzden çocuk beslenmesinde, gebelik döneminde, sporcularda, yaþlýlarda her dönemde rahatlýkla kullanýlýr ama bir konuda dikkat edilmesi zaruridir: O da zayýflama diyetleri. Çünkü kalorisi ve glisemik indeksi yüksektir. Yani, kan þekerini hýzlý yükseltir ve iþtahýnýzý açabilir. Þeker probleminiz var ise, hipoglisemi, insulin direnci gibi sorunlarýn artmasýna bile sebep olabilir. O yüzden çok saðlýklý ve güzel bir seçenek olsa da hurma çok da masum deðildir.
Eskiden kimse evde pasta yaparken þekersiz nasýl yapsak diye düþünmezdi. Ama þimdi þekersiz tarifler arttýkça artýyor ve biz biliyoruz ki þeker koymadan da lezzetli tatlýlar yapýlabilir. O zaman þeker yerine ne olsun derken hurma çok iyi bir seçenek olarak karþýmýza çýktý. Güzel de oldu ama miktarýna dikkat edin. Günde 3-4 hurmadan fazlasýný yemeyin. Her þeyin fazlasý zarar. Saðlýklý olayým derken baþýnýza iþ açmayýn!
Bu arada þeker yerine bitkisel bir seçim yapmak istiyorsanýz agave kullanabilirsiniz ama unutmayýn ki agave de sýfýr kalori deðildir. Meyve þekeri içerir ama glisemik indeksi düþüktür.
Dünyanýn en eski meyvelerinden
- Ortadoðu’da binlerce yýldýr yenmektedir.
- Hurma aðacý olarak bilinen palmiye aðacýnýn meyvesidir. Palm yaðý da bu aðaca akraba bir hurma aðacýndan elde edilir.
- Dört kuru hurma yaklaþýk 668 mg potasyum veya günlük potasyum ihtiyacýnýzýn yüzde 14’ünü içerir
- Dört kuru hurma günlük ihtiyacýn yüzde 11’ini karþýlar
- Dört kuru hurmada 6,4 gram lif vardýr ve bu erkekler için günlük yüzde 21, kadýnlar için yüzde 30 lif ihtiyacýna denk düþer.
- 100 gr kuru hurmada 36 birim glisemik yük vardýr.
- 100 gram kuru hurmada 282 kalori, 64 gram þeker vardýr
- Kötü huylu kolesterolü azalttýðý bilinir.
- Her hurma çeþidinin kan þekerine etkisi farklýdýr. Bazý kuru hurma çeþitleri üzerinde yapýlan araþtýrmalar tip 2 diyabetli insanlarýn kan þekerini ani sýçratmadýðýný göstermiþtir.
