“Mankurt”,Kýrgýzromancý Cengiz Aytmatov'un Gün Uzar Yüzyýl Olur isimli romanýnda anlattýðý Nayman Ana Efsanesi'nin tiplemesidir. Efsane þöyle:
Juan Juanlar, bir beldeye baskýn düzenler ve gençleri kaçýrýrlar. Sonra kaçýrdýklarý gençlerin saçlarýný kazýtýr, baþlarýna ýslak deve derisi geçirip, bozkýrda otlayan develerin baþýna çoban olarak koyarlar.
Kýzgýn güneþin altýnda bir yandan gencin baþýnda saç çýkmaya baþlar, diðer yandan da baþýndaki deve derisi kurumaya. Zamanla kuruyan deve derisi, çýkan saçlarý baþýn içine gömer ve genç hafýzasýný kaybeder. Sonra gence, yaklaþan herkesin düþman olduðunu ve onu öldürmesi gerektiðini ihtiva eden yeni bir hafýza yüklenir.
Nayman Ana gençlerden birisinin annesidir ve kaçýrýldýðýndan beri içi yanmaktadýr. Bir gün oðlunu aramaya çýkar. Sora sora izini bulur. Ama ona derler ki, “Oðlun böyle böyle oldu, seni öldürebilir.” Nayman Ana bir anadýr ve þefkati - sevgisiyle oðlu ile iletiþim kurabileceðine inanýr.
Yola düþer. Bozkýrda bir deve sürüsünün baþýnda oðlunu görür. Ona yaklaþmaya çalýþýr ama oðul hemen okunu çýkarýp, yayýný gerer. “Yaklaþma, öldürürüm.”
Nayman Ana bütün analýðýný devreye sokar, diller döker ve yavaþ yavaþ oðluna yaklaþýr. Oðul ise “Yaklaþma öldürürüm” demeye devam eder. Bir noktada ok yaydan fýrlar ve Nayman Ana'nýn baðrýna saplanýr.
Nayman Ana son nefesini verirken bir kuþ olup uçar. Göklere yükselirken oðluna þöyle seslenir:
- Oðlum adýný hatýrla, adýný hatýrla!
***
“Adýný hatýrlamak...”Þu veya bu örgüt baðlantýsý içinde kendisine yeni bir kimlik yüklenmiþ adamýn temel sorunudur.
Öyle ki anayý vuracak hale getirilir.
“Babam ve Oðlum”filmini zaman zaman yazmýþýmdýr. Yaþadýðýmýz süreçte de yazdým.
Bir örgüte baðlanýp da ana-babasýyla, ailesiyle sorun yaþamayan var mýdýr?
Sonradan FETÖ'leþen yapý içinde de, örgütün görev verdiði gençlerin anne-babalarýyla yaþadýklarý Nayman Ana Efsanesinden farklý deðildir. Görev þuuruyla ve arkasýna bakmadan yola çýkan gençler ve geride gözü yaþlý anneler vardýr.
Aslýnda Ýslam adýna bu genç tipi idealize de edilmiþtir. Ve aslýnda bu genç tipi, her inanç sistemi için baþka þeyle ikame edilmez bir dinamizm kaynaðýdýr.
Yeter ki, kendini adayan bu gençliðe karþý en az onun kadar temiz, samimi, fedakar bir merkez yürek bulunsun.
Genç hep inanýr, kolay da inanýr, merkezde kendisi kadar saf bir merkez yürek bulunduðuna, ama o merkezin temas alaný o kadar saf, o kadar berrak olmayabilir.
O zaman da ortaya harcanmýþ nesiller çýkar.
Þimdi bakýn, Nayman Ana'yý oklayan evlattan, ana vatanýna gavur kalesinden kurþun atan ve “gurbet ellerde ölmeye giden genç”i bu iþin elemaný haline getiren bir yapý.
Birisinin o gençlere “Adýný hatýrla!” demesi gerekiyor.
Sen bunun için elinden tutmadýn ki onlarýn.
Sen bunun için anneni gözyaþlarý içinde býrakýp yollara düþmedin ki. Sen varýný yoðunu, böyle bir fesat için ortaya dökmedin ki.
Hadi de bakalým onlara:
- Gavur kalesinden ana vatana kurþun atmanýn insafý var mý, iz'aný var mý, ahlâký var mý?
Türkiye'yi çökertince kim madalya takacak size?
Diyalog için yollara düþtün, hani sana “Nam-ý celili Muhammedi'yi kýtalar ötesine taþýmak” gibi bir hedef söylenmiþti.
Þimdi “Essalâtü vesselâmü aleyke yâ rasulallah” diye gecelere hükmeden salâlarý vurmak var mý?
Þu son üç-beþ yýl içinde, baðlý insanlarýn yüzünü aðartacak bir tek iþ söylensin. Dehþet verici bir yük taþýtýlýyor Yapý'nýn mensuplarýna.
Sadece Amerika'da - Avrupa'da üslenip, Türkiye düþmanlýðýndan baþka anlam taþýmayan iþlere giriþmek, burada yaþayan baðlýlar için yeterli arlanma sebebi olmuþtur.
Anneler seslenmeli çocuklarýna:
- Adýnýzý hatýrlayýn. Yola çýkarkenki kadar temiz mi içiniz, duru mu? Kaçanlara bakýn. Kalanlara bakýn. Kaçanlarýn kalanlara taþýttýðý bagaja bakýn. Juan Juanlarý görün. “Ýçerde daha çok baský olsun ki, dýþarda daha çok vuralým” diyenleri görün.
Annelerin çocuklarýný aramaya çýkma zamaný çoktan geldi.
