Son günlerde belli bir “MERKEZ’den” pompalandýðýný düþündüðüm bir tez bilinçli olarak yayýlýyor; “Baþbakan Erdoðan köprü ve yollar ile ilgili ihale iptal edilebilir demiþ ama BU ÝPTAL TÜRKÝYE’YÝ KÜRESEL YAPIDA ÇOK ZOR DURUMDA BIRAKIRMIÞ, bir daha müþteri gelmezmiþ!”...
Sevgili dostlar, bu söylemi dillendiren, yazan köþe babalarý ve bazý yayýn organlarý açýkça tehdit ediyorlar ve üstü kapalý olarak da þunu söylüyorlar; bu kadar ucuza devredilen varlýklarý Devlet-Millet lehine bozarsanýz, bir daha küresel ve yerel temsilcileri gelmez... GELMESÝN! Mal bizim, varlýk bizim, geleceði olan biziz, yýldýzý parlayan bu topraklar! Ýsteyen GELMESÝN hatta hiç durmasýn...
Bu noktada Baþbakan Erdoðan’ýn çýkýþýný eleþtirenlere bazý rakamlar vereyim;
1- Köprüler ve otoyollarýn 2013 beklenen yýllýk geliri 800-840 milyon TL civarýnda. Bu gelirin aylýk 20 milyona yakýn kýsmý köprülerden, 50 milyona yakýn bir kýsmý da otoyollardan elde ediliyor.
2- Geliri 800 milyon TL kabul edersek 25 yýllýk bir özelleþtirmede (ekonomin hiç büyümediðini-araç geçiþinin sabit kaldýðýný varsayarsak) elde edilecek brüt gelir 20 milyar TL.
3- Þimdi bu rakama ekonominin ortalama yýllýk % 3 büyüdüðünü ve gelirin de yýllýk % 3 büyüdüðü varsayýmýný ekleyelim, bu da toplam gelire (bileþik getirinin bir kýsmýný dýþarýda býraksak bile) 750 milyon dolarýn üstünde bir katký yapacak önümüzdeki 25 yýllýk bir süreçte.
4- Bu gelirden “alýcý firmanýn” yapacaðý masraflarý düþelim ve MÜMKÜN DEÐÝL AMA yarýsýný harcadýklarýný varsayalým, ellerinde kalacak para 10 milyar TL’nin üstünde...Bakýn tekrar ediyorum; YARISINI HARCADIKLARINI VARSAYDIM dünyada örneði yok!
Sevgili dostlar, tablo bu kadar NET VE AÇIK iken, Baþbakan Erdoðan “çok daha fazla eder, daha yüksek teklifler var” dediði için daha da önemlisi milletin varlýklarýný, gelirini koruduðu için eleþtiriliyor ve “bir kere verdin, geri alamazsýn” gibi komik bir söylemle yýpratýlmaya çalýþýlýyor.
Sonuç 1: Görünen hesap bu kadar açýk iken “ben bu paraya halkýmýn malýný vermem” diyeni deðil bu ihaleyi aceleyle böyle hazýrlayan “KÝMLER” ise onlarý bulup eleþtirin! Baþbakan sonuna kadar haklý ve bu tablo ile bu ihale onaylanýrsa, tartýþmasý 25 yýl deðil 250 yýl bitmez!
Þimdi geçelim iþin diðer kýsmýna. Fiyat harici yönteme de itirazým var! Daha önce yazdým yine yazacaðým. Doðrusu “sabit getirili” varlýklarýn halka arz edilmesi... Bu tespit sonrasý sizlere soruyorum; yýllýk büyümesi tahmin edilebilen, getirisi kesin, riski neredeyse sýfýr olan bir varlýða ortak olmak istemez misiniz? Ýstersiniz, hem de çok. Ben de isterim. Paranýzý bankaya % 5 ile vereceðinize, Devlet, içinde faiz de olmayan bu yapýda, size yýllýk getiriyi masraflarý da düþerek % 5 üstünde indirgeyerek bugünden satsa o enstrümaný almaz mýsýnýz!
Sevgili dostlar, konu hakkýnda iki teklifim var, detaylarý birlikte inceleyelim;
1- Ýlk etapta “Türkiye Geçiþ A.Þ.” adýnda bir þirket kurulacak ve bu köprü-otoyollarýn 25-99 yýl arasýndaki gelirleri bu þirkete devredilecek. Böylece ortaya “nakit akýþý” belli olan yani yýllýk “temettü verme potansiyeli önceden” görülebilir bir yapý çýkacak. Sonrasýnda bu þirketin % 99’a kadar olan hisseleri sermaye piyasalarýnda içeride ve dýþarýda arz edilecek. Ne kadar çok nakit bugüne indirgenmek istenirse, yýl o kadar uzun tutulacak ve hisseleri alanlar yýllýk ne kadar getiri elde edebileceklerini bilecekler. Bu noktada önemli bir avantajý da aktarmam lazým; ekonominin büyüme hýzýna göre araç sayýsý artacaðý için yýllýk getiri de hisseyi alan açýsýndan artacak. Ayný mantýk elektrik ve gaz daðýtým ihaleleri için de geçerli. Aylýk ve yýllýk getiri belli olduðu için bu þirketlerin de ayný yöntem ile halka arz edilmesi mümkün.
2- Halka arz veya blok satýþ da þart deðil. Ýstanbul’u örnekleyelim ve üstünden gidelim. Bugün Ýstanbul’da 3 milyon trafik kayýtlý araç var. 20 milyon aylýk köprü gelirinde her Ýstanbul plakalý aracýn köprü geçiþi de olmasý gerektiðini varsayarsak, aylýk 6,6 TL araç baþýna düþen miktar. Yapýlacak bir düzenleme ile her tescil edilen yeni araçtan ve bugüne kadar edilmiþlerden yýllýk 700-750 TL civarý “ÝSTANBUL PLAKA PULU” tahsilatý yapýlabilir. Tahsil edilen para bir fonda toplanýr ve EN ÖNEMLÝSÝ TAHSÝL EDÝLECEK 25-49 YILLIK MÝKTAR, banka faizi üstünde bir getiri ile bugüne indirgenerek halka arz edilebilir. Bu uygulama ile köprülerde GÝÞELER kalkar ve trafik de rahatlar.
3- Ayný yöntem otoyollar için de kullanýlabilir. Otoyol çevresindeki iller veya Tüm Türkiye’deki tescilli ve edilecek araçlara uygulanacak bir bandrol ile “ayný fon kurulabilir” ve önümüzdeki 25-49 yýllýk gelir bugüne indirgenerek halka arz edilebilir...
Sonuç 2: Yukarýdaki yöntemlerin hangisini seçersek seçelim veya ihaleye yeniden çýkalým, maddi getiri ilkinden çok çok yüksek olacaktýr. Aksini iddia eden varsa, istediði her platformda tartýþmaya hazýrým.
Son söz: Türkiye önümüzdeki 10 yýlda hedefine ulaþabilirse ekonomik olarak tam 3 katýna çýkacak. Bu yolda “bilinen-zorlanan” blok satýþ, ver kurtul gibi saçmalýklarla baþarýlý olma þansýmýz yok. Yeni yöntemler ve yeni enstrümanlar geliþtirmeli ve optimal olaný bulmalýyýz.