BÝRÝNCÝ Dünya Savaþý, Avusturya tahtýnýn veliahttý Arþidük Franz Ferdinand’ýn 28 Haziran 1914’te Gavrilo Princip adýnda bir Sýrp milliyetçisi tarafýndan Saraybosna’da öldürülmesi ve 28 Temmuz’da Avusturya-Macaristan’ýn Sýrbistan’ý iþgal etmesi ile Balkanlarda baþlar. 1918 yýlýnda Balkanlar, Þam, Baðdat, Hicaz, Musul’un kaybedilmesi ile Anadolu’da biter. Birinci Dünya savaþý Ýsrail’in kurulmasý için ilk devredir. Kutsal topraklar ve Filistin Osmanlýnýn (Müslümanlarýn) elinden alýnýr ve birilerine zemin hazýrlanýr. Birinci Dünya savaþýnda Balkanlar ve Doðu Avrupa’da Rusya’nýn Panslavizm politikasý ile Almanya’nýn Pancermen politikasý karþýtlýðý temeline oturmuþtur.
II. DÜNYA SAVAÞI (ÝKÝNCÝ DEVRE)
Aradan 21 yýl geçer. Ardýndan 1939’da II. Dünya savaþý baþlar ve 1944 yýlýnda sona erer. Maalesef bu savaþýn sonunda Cumhurbaþkanýmýz Sayýn Recep Tayyip Erdoðan’ýn, “Dünya Beþten Büyüktür” þeklinde eleþtirdiði BM ve Filistin bölgesinde Ýsrail kurdurulur. Ýlginç bir iddiaya göre II. Dünya Savaþý’nda yeni kurdurulan bu suni devlete (Ýsrail) gitmek istemeyen Avrupa’daki yaklaþýk 9 milyon Yahudi yine baþka bir iddiaya göre aslen Yahudi olan Hitler tarafýndan (cezalandýrýldý) öldürüldü. Bu arada II. Dünya savaþýnýn bir bölümü Almanlarýn bu savaþtaki yumuþak karný olan Balkanlarda cereyan eder. Almanlarýn Balkanlarý istilasý, Ruslarý ciddi etkilemiþ ve savaþa sürüklemiþtir. Türkiye büyük uðraþýlara raðmen bu savaþa girmez ama maalesef girmiþ kadar etkilenir. Bu ikinci devrenin özetidir.
ÜÇÜNCÜ DEVRE
Þimdi akla bir soru geliyor: Sýrada 3. Devre mi var? Bölgenin yani Anadolu ve Ortadoðu’nun enerji kaynaklarýna ev sahipliði yapmasý ve bir bölümünde sözde Ýsrail için vaat edilmiþ kutsal topraklarýn (Mezopotamya) olmasý dikkat çekiyor. Ama daha da önemlisi bu bölgelerde Müslümanlar yaþýyorlar. Diðer yandan Ortadoðu, Balkanlar ve Türkiye’deki geliþmelere baktýðýmýzda hepsinin kaygý verici olduðunu görüyoruz. Örneði Ortadoðu’da durum feci. Suriye ve Irak yanýyor. Ýran ve Suudi Arabistan gergin. Bölgenin en kritik ülkesi Türkiye 7 Haziran’da önemli bir dönemeçten geçmiþ, gezi, post modern darbeler, paralel tehditler birer birer atlatýlmýþ, neyse ki, 1 Kasým’da istikrar kazanmýþ. Ancak maalesef yurdumuzun Güneydoðu’da hala PKK sorunu yaþanýyor. Son dönemde makalemizin baþlýðýnda ismi geçen Rusya’nýn da devreye girmesiyle durum iyice vahimleþiyor. Dikkat edilirse Ruslarýn her devrede var olduðunu görüyoruz.
BALKANLAR
Peki ya Balkanlar? Adýndan da belli: “Bal ve Kan”. Hem Bal, iþte bu yüzden mýknatýs gibi tehlikeleri çekiyor. Ardýndan da çatýþmalar ve savaþlar sonunda Kan ve gözyaþý. Balkanlarda en büyük acýyý Türkler, Arnavutlar, Boþnaklar, yani Müslümanlar çekmiþ. Yaþanan göçlerle hala çekmeye devam ediyorlar. Avrupa’nýn içinde olan Balkanlarda 12-13 Milyon kadar Türk ve Müslüman dininde milletler yaþýyor. Bu durum din milletçiliði yapan bazý gruplarý etkinleþtiriyor. Üsküp’te daðýn baþýnda yapýlan koskocaman haçlý armasý (simgesi) ve þehirdeki dini ve etnik milliyetçiliði körükleyen bir sürü heykel, Atina’da daðýn tepesindeki Hristiyanlýk armasý, Priþtine giriþine, þehirde Hristiyan yaþamamasýna raðmen yapýlan dev katedral beraberinde sorular getiriyor.
Diðer yandan Balkanlarda þu anda ciddi bir mülteci (göçmen) krizi yaþanýyor. Zaten sýkýntýlarla dolu olan bu bölgeye bu kriz fazla lüks. Avrupa ile yapýlan geri kabul anlaþmalarý buralarda nasýl bir sonuç çýkaracak? Bu durumu Türkiye için analiz edenler de var. Vizesiz Avrupa dolaþým hakký karþýlýðýnda geri kabul, Türkiye’nin de onayladýðý bir anlaþma. Ýyi niyetle ve Türkiye’nin çýkarlarý doðrultusunda imzalanan bir anlaþma. Ancak dikkatli ve uyanýk olmak gerek.
BALKANLAR’DAKÝ TEHLÝKELER
Balkanlar’daki en büyük tehlike milliyetçilik. Bu problemi ikiye ayýrmak gerek. Etnik ve dini milliyetçilik. Hristiyanlarýn kendi aralarýndaki çatýþmalarý Osmanlý döneminde bile yaþanmýþ. Ýstanbul’un fethinden önce Ortodoks Grandük Notaras tarafýndan söylenmiþ þu sözler tarihe geçmiþtir: “Katolik kardinal külahý görmektense Türk sarýðýný yeðlerim.” Ortodoks olan Ruslarýn, Balkanlardaki Ortodoks milletlere (Bulgaristan, Yunanistan, Sýrbistan, Karadað, Romanya) ayrý bir ilgisi vardýr. Yine ayný Rusya kendisi gibi Slav olan Sýrplara, Bulgarlara ve Karadaðlýlara farklý bir açýdan bakar. Açýkçasý Panslavizm eskiden beri bölgenin tehlikesidir. Diðer yandan bazý Arnavut görüþlerinde de Kosova, Arnavutluk, Makedonya, Karadað, Sýrbistan ve Yunanistan’da yaþayan ve bugün ayrýlmýþolan Arnavutlar’ýn Etnik Arnavutluk’’ta birleþmesi düþüncesi vardýr. Bu düþünce baþta Avrupa’yý ve diðer Balkan ülkelerini ciddi tedirgin eder. Sýrplarýn, Büyük Sýrbistan hayali de bölgenin bir diðer çatýþma tehlikesidir. Sýrbistan içerisinde Arnavutlarýn çoðunlukta olduðu Preþeva Bölgesi, Boþnaklarýn yaþadýðý Sancak bölgesi ve Macar asýllýlarýn olduðu Voyvodina Bölgeleri Sýrbistan için hep tehlike sinyalleri vermektedir.
BOSNA HERSEK’TE DURUM
Bosna-Hersek’te yaþanan Sýrp katliamlarý, baþta Srebrenisa olmak üzere unutulmamýþtýr. Savaþ sonunda Boþnaklara dikte ettirilerek yapýlan Dayton (Deytýn) anlaþmasý aslýnda anlaþmayý deðil anlaþmamayý körükler. Bir gün içerisinde 8 bin küsur Müslüman Boþnak’ýn Sýrplar tarafýndan katledilmesi unutulamaz. Þimdi bile oraya gittiðinizde, ayný acýyý canlý yaþarsýnýz. Hatta bölgede yaþayan þehit yakýný annelerin kurduklarý Srebrenisa Anneleri Derneði’nin ilginç bir avcýlýk kulübü vardýr. Kadýnlarýn Sýrf silah ruhsatý alabilmek için kurduðu bir avcýlýk kulübü. Nedenini sorduðunuzda Boþnak kadýnlarýn yaþadýklarý acýlar sonunda acaba yine savaþ çýkar mý korkusu nedeniyle kendilerini korumak istemeleridir. Diðer yandan bölgede Sýrplarýn yaþadýðý Sýrp Cumhuriyeti (Republica Sýrpska) Bosna-Hersek’ten ayrýlýp Sýrbistan’a katýlmak istemektedir.
KOSOVA, AH KOSOVA!..
Balkanlarda Kosova ayrý bir muammadýr. Sultan Murad Hüdavendigar’ýn yadigârý, Ýstiklal marþýmýzýn yazarý M.Akif’in babasýnýn memleketi güzel Kosova. Bugün Türkiye dâhil 100’den fazla ülkenin tanýdýðý Kosova’yý Sýrbistan ve ona destek veren dindaþý ve ýrkdaþý Rusya tanýmamaktadýr. Kosova’da Mitrovisa sorunu hala devam eder. Bir bölümünde Sýrplar diðer bölümünde Arnavutlar vardýr. Diðer yandan bugün Kosova’da iç siyasette de ciddi sorunlar yaþanýyor. Güzelim Kosova’yý bir takým güçler sürekli rahat býrakmak istemiyorlar. Kosova’nýn Ferizaj (Ferizay diye okunur ve ismini bir Osmanlý beyi feriz Bey’den alýr) kentinde Amerika’nýn Avrupa’daki en büyük askeri üssü olan Bonstell vardýr ki büyüklüðünden dolayý uzaydan bile fark edildiði söylenir. Amerika neden Kosova’da (Balkanlarda) böyle büyük bir askeri üs yapar, bu da ayrý bir sorudur?
YUNANÝSTAN
Yunanistan’ýn Batý Trakya bölgesinde 120 Bin Türk ile Rodos ve Ýstanköy (Kos) adalarýnda yaþayan 5300 kadar Türkler ve de Bulgaristan’da yaþayan 500 Bin Türk soydaþýmýz zaman zaman sorunlar yaþamaktadýr. Ayrýca Yunanistan’ýn Çameriya (Yanya vilayeti dolaylarý) bölgesindeki etnik Arnavutlarýn yüzünden Arnavutluk ile yýllar öncesine dayanan husumeti vardýr. Diðer yandan Yunanistan, Makedonya ile isim problemi yaþar ve Makedonya’yý bu ismiyle tanýmaz.
Ortadoðu karýþýk ve savaþ devam ediyor. Diðer yandan Balkanlar karmakarýþýk, savaþ yok ama büyük savaþlarýn yorgunluðu var. Bunlarýn arasýnda kalmýþ kadim Türkiye Cumhuriyeti. Ýslam’ýn son kalesi, hatta hamisi. Savaþ çýkarsa nerde çýkar sorusunu özetle yukarda anlatmaya çalýþtýk. Diðer yandan “III. Dünya savaþý çýkar mý. Yoksa, zaten içinde miyiz, çýkarsa neden çýkar ve kimin iþine yarar” sorularýna cevap aradýk, yorum sizlerindir.