Ýkimiz de 17 yaþýndayýz

Fransýz sinemasýnýn önde gelen aktrislerinden Sabine Azema, yönetmen eþi Alain Resnais’nin son yýllardaki bütün filmlerinde rol alan en gözde oyuncusu ayný zamanda... 92 yaþýndaki Resnais’den hayranlýkla bahseden 64 yaþýndaki Azema, hayata ve sanata karþý hiç bitmeyen coþkularýný büyüme çaðýndaki gençlerin öðrenme hevesiyle kýyaslýyor.

Sabine Azema, Fransýz sinemasýnýn önemli oyuncularýndan biri ve sinemanýn büyük ustasý Alain Resnais’nin eþi... Fransýz Sinema Akademisi’nin Cesar ödülünü iki kez kazanma, toplam beþ kez de aday gösterilme onuruna eriþen Azema, Resnais’nin son yýllardaki bütün filmlerinde de rol alan en gözde oyuncusu. 64. Berlin Film Festivali’nde yarýþan Aimer, boire et chanter (Sevmek, Ýçmek ve Þarký Söylemek) yine baþarýlý bir iþbirliðine vesile oldu. Ünlü filmlerinden Smoking No Smoking/Sigara Ýçince Ýçmeyince’deki tarzýný tekrar eden 92 yaþýndaki Resnais Berlin’e gelemedi ama Azema ve diðer oyuncularý filmi hakkýyla temsil etti.

La Dentelliere/Dantelci Kýz ile kariyerinde týrmanmaya baþlayan Azema, Bertrand Tavernier, Bertrand Blier, Etienne Chatiliez gibi deneyimli yönetmenlerle de çalýþtý ve çok baþarýlý oldu. Ama son yýllarda hep Resnais filmlerinde Andre Dussolier ve Pierre Arditi baþta olmak üzere tanýdýk bir ekiple bir araya geldi. Alan Ayckbourn’ýn The Life of Riley/Riley’nin Hayatý adlý oyunundan uyarlanan Aimer, boire et chanter’ye de sirayet eden ekip ruhunu, çalýþmanýn perde arkasýný ve arkadaþlýk iliþkilerini sordum Azema’ya: “Alain Resnais bizi bir araya getiriyor. Oyuncularýn çoðu elbette arkadaþlarýmýz. Ama deðiþik oyuncularla da iþ yapýyoruz. Eski dostumuz Andre Dussolier ile yeniden buluþsak da bu filmde daha önce hiç çalýþmadýðýmýz Sandrine Kiberlaine ve Caroline Silhol de var. Alain Resnais sükunet ister; sette tartýþmadan hoþlanmaz. Arkadaþça ve uyumlu çalýþmayý tercih eder. Hepimiz bundan gurur duyarýz. Bir festivale gidince dostlarýmla yeniden bir araya geleceðim için memnun olurum çünkü iki ay yoðun çalýþýp bir aile gibi olup sonra kendi yolumuza gidiyoruz. Bu da biraz üzücü. Ayrýcalýklýyýz, Alain ile bu þekilde film çevirebildiðimiz için. Yoðunluk hayatýmýza anlam katýyor.”

ARKADAÞIZ AMA YARIÞIYORUZ

Azema “Oyuncu olmayý tarif etmek çok zor” diyor: “Ne güzel film çeviriyorlar, tatildeymiþ gibi eðleniyorlar diye düþünebilirsiniz ama öyle deðil, bu bir meslek! Nihayetinde topluluk içindeyiz. Karýþýk ve karmaþýk bir durumdur. Oyunculuk yetenek ve beceri gerektirir. Yalnýzýz! Bir topluluk içinde olsak da yalnýzýz! Herkes kendi cephesini savunur. Her ne kadar yoldaþ da olsak herkes kendi için varolur. Olimpiyatlarý andýrýyor biraz: Merhaba, arkadaþýz ama hepimiz yarýþýyoruz! Herkes kendi alanýna sahip çýkar... Kiþiliklerimiz farklý.”

Alain Resnais ile bunca yýllýk özel ve mesleki birliktelik sonrasýnda nasýl çalýþtýklarý elbette öncelikli merak konumuzdu: “Alain Resnais’yi þaþýrtmak çok hoþuma gider. Ama en çok hoþuma giden öncelikle kendimi þaþýrtmaktýr! Ah nasýl yaptým bunu demeliyim kendi kendime! Bana güvendiðini bilirim, bu yüzden önce kendimi þaþýrtmaya çalýþýrým ki onu da þaþýrtabileyim! Oyuncu olmak öncelikle cesaret etmek demektir! Alain ile daha cesur olabiliyorum. Çünkü beni tanýyor, niteliklerimi, zaaflarýmý biliyor. Ona ne sunarsam sunayým beni aþaðýlamayacaðýný biliyorum. Sizi ve kiþiliðinizi takdir eden insanlar cesaret verir çünkü hata yapmaktan korkmazsýnýz.”   

ÖNCE ONU ANLATIYOR

Azema, Resnais’den hayranlýkla bahsediyor; kendinden önce onu anlatýyor. Söz ona gelince coþkuyla konuþup susmak bilmiyor! 92 yaþýndaki Resnais’nin hala çok enerjik olduðunu, her sabah yeni fikirlerle uyandýðýný, baþkalarýnýn yaptýðý iþlere ilgi duyan hakiki bir entelektüel olduðunu söylüyor: “Sinemaya gittiðimiz zaman kesinlikle fýsýldaþmaz, çerez yemez. Bazen o son yazýsý perdede çýktýðý zaman gözlerinin dolduðunu fark ederim. Baþkalarýnýn yaptýðý iyi bir iþi böylesine takdir edebilecek kadar duygusaldýr.” Onun nükteli kiþiliðini de Ýngiltere’nin Yorkshire bölgesinde geçen filmin bazý sahnelerinde topraktan kafasýný çýkarýp bir duygusal karmaþa içindeki karakterlere bakan kukla animasyon köstebek aracýlýðýyla vurguluyor: “Herkesi izleyen o muzip köstebek Alain Resnais!”

64 yaþýndaki Azema, hayata ve sanata karþý hiç bitmeyen coþkularýný da büyüme çaðýndaki gençlerin öðrenme hevesiyle kýyaslýyor. “Bu baðlamda ikimiz de ayný yaþtayýz, 17 yaþýndayýz!” Bu büyük ustanýn sinemasýnýn esasýný da iyi ifade ediyor:  “Alain Resnais sinemada zamaný yapý   söküme uðratan yönetmendir. Týpký belleðimiz gibi çalýþýrýz. Anýlarýmýzý zihinlerimizde hep yeniden kurgularýz. Ben de onun bu þekilde zamaný desenkronize etmesinden hep çok etkilenmiþimdir. Tabii hayat ve ölümden söz eder her filminde. Bu da zamanýn esasýdýr. Onun sinemasýndaki modernist yaklaþýmýn esasý budur. Eminim siz bunu benden iyi biliyor ve anlýyorsunuz.”