Barack Hüseyin Obama önceki seçimlerde George W. Bush’tan tek kelimeyle berbat bir ekonomi devraldý. Bush ayrýca maceracý politikalarýyla Amerika’nýn küresel liderliðine büyük zararlar verdi. Ýçeride ise ‘dinci’ ve radikal söylemi Amerika’yý adeta ikiye böldü. Obama’nýn seçilmesinde tüm bunlarýn etkisi büyüktü. Yeniden seçilmesinde de ayný etkiyi görebiliyoruz.
Obama ilk döneminde Amerika’yý Irak’tan çýkardý, Afganistan’da çýkmaya hazýrladý. Yeni bir cephe de açmadý. Libya, Yemen gibi sorunlu yerlerde dolaylý araçlarla mücadeleyi, yani maþa kullanmayý tercih etti. Böylece Amerika için maceracý savaþ dönemini bitirip, iç sorunlara odaklandý.
Obama seçmenine “zengin çocuðu deðil, sizden birini seçin” mesajýný verdi, seçmen tarafýndan mesajý alýndý. Ayrýca Obama ilk döneminde ekonomik krizin yükünü en alttakilerin sýrtýna yüklememenin, vergi yükünü dengeli daðýtmanýn, yoksullar için saðlýk sistemi geliþtirmenin, eðitime ve aileye önem vermenin karþýlýðýný da bu seçimde gördü. Obama’nýn arkasýnda ilk seçimde olduðu gibi bu seçimde de kadýnlar, siyahlar, Latin göçmenler, diðer göçmenler, orta ve altý sýnýf ve gençlerden oluþan bir koalisyon vardý.
Obama bundan sonra çok daha rahat olacaktýr. Çünkü artýk seçim kaygýsý kalmadý. Ayrýca Demokratlarýn Senato’da saðladýðý sürpriz üstünlük Baþkan Obama’nýn elini pek çok alanda rahatlatacaktýr. Ancak buna raðmen Obama politikalarýnda ani kopuþlar beklemek doðru deðildir. Çünkü içeride toparlanma henüz tamamlanabilmiþ deðil, Amerika’yý yeniden inþa misyonu ise sanýlandan daha uzun soluklu bir hedef.
Ýsrail’e raðmen
Ortadoðu açýsýndan bakýldýðýnda ise Obama Ýsrail’e raðmen kazandý. Ýsrail Hükümeti Obama’nýn kazanamamasý için elinden geleni yaptý dersek hiç de abartmýþ olmayýz. Buna karþýn Ýsrail’in Obama karþýtý tutumu ABD’deki Yahudileri bile yeterince etkileyememiþ. ABD Yahudilerinin % 70 kadarýnýn Obama’ya oy verdiði iddia ediliyor. Diðer taraftan Ýsrail’de yaþayan Yahudilerin ise neredeyse tamamý Romney’e oy vermiþ. Bu sonuç Obama’yý Filistin Sorunu’nda daha güçlü kýlýyor. Eminim ABD diplomasisi kýsa sürede iki devletli çözüm için yeni bir kampanya baþlatacaktýr. Bu arada 2013 baþýnda Ýsrail’de de bir seçim var. Obama’nýn seçilmesini engelleyemeyen Netanyahu’ya ABD nasýl bir tavýr takýnacak, onu da merak ediyorum doðrusu. Çünkü geçmiþte Ýsrail seçimlerini etkileyen Amerika baþkanlarýný gördük. Bakalým Obama seçimlere müdahale edecek mi?
Türkiye memnun
Seçimlerin Türkiye’ye etkisine gelince, geleceði tahmin etmek gerçekten zor. Zorlu bir bölgede, çok güçlü deðiþim dalgalarýnýn tam ortasýnda yaþýyoruz. Obama’nýn dýþ siyasette radikal bir deðiþikliðe gideceðini sanmýyorum. ABD’nin Suriye konusunda acele etmesini gerektirecek herhangi bir neden yok. Ama Washington için Esad Rejimi bitmiþ görünüyor. Sorun zaman sorunu. Rejim birkaç ayda da çökebilir, 5-10 yýlda da. Irak’ta böyle olmuþtu. Ama Türkiye’nin o kadar uzun süre beklemeye tahammülü yok. Ama dediðim gibi, bölge çok dinamik, her an her þey olabilir ve ABD’nin olaylara tepkisi geçmiþten çok farklý geliþebilir.
Öte yandan Türkiye Obama’nýn seçilmesinden dolayý çok mutlu. Türkiye Romney’nin baþkanlýðýný düþünmek dahi istemiyordu. Bir kere Obama’nýn ve Erdoðan’ýn ekipleri arasýnda iletiþim sorunu yok. Taraflar birbirlerini anlýyor ve önem veriyor. Obama’ya göre Türkiye bölgenin en önemli ülkelerinden biri ve çok önemli bir ortak. Türkiye’nin iþbirliði beklentilerini þimdiye kadar yeterince karþýlayamamýþ olsa da Obama Türkiye’nin tercihiydi. Ankara önümüzdeki 4 yýlda ABD ile iþbirliðinde çok önemli geliþmeler umuyor ve bekliyor. Umarýz beklentiler boþa çýkmaz ve özellikle Suriye ve terörle mücadelede iki ülke iþbirliði Türkiye’nin çýkarýna sonuç verir.
