Ýklim Zirvesinde Suriye konusu

Ýklim Zirvesi nedeniyle Paris’e gelen Cumhurbaþkaný Erdoðan, Suriye meselesi ve Rusya’nýn tutumuyla ilgili ciddi temaslarda bulundu. Öncelikle söylemek lazým ki, Ýklim Zirvesi’ne katýlým yüksek düzeyde oldu. 182 ülke baþbakan ve bakanlar düzeyinde, 142 ülke liderler seviyesinde temsil olundu. Erdoðan tüm liderler ile “Rusya uçaðýyla ilgili Putin’in tutumu” konusunu görüþtü. Konuþmuþ olduðu Hollande ve Merkel “bu konuda kesinlikle Türkiye’yi haklý bulduklarý ve Putin’e de ilettiklerini” üst düzey bir Türk diplomattan da teyit etmiþ olduk. Putin’in; Türkiye’ye ve NATO’ya yönelik söylemlerinin tamamen, Rusya’nýn iç siyaseti için geliþtirildiðine inanmakta, Avrupalý liderler. Hollande ve Merkel; Rus uçaðýnýn angajman gereði düþürüldüðünü, ihlal söz konusu olduðunu, bu zirve nedeniyle bir kez daha teyit etmiþ oldu. Herhalde Putin’in aile fotoðrafýna girmeme nedeni, beklemediði cevaplar olmalýdýr... Obama’yla Erdoðan görüþmesinin verimli sonuçlandýðýný, Suriye’ye yönelik çok kýsa zamanda yeni ortak hava operasyonu düzenleyeceði kararý, bu görüþmenin esas ana baþlýðý olarak görülmeli. Müttefiklerin, Özgür Suriye Ordusu’na da desteðinin artýrýlmasý konusundaki tutumlarý, eðit-donat düþüncesine destek meselesinde de Erdoðan’ýn önerdiði stratejilerin kabulü konusunda hemfikir olduklarýný anlamýþ olduk.

Rusya’nýn, sadece Türkiye’nin sýnýrlarýný bir kaç defa ihlal ettiðinin altýný çizmesinde yarar vardýr. Geçen sene Karadeniz’de tam 15 kez ve bu yýlýn 3 - 4 Ekim’inde sýnýrlarýmýz ihlal edildi. Bunun üzerine Türkiye’nin askeri, siyasi, diplomatik tüm makamlarý devreye girdi. Rahatsýzlýk o kadar belirgin biçimde kendilerine iletildi ki, Putin, Erdoðan’ý arayýp özür dilemiþ.

5 Ekim’de Akdeniz’deki Rus gemisi, Suriye’de görev yapan Türk uçaðýna radar kilitlemesi yapmýþ. Bunun ardýndan 29 Ekim’de tekrar sýnýr ihlali gerçekleþmiþ. En son ihlal ise Türk tarafýnýn angajman gereðinin sonucu olarak Rus uçaðýnýn düþürülmesi ile sonuçlanmýþ. Rusya’nýn sýnýr ihlali konusunda dosyasý kabarýk durumda. NATO raporuna göre, tam 400 kere NATO üyesi olan ülkelerin sýnýrý ihlal edilmiþ.

Rusya’nýn Suriye’deki tutumu, esasýnda Türkiye’yi de rahatsýz ediyor. Daeþ ile mücadele yerine oradaki muhalif güçlerin vurmasý, Daeþ’in olmadýðý Bayýrbucak bölgesini hedef almasý, esas rahatsýzlýk nedenidir. Bayýrbucak’da Daeþ’in olmadýðýný müttefikler de teyit etmekte. Dolayýsýyla, Putin’in kimsenin uyarýlarýna kulak vermemesi, esasýnda Suriye’de ve bölgenin güvenliðini kalýcý sorun olarak kalmasýna hizmet etmekte. Rusya YPG’yi kullanma gayretiyle de Lazkiye’deki üssünü garantiye almakta, Esad’a nefes alacak alan açmaktadýr. Türkiye’nin YPG konusunda istekleri de müttefiklerle Paris’te tekrar ele alýndý. Türkiye’nin ABD ile ters düþtüðü YPG konusuna gelince, diplomatýmýz “bu konuda þartlarýmýz olursa YPG ile konuþmaya hazýrýz” dedi. “1.PKK, 2.Esat, 3.Kantonlaþma isteðinden vazgeçme” Türkiye’nin üzerinde ýsrarla durduðu maddelerdir.

Not: Bu arada Rus askerinin cenazesinin, askeri törenle ve dini vecibeler yerine getirilerek ülkesine gönderilmesine, Rusya kamuoyunda olumlu yankýlar geldi. Putin’in caný biraz buna sýkkýn olmalý. Çünkü “pilotun cenazesi konusunda hassasiyet gösterin, saygý ve Rus halkýnýn dini deðerleri dikkata alýnarak yaklaþýlsýn” talimatýný veren, Türkiye’nin Cumhurbaþkaný Erdoðan olduðunu biliyor. Putin birgün, savaþlar sadece silahla ve zor kullanarak deðil, yürekle ve merhametle kazanýldýðýný da öðrenecek...