Avrupa ülkelerindeki "tartýþma oluþturacak" kararlar temmuz ayýný beklemiþ gibiydi. Bugün bu kararlarý sizlerle paylaþmak istedim. Hemen hepsi "ilginç" ancak bir karar ise tanýdýk...
COVID-19 AÞILARINDA ÞÜPHE VAR...
Avrupa Adalet Divaný, Avrupa Komisyonu'nun COVID-19 salgýný sýrasýnda aþý üreticisi þirketlerle yaptýðý ticari anlaþmalar konusunda yeterince þeffaf olmadýðýna hükmetti.
Adalet Divanýnýn "yeterli eriþim saðlanmadýðýna" karar vermesi, aslýnda aþý firmalarýnýn hangi risklerin idarelerce saklandýðýný düþünmemize ek olarak kamuoyunda infial uyandýracak durumlara dair þüpheyi arttýrdý. Bu kararýn sonucuna göre paylaþýlacak belgeler sanýrým uzun bir süre gündemi meþgul edecek.
SURÝYE "GÜVENLÝ BÖLGE"
Münster Eyalet Yüksek Ýdare Mahkemesi, "siyasi nedenlerle kalma hakký" talep eden bir Suriyelinin isteðini reddetti ve "Suriye'nin artýk güvenli bir ülke" olduðuna karar verdi. "Güvenli bölge" ifadesi, aslýnda bu halde olan diðer mülteciler için bir emsal. Bu karar Münster eyaletine gelen veya bulunan "geri gitmemiz halinde iþkence, ölüm cezasý veya savaþ ile muhatap oluruz" diyenlerin iadesini gündeme getirebilir. Bu karar diðer Avrupa ülkelerini de etkileyecektir þüphesiz. Yargýsal anlamda benzer kararlar, AB'de "geri gönderme çaðý" baþlatabilir.
BAÞÖRTÜLÜ HAKÝM OLAMAZ
Almanya hukuk sisteminde "halk hâkimi" olarak Türkçeleþtirebileceðimiz bir görev var. Buna göre mahkemelerde hukuk eðitimi almamýþ kiþilerin dava sürecinde fahri olarak görev yapmasý bir vatandaþlýk görevi. ABD'deki jüri üyeliði gibi bu da bir ödev. Almanya da "schöffe" adý verilen bu kimseler yargýlamayý izliyor, týpký bir hâkim gibi. Ýþleyiþe yardýmcý oluyorlar ancak durumlarý "gözlemci". Ýþte bu görev için gelen bir baþörtülü kadýna, mahkeme görev vermiyor. Ýlgilinin baþörtüsünü çýkarmasý isteniyor. Kadýn, "duruþmalar sýrasýnda dinî nedenlerle baþörtüsünü çýkarmayacaðýný" bildirince salonun dýþýna alýnýyor, görev verilmiyor. Kadýnýn yaptýðý itiraz da reddediliyor. O da konuyu yargýya taþýyor. Bakalým Almanya'da yargý, "yargýsýnýn uygulamasý" hakkýnda ne karar verecek?
ÝNGÝLTERE'DE "TARÝHÝ CEZA"
Just Stop Oil (JSO) isminde bir grup aktivist var. Ýnsan kaynaklý iklim deðiþikliði sorununa odaklanýyor bu grup. Özellikle de fosil yakýtlarýn kullanýlmamasý için eylemler yapýyorlar. JSO iklim hareketinin beþ destekçisine verilen uzun süreli hapis cezalarý, Ýngiltere'de büyük bir tartýþma baþlattý. Londra'nýn Southwark Crown Mahkemesi'nde verilen karar, bir kiþiye beþ yýl, diðer dört protestocuya ise dört yýl hapis cezasý verilmesini içeriyor. Bu cezalarýn, Ýngiltere'de þiddet içermeyen protestolara verilen en uzun süreli hapis cezalarý olduðu belirtiliyor.
ÇEVRECÝ BU GRUP NE YAPMIÞ OLABÝLÝR KÝ!
Bu konuyu çok merak ettim. Yani Ýngiltere gibi "özgürlükler ülkesi!" neden böyle bir ceza verir diye düþündüm. Anlaþýlan suçlarý büyük. JSO, ana yollarý kapatmak, Wimbledon ve Ashes gibi spor etkinliklerini sekteye uðratmak ve kültürel alanlarda oldukça tartýþmalý eylemler yapmak gibi son derece "yýkýcý eylemleriyle(!)" biliniyor. Mesela, 2022'de JSO, Londra Kraliyet Sanat Akademisi'nde Leonardo da Vinci'nin Son Akþam Yemeði tablosunun (bir kopyasýnýn) etrafýna kendilerini yapýþtýrmýþ. Stonehenge'in üç taþýna turuncu mýsýr unundan yapýlmýþ boya püskürterek (okuduðum metnin ifadesi ile) "vandalizm" yapmýþlar...
CEZA ALDIKLARI OLAY
JSO protestocularý Kasým'da, dört gün boyunca, Büyük Londra bölgesinin önemli bir kýsmýný çevreleyen son derece yoðun bir otoyol olan M25'i, üzerindeki bariyerlere týrmanarak trafiðe kapatmýþlar.
SAVCILAR CEZA ÝSTEMÝÞ
Yargýlama da savcýlar bu protestolarýn araçlarýn gecikmesine neden olduðunu, çok fazla aracý etkilediðini ve insanlarýn uçuþlarýný, saðlýk randevularýný, sýnavlarýný ve diðer her türlü önemli iþlerini kaçýrmalarýna yol açtýðýný, abluka nedeniyle küçük çaplý bir kamyon kazasýnýn da meydana geldiðini, bir polis memurunun karmaþa sýrasýnda motosikletinden düþerek beyin sarsýntýsý geçirdiðini belirterek ceza istemiþler. Faillere "kamu düzenini bozmaktan" ceza verilmiþ...
Sahi, Gezi'de kaç kiþi yaralanmýþ, kaç araç yanmýþ, kaç bina zarar görmüþtü?
