Prof. Kudret Bülbül'ün ironik ifadesi bu. "Avrupa ve Amerika'daki radikal geliþmeler herkesi endiþelendiriyor. 'Ilýmlý Batý' anlayýþý için birlikte çalýþýlmalý" beyanatýný sosyal medyada yayýmladý. Tam da ABD ile Türkiye arasýndaki diplomatik yumuþama baþladýðý sýrada, sadece laftan ibaret kalmasýn bu yorum...
'Ilýmlý Batý' ifadesiyle akademik dünyada nasýl bir kavramsallaþtýrma olur bilemiyoruz ama Suriye krizinde had safhada yaþandýðýna þahit olduðumuz göçmenlere yönelik açýk, pervasýz ayrýmcýlýk, Avrupa deðerlerine karþý ciddi anlamda güvensizlik tazeledi. Avrupa hukuk evrakýnda, soyut anlamda en yüksek hukuka ve saygýya mazhar olan 'insan' kavramý, ciddi sarsýntý yaþadý. Avrupa Ýnsan Haklarý Beyannamesinden, Londra Þartý, Lizbon ve Kopenhag Kriterleri, Ýstanbul Beyannamesi, Lizbon Çerçevesi, Sitasi Akillerine kadar hemen tüm düþünsel ve icrai birikimiyle, insan hak ve hürriyetlerinin yanýnda yer alan 'Batý', insana dair tecrübesinin bir tür kaðýt enflasyonundan ibaret olduðunu gösterdi bize. Ne yazýk!
Fransa'da1. Dünya Savaþý sonrasýndan itibaren yaþanan ve bitmek bilmeyen sömürgecilik mirasý, toplumsal eþitsizlik, keskin sýnýf ve etniksel ayrýþma sosyolojisi þeklinde sürerken... Almanya'da 2. Dünya Savaþý sonrasýndan bugünlere katmerlenerek gelen göçmen ve entegrasyon sorunlarý, yabancý düþmanlýðý, artarak giden sabotajlar... Orta Avrupa'daki minare ve hicap karþýtlýðý.. Kuzey memleketlerinde yüksek ekonomik refah ve demokratik temsil kabiliyetine raðmen kuvvetle esen neo-nazi dalga... Tüm Avrupa'da canlanan ýrkçýlýða has yüksek ateþ, Asya, Afrika ve Ýslam menþeine yönelik nefret sarmalý... Evet, tansiyonu hiç düþmeden artan, çeþitlenen bu þiddet menüsü, 'Vahþi Batý'dan 'Ilýmlý Batý'ya geçiþ üzerinde ciddi teklifler üretmemizi zorluyor.
Hafta içi vahim bir olaya tanýk olduk. Danimarka Göç ve Uyum Bakaný Stojberg, mültecilerle ilgili bir toplantýnýn çýkýþýnda kendisine meramýný anlatmak isteyen protestoculardan birini makam aracýyla ezdi. Ezilen kiþi de bir mülteciydi... Trajik bir durum. Uyumdan sorumlu en üst düzey kiþi, uyumu üzerinde kurguladýðý en güçsüz kiþiyi ezerek, iptal ederek ortaya koyuyor. Paris Meydanýna konulan kaya parçalarýný da hatýrlayacaksýnýz, göçmenler, mülteciler gelir de otururlar veya uyuyakalýrlar diye, üzerine oturmanýn da yaslanmanýn da ergonomik olarak imkansýz olduðu sivri taþ parçalarý dizilmiþti þehir meydanlarýna... 'Mutenalaþtýrma' deniyor bu tip kastik mimari tasarýmlara...
***
Aðustos 2016'da Ýstanbul Düþünce Vakfý tarafýndan yaptýrýlan bir kamuoyu araþtýrmasýna göre; 15 Temmuz Darbe giriþimiyle ilgili olarak toplumun ne düþündüðüne bakarsak; 90.9'luk bir dilim, ABD ve NATO'nun Dünyada ve Türkiye'de darbecileri teþvik eden ve koruyan söylemlerine atýf yapmýþ. Varyans Araþtýrma þirketinin 2017 araþtýrmasýna göre; Türkiye'nin menfaatleri açýsýndan Rusya'yla iliþkileri, toplumun 20.7'si olumlu karþýlýyor. ABD ile dostluk iliþkisindeyse ABD dostumuzdur diyen sadece 4.2'lik bir dilim var, 90.1 oranýnda dost deðildir diye düþünülüyor. AB için 84.7, NATO için 79.1 oranýnda kötümser eðilim hakim toplumda, dostluk sorulduðunda...
Ýnsanýmýzýn zihin dünyasýndaki bu karamsar tablo nasýl oluþtu?
Elbette halkýn nazarýndaki deðerlendirme ile real politikte devletlerarasý iliþkiler birbirinden farklý düzeylerdir.Lakin gerçek kiþi düzeyinde Batý, güven kaybýna uðramýþtýr... Sadece Türkiye toplumunun nazarýnda deðil, dünya halklarýnýn nazarýnda ciddi bir itibar kaybý yaþýyor Batý...
'Ilýmlý Ýslam' ifadesi diplomatik milenyum terminolojisine ABD'nin Afganistan'ý iþgali sonrasýnda ikame edildi. 2002'deki Irak Ýþgaliyle 'þer ekseni' ilan edilen ''batý dýþý barbar toplumlar'' üzerinden kuruldu radikal Ýslam/ ýlýmlý Ýslam karþýtlýðý. Kissinger ve Fuller gibi diplomatlar, neo-conlar tarafýndan olgunlaþtýrýldý. CNN televizyonu aracýlýðýyla Körfez Krizleri esnasýnda 24 saat kesintisiz haber akýþý adý altýnda kitlelere kabul ettirildi. Önce Taliban, El Kaide ardýndan DAEÞ gibi örgütlerle terör üzerinden Ýslam dinine yönelik þeytanlaþtýrýlma projesiyle bugünlere gelindi... Ilýmlý Ýslam projesi, masum bir entegrasyon/uyum çalýþmasý deðildir. Ýslam dinini karartma, Müslüman kimliðini kontrol ve tecrit projesidir.
Þimdi bu aygýtý kendilerine yönelttiðimizde acaba nasýl tepki verecekler; 'Ilýmlý Batý istiyoruz', 'Batý'nýn vahþetinden býktýk' desek... Acaba ne diyecekler...