Ýmal edilmiþ belirsizlikler ve 'nihilizm terörü'

ABD'de kýsa aralýklarda iki silahlý saldýrý gerçekleþti. Önce Las Vegas'ta bir otelin 32. katýný cephaneliðe çeviren emekli bir muhasebeci aþaðýdaki konser salonunu taradý ve 59 kiþiyi öldürdü, 500'den fazla kiþiyi de yaraladý. Sonra da intihar etti. Saldýrganý "Perdelerini hep kapalý tutan kendi halinde biriydi" diye tanýmladý komþularý.

Son saldýrýda ise bir kilise hedef alýndý. Akýl hastasý olduðu iddia edilen saldýrgan 26 kiþi öldürdü. ABD Baþkaný Trump ilkinde "Keþke birinde silah olsaydý da saldýrganý vursaydý" demiþti, konunun silah edinmeyle ilgili bir sorun olduðu gündeme getirilince. Bu sefer kilise cemaatinden biri Teksas saldýrganýný silahýyla öldürdüðü için Trump'ýn tez de doðrulanmýþ oldu; demek ki neymiþ bireysel silahlanma iyi bir þeymiþ! Trump için mesele kapanmýþtýr.

***

Biz, saldýrgan Müslüman çýkýnca adý "Ýslamcý terör" olurken Batýlý-beyaz-Hýristiyan saldýrganlara terörist denilmediðini sorgularken onlar konuyu "Bu tür saldýrýlarýn önüne geçmek için kilise cemaatini silahlandýrsak mý acaba?" þeklinde tartýþýyor.

Saldýrýlarýn sebebine dair soruþturmalar bir yana öne çýkan açýklama týpký benzerleri gibi "yalnýz kurt" saldýrýsý oldu. Bu sefer bir de akýl hastalýðý çýktý. Trump'ýn demesi "Ne yazýk ABD'de akýl hastasý çok."

***

Ne yaparlar, nasýl çare ararlar onlarýn sorunu ama okul basmak, eðlence yeri taramak, kiliseye saldýrmak, siyahlara ve Müslümanlara yönelik þiddet vaka-i adiye haline geldi ve bu artýk bireysel silahlanmayý kýsýtlamak, kanunlarý sertleþtirmek, denetimleri sýkýlaþtýrmakla falan çözülebilecek bir problem deðil.

Bu tip saldýrýlara terör demeyerek bir kötülükten beri olduklarýný düþünüyorlar belki ama terörün asýl büyüðü, tehlikelisi, önü alýnamaz ve ön görülemez olanýyla karþý karþýyalar. Anthony Giddens'ýn kavramlaþtýrmasýyla 'risk toplumu'nun 'imal edilmiþ belirsizlik'lerinden biriyle...

***

ABD'de sýrf 2012'de bu tip 14 silahlý saldýrý düzenlenmiþ ve 100'den fazla kiþi hayatýný kaybetmiþti. Hiçbiri bir örgütüne mensup deðildi. Tamamý 'yalnýz kurt'tu, Trump'ýn hoþuna gidecekse "akýl hastasý".

Konunun ciddiyetinin farkýnda deðil gibiler ama bireysel saldýrganlýðýn bu denli yüksek seviyeye çýkmýþ olmasý baþlý baþýna çok büyük bir tehlikelin sinyali zaten. Çünkü milyonlarca Amerikalýnýn kendini korumak için mi yoksa bir gün onlarca kiþiyi ayný anda katledebilmek için mi silah taþýdýðý bilinmiyor. Tamamý potansiyel saldýrgan...

Amerikalý ailelere, "Acaba ileride okul basýp insan katledecek bir canavar mý yetiþtiriyoruz" sorusunu sorduracak denli ciddi bir sorun var yani. Filmlere konu olan dramatik olaylardan bahsetmiyoruz, Amerikan dizilerinde diyaloglara dolgu malzemesine dönüþecek denli yaygýnlaþmýþ bir tehlikeden bahsediyoruz.

***

Bundan daha büyük bir terör sorunu olabilir mi? Bundan daha büyük bir terör örgütü olabilir mi? Nihilizm terörü... Ýzini süremeyeceðiniz kadar örgütlü, birinden diðerine ulaþamayacaðýnýz kadar birbirinden baðýmýz kiþilerce yapýlýyor bu eylemler. Etnik temelli, dini temelli yahut baþka bir spesifik amaçla kendini meþrulaþtýran terör örgütleriyle mücadele etmekten çok daha zor böylesiyle mücadele etmek. Çünkü bunu bizzat modern toplumun kendisi üretiyor. Toplumdaki çözülme, aile baðlarýndaki gevþeme, haz üzerine kurulu yaþam biçimi, kutsalýn devreden çýkartýlmasý, anonimleþme, aþýrý bireyselleþme, nihilizm... Daha pek çok þey sayýlabilir. Risk toplumunun imal etmiþ olduðu belirsizliklerin hepsi... Ve hiçbir toplum bundan beri deðil, imtihaný unutursak, insanýn bu dünyaya geliþ gayesini ýskalarsak, katý olan her þeyin buharlaþtýðý bu çaðýn ürettiði belirsizlikler bizi de vurabilir...