İmam Hatip Liselerindeki ilk kız öğrenciler...

Kızların eğitimi konusu çok eski bir amaçtır ve her zaman devlet meselesi olmuştur.

Modern anlamıyla kızların okullaşması, 2. Abdülhamit Han döneminde ciddi şekilde ele alınmıştır. Hünkar, Halası Adile Sultan’a ait, daha sonra Kandilli Kız Lisesi olacak binayı, kız lisesi olmak üzere kamu hizmetine bağışlamıştır.

19.yy’ın sonlarında lise ve kız üniversiteleri ile destekleniyor olsa da, kızların eğitimi, cumhuriyetin esaslı hedeflerindendi. Çünkü dönemin önderleri, cumhuriyetin uluslaştırma projesinin, eğitim aracılığıyla yurt çapında yaygınlaştırılacağını düşünüyorlardı. Zamanın tüm etkin düşünürlerine göre: Eğitim toplumların geleceğini inşa eden zihinsel süreçler bütünüydü...

Mütedeyyin ailelerin kız çocuklarını eğitime yollamak konusunda uzun yıllar tedirginlikler yaşadığı ve bunu aşma konusunda İmam Hatipler’in çok önemli rol oynadığını daha evvel, ‘’Kadının Tarihi Dönüşümü’’ adlı çalışmada etraflıca ele almıştık. Ama bu arada İmam Hatiplerin varoluş serüveninin, kızların eğitimi meselesinden çok da kolay olmadığını söylemekte fayda var...

1924’te Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile medreseler kapatılmış ve dini eğitim yasanın 4.md’de şöyle şekillenmişti: ‘’“Maarif Vekâleti, yüksek diniyat mütehassısları yetiştirmek üzere Dârülfünunda bir İlâhiyat Fakültesi tesis ve imamet ve hitabet gibi hidemat-ı diniyyenin ifası vazifesiyle mükelef memurların yetişmesi için de ayrı mektepler küşad edecektir”. Bu bağlamda açılan İmam-Hatip okulları, başlangıçta 29 tane idi. Bir yıl sonra İmam Hatip sayısı 26'ya, iki yıl sonra 20'ye, üç yıl sonra da ikiye düştü. 1929-30 öğretim yılında ise son kalan İmam Hatip okulları da kapatıldı.

1930’dan, 1949’a kadar 19 yıl boyunca ülkemizde dini eğitim verilmedi. 1949 yılı başında dönemin iktidar partisi CHP, Ankara ve İstanbul'da iki tane İmam Hatip kursu açtı. Bir süre sonra kurs sayısı sekize çıkartıldı. Din derslerinin eğitim-öğretim müfredatına konulması da bu döneme rastlar. Okulların dördüncü ve beşinci sınıflarında seçmeli olarak okutulmak üzere din eğitimi başladı. CHP'nin önerisi ile Ankara Üniversitesi bünyesinde ilk ilahiyat fakültesi açıldı.

İlk Kız İmam Hatip Okulu’nun temeli ise 1969’da Isparta’da atıldı. Böylelikle kızların dini eğitimi evlerde veya yaz Kur’an kurslarında görülenlerden ibaret kalmayacaktı. Kız İmam Hatip okulları, Anadolu insanı içi büyük bir teminat ve gönül rahatlığıydı gerçi, ama ailelerin kızlarını okutmak konusundaki ağırdan alan geleneksel tavrını aşabilmek için fedakar öğretmenlere, örnek rehberlere ihtiyaç vardı...

Çorum Şehit Erol Olçok Anadolu İmam Hatip Lisesi’nin çıkarttığı İdrak Dergisi’nin sayfalarını çevirirken gözlerim yaşardı. Lisenin efsane müdürlerinden rahmetli Mehmet Yıldırım’ın, 1963 yılında başladığı öğretmenlik mesleğinde son nefesine kadar kız öğrencilere verdiği önem, sessiz bir devrim hikayesiydi. Ailelere bizzat giderek, Hacı amcaların, Hacı Teyzelerin gönüllerini yaparak, kızlarını okutmaya ikna eden bu idealist öğretmen, binlerce kız öğrencinin orta okul ve lise okumasına vesile olmuştu. 1968 yılındaki İmam Hatip Kursu öğrencilerinden Nevin Kocabıyık Hanımın bir hatırasına göre, Mehmet Bey öğrencilerine o kadar düşkünmüş ki, kimin hasta olduğunu yüzünden anlayacak kadar. Yoksul, garip öğrencisi çokmuş kursların, Nevin de hiç sesini çıkartmadan hasta hasta derse kalkmış, teneffüste Mehmet Hoca onu doktora götürelim demiş... Sanki Mehmet Akif’in Safahat’ta anlattığı Anadolu manzaraları gibi bu hatıralar... 1976 yılındaki öğrencilerinden Yıldız Etyemez, hocasının kendisine kitap armağan ettiğini anlatıyor. Bazen bir kitap insanın hayatını değiştirir.

Fotoğraflar arasında ilk imam hatip kızlarının giyim kuşamlarına bakıyorum: Lise formalarının altına pantolon giydiklerini, örtülerini çene altından klasik şekilde bağladıklarını fark ediyorum, o kadar masumlar ve o kadar önemli ki varlıkları... Çünkü onlar da yarının öğretmenleri olacaklar ve onlar da kendilerinden sonra gelenlere ışık tutacaklar...

Rahmetli Mehmet Yıldırım, Sancaktepe Belediye Başkanımız, arkadaşım Şeyma Döğücü Hanımın babasıdır. Bizden evvelkilerin idealist yürüyüşü hepimizin ilhamı olsun diyerek Çorum Erol Olçok Anadolu İmam Hatip Lisesini ve İdrak Dergisini selamlıyorum...