Inception Leonardo DiCaprio’nun baþrolünü oynadýðý seyredilmeye deðer filmin adý. Film rüyalara müdahale edilerek kiþinin zihnine fikir ekmek üzerine. DiCaprio ve ekibi babadan kalan þirketi satma fikrini rüya yolu ile bir iþadamýna yerleþtirmeye çalýþýyorlar. Filmin sonunda fikri ekmeyi baþarýyorlar. Þirketi satmakla ilgili düþüncesi olmayan kiþi, þirketi satmayý düþünmeye baþlýyor. Bu yazýda bir sinema filmi ile baþlamamým nedeni þu: Muhalefetin siyasal elitlerinin, seçmenlerinin zihnine oylarýn sayýmýnda hile yapýlacaðý fikrini yerleþtirmeye çalýþtýklarý kanaatinde olmam. Yani seçmene bir nevi “inception” yapýlýyor. Þimdi bu kanaatimin gerekçelerini ifade etmeye çalýþacaðým.
Muhalefet seçmeninin %72’si oy sayýmýný güvenilir bulmuyor
Bu seçimde oluþturulan söylemlerden biri de “oylarýn sayýmýnýn güvenilir olmayacaðý” þeklinde. Daha önceki seçimlerde de bu türden ifadeler olsa bile hiç bir zaman bu seçimdeki düzeyde ifade edilmemiþti. Nitekim, Ali Çarkoðlu’nun yaptýðý “Haziran 2015 seçimlerine giderken kamuoyu dinamikleri” adlý çalýþmada þu soru sorulmuþ: “Önümüzdeki seçimde sandýklarda oylar verildikten sonra yapýlan oy sayýmlarýnýn doðru yapýlacaðýna ne derece inanýyorsunuz?”. Bu soruya muhalefet partileri seçmenlerinin % 38’i hiç inanmýyorum, %34’ü pek inanmýyorum diye cevap vermiþ. AK Parti seçmeninin ise, hiç inanmýyorum cevabý veren %4, pek inanmýyorum cevabý veren oraný ise %11 bulunmuþ.
Türkiye’de seçim sistemi güvenilir
Halbuki Türkiye’de oldukça iyi iþleyen sistemlerden biri seçimlerimiz. Son 30 yýlda yapýlan hiçbir seçimimizde uluslararasý gözlemcilerin seçim sonuçlarýný belirleyecek düzeyde hile yapýldýðýna dair raporu yok. Seçim sayýmlarý parti üyelerinin þahitliðinde yapýlýyor. YSK diye baðýmsýz bir kurul var. Her seçimde bir kaç yüz tane oy pusulasý orada burada bulunabiliyor. Fakat Türkiye’de yaklaþýk 55 milyon seçmen var. Birkaç yüz oy seçim sayýmlarýný etkileyecek düzeyde oylar deðil.
Hile söylemi muhalefeti sokaða dökebilmek için
O zaman nasýl oluyor da muhalefet seçmenlerinin %72’si oy sayýmlarýna güvenmez hale gelebiliyor? Cevabým basit. Hile fikri üretildi ve yayýldý. Bu üretimin iki ana nedeni var. Muhalefet elitleri, seçim sonuçlarýný tartýþmaya açarak, sokak muhalefeti oluþabilmesinin önünü açmaya çalýþýyorlar. Özellikle HDP barajý aþamadýðýnda, HDP’li seçmenin sokaða dökülmesinin zeminini açmýþ oluyorlar. Ayrýca, seçimle iktidar olacak AK Parti hükümetinin meþruiyetini azaltmaya çalýþýyorlar.
Hile söylemi bir ‘Inception’
Oy sayýmýnda hile olacaðý düþüncesinin oluþturulmasý yöntemi ise “inception” þeklinde. Tek fark fikir rüyalarda deðil de, medya üzerinden ve parti teþkilatlarý üzerinden yüz yüze yapýlmasý. Önce siyasal elit, gözlem ve gerçeklikten deðil de, iþe yarayacak olmasýndan dolayý “hile söylemini” üretti. Üretilen söylemde sosyal medya ve yüz yüze iletiþimle yayýldý. Sonunda muhalefet seçmeninin %72’sine bu söylem ulaþmýþ oldu. Ali Çarkoðlu ve ekibi de üretilen söylemin yayýlma düzeyini ölçmüþ oldu.
Hile söylemi antidemokratik
Türkiye’de seçmenin sosyolojisinden ve seçmenin çoðunluðuyla uyum içinde olmayan, fakat iktidar olmak isteyen toplumsal kesimler var. Bu kesimler son dönemde temsili demokrasi eleþtirileri yapýyordu. Bu söylemlerini iktidar mücadelesi için ürettikleri, kendi hakimiyetlerini kurduklarý yerde farklý olaný iktidara katmadýklarý açýk olmakla beraber, bu söylemin anlaþýlabilir bir tarafý vardý. Fakat iþin, seçim sayýmlarýnda hile yapýlacaðýný sistematik bir halde topluma yaymak düzeyine gelmesi, açýkça demokrasi karþýtý bir durum. Bu hal kýrmýzý kartlýk bir hareket.
Sonuç olarak, 7 Haziran seçimlerinde oy sayýmýnýn güvenilir olmayacaðý söylemi, iktidar mücadelesi için kasýtlý üretilmiþ ve seçmenin zihnine ekilmeye çalýþýlmýþtýr. Ekilen fikrin seçmeni sokaða dökecek kadar güçlü olup olmayacaðýný ise seçim gününde göreceðiz.
