Yazýnýn baþlýðýný neden ingilizce koyduðumu aþaðýda açýklayacaðým. Arada sýrada dünyanýn büyük üniversitelerinin internet sitelerine bir göz atmayý alýþkanlýk edindim, iyi ki de edinmiþim bu alýþkanlýðý, insanýn ufkunu açan þeyler çýkabiliyor karþýnýza.
Geçenlerde dünyanýn tartýþmasýz en büyük üniversitesi Harvard’ýn sitesinde gezinirken Faculty of Arts and Sciences’ýn sitesinde, Temel Bilimler Fakültesi ya da Fen-Edebiyat Fakültesi diye çevirebiliriz dilimize, yukarýdaki ingilizce baþlýðý gördüm.
“Inconsistent” tutarsýz demek, “good” malum, iyi demek.
Harvard’ýn temel bilimler fakültesinin sitesinin açýlýþýnda o günlerde gerçekleþtirilen bir araþtýrmaya referansla “Tutarsýz? Ýyi” deniyor.
Konu biyolojiyle, beyin sinir sistemiyle, öðrenmeyi anlamaya yönelik çalýþmalarla ilgili.
Yanlýþ yapmamak, komik olmamak için daha fazla detayýna girmiyorum.
Burada görmemiz gereken bu alanda çalýþan Harvard bilim insanlarýnýn tutarsýz araþtýrmayý, tutarsýz deney sonuçlarýný büyük bir ilerleme, büyük bir kazaným olarak görmeleri.
Biz sosyal bilimciler de 1950’lerden günümüze, fransýz biyoloji profesörü Jacques Monod’dan beri tutarsýzlýðýn bilimde öyle çok kötü bir þey olmayabileceðini de biliyoruz ama, amasý var.
Geçerken ifade etmek isterim, Harvard’ýn en büyük bütçeli fakültesi Temel Bilimler Fakültesi, araþtýrmaya, ama iyi araþtýrmacýlarla, büyük kaynak ayrýlmadan üniversite olunmayacaðýný çok eskiden beri biliyorlar.
Bu bilgi de onlarý eðitimde aðýrlýðý, kaynaklarýn daha büyük bölümünü lisansüstü aþamalara kaydýrmaya yöneltiyor.
Yani, baþka bir ifadeyle, Türkiye’nin yaptýðýnýn tam tersini yapýyorlar.
Kimin daha haklý çýktýðýný sorgulamaya gerek var mý bilmiyorum.
Burada sorulmasý gereken çok basit ama çok temel bir soru var.
Bizim üniversitelerimizden birinin Temel Bilimler Fakültesi sitesinin baþýna “Tutarsýz? Ýyi” baþlýðýný koyabilir mi?
Buralarda çalýþan akademisyenlerimizin bir bölümü çoktan beri bilimde tutarlýlýðýn çok da matah bir þey olmayabileceðini biliyorlar ama mesele bu saptamayý sitede baþa çekebilmek.
Araþtýrma büyük kaynak istiyor, buna hiç kuþku yok ama baþka þeyler de istiyor.
Bunlarýn baþýnda da tabularý, ön kabulleri sýfýrlanmýþ bir beyin, bir zeka.