Dün Türkiye Ýhracatçýlar Meclisi’nin düzenlediði Ýnovasyon Haftasý baþladý. TÝM, bu inovasyon günlerini neredeyse gelenekselleþtirdi. Ama her sene, bir öncekinden, daha kapsamlý ve etkili oluyor. Öte yandan TÜÝK’in 2011 Yoksulluk Araþtýrmasý’na da TÝM’in Ýnovasyon Haftasý baðlamýnda deðinmek istiyorum...
Öncelikle þu, çok eleþtirilen, TÜÝK’in yoksulluk oraný verilerinden baþlayayým. Birincisi her istatistik eleþtirilir hatta ‘yalan’ sayýlabilir. Ama istatistik ile onun yöntemi arasýndaki iliþkiyi kurmadan somut bir istatistik verisini anlatýp, yorumlayamazsýnýz. TÜÝK’in söz konusu araþtýrmasý, satýn alma gücü paritesine göre, saptanan dolar cinsinden sýnýrlar baz alýnarak yapýlan göreli bir ölçümdür. Buradaki dolar sýnýrlarý 2.15 ve 4,3’tür. Dolayýsýyla bu, doðrudan bir gelir eþitsizliði ölçümü olmadýðý gibi, bir yoksulluk sýnýrý ve mutlak yoksulluk ölçümü ve saptamasý deðildir. Yani burada bireylerin refah düzeyinin, satýn alma gücü paritesine göre, bir zaman aralýðýnda ne denli iyileþip iyileþmediði saptanmaktadýr.
TÜÝK’e göre, kiþi baþý günlük harcamasý, cari satýnalma gücü paritesine göre 2,15 dolarýn altýnda kalan fert oraný 2010 yýlýnda yüzde 0,21 iken, bu oran 2011 yýlýnda yüzde 0,14 olarak tahmin edilmiþtir. 4,3 dolar sýnýrýna göre ise 2010 yýlýnda yüzde 3,66 olan yoksulluk oraný, 2011 yýlýnda yüzde 2,79 olarak gerçekleþmiþtir. Þimdi buna eleþtiri getiren yayýnlara bakýyorum ilk önce bir mutlak yoksulluk sýnýrý hesaplýyorlar sonra buna göre iyileþmenin deðil, bozulmanýn olduðunu anlatmaya çalýþýyorlar. Ama size TÜÝK bunu anlatmýyor ki... Þimdi bakýn gelir eþitsizliðini ölçen Gini Katsayýsý, Türkiye’de son on yýlda gelir eþitsizliðinin, az da olsa, düzeldiðini ama bu düzelmenin, daha çok, üst gelir dilimindekilerin durumlarýnýn bozulmasý kaynaklý olduðunu gösteriyor. Türkiye’de yoksulluk oraný iyileþmesi, tam da bu yüzden, gelir eþitsizliði iyileþmesinden daha muðlak olmuþtur. Bakýn BETAM’da benzer sonuca varýyor: ‘Gini Katsayýsý ve Göreli Yoksulluk Oraný ölçütleri kullanýlarak incelenen dönemin bütününe bakýldýðýnda gelir eþitsizliðinin her iki ölçüt itibariyle 2010’da 2005’e kýyasla dikkate deðer ölçüde azalmýþ olduðunu, ancak bu azalýþýn zaman içinde yeknesak olmadýðýný görüyoruz. (...)Türkiye geneli için Gini katsayýsý, 2005’ten 2007’ye yüzde 42,8’den 40,5’e gerilerken, 2008’in 2. çeyreðinde baþlayan daralmayla birlikte 2008’de yüzde 41,5’e yükselmiþ, canlanmanýn baþladýðý 2009’da ise 40,2’ye gerilemiþ, ancak 2010 yýlýnda çok sýnýrlý bir artýþla yüzde 40,4’e yükselmiþtir. Krizin eþitsizliði arttýrýcý etkisi not edilmelidir. Göreli Yoksulluk Oraný ise 2005’te yüzde 25’den 2006’da 2,2 yüzde puanlýk önemli bir düþüþle 22,8’e gerilemiþtir. Ayný oranýn 2007’de yüzde 23,7’e yükselmesi ise dikkat çekicidir. Göreli Yoksulluk Oraný krizde artmaya devam ederek yüzde 23,8’e yükselmiþ, canlanmayla birlikte ise yüzde 22,6’ya gerilemiþtir.’ ( BETAM; Kasým, 2012,) Þimdi burada ekonominin daralma-soðutma- çukurlarýnda yoksulluk oranýnýn buna duyarlý olduðunu ve ayný duyarlýlýðý gelir eþitsizliði katsayýsý olarak Gini’nin de gösterdiði görüyoruz. O zaman, aklý baþýnda birinin bu verilerden hareketle yapabileceði en tutarlý çýkýþ; Türkiye’de son on yýlda yeni bir burjuvazi ile birlikte yeni bir orta sýnýfýn ortaya çýktýðý ve bunun, özellikle sanayiye dayalý büyüme çýkýþlarýnda, hem gelir eþitsizliðini, en üstekilerin durumunu bozarak, görece düzelttiðini, hem de göreli yoksulluk oranýný, az da olsa, orta sýnýfýn iyileþmesine baðlý olarak, düþürdüðünü söylemek olmalýdýr.
Üç dönem iktidarýn sýrrý
Ben burada iktidara þunu söylemek isterim: ‘ Sizi üç dönem iktidara en üsteki oligarþinin durumunu bozduðunuz ve bozduðunuz oranda da ortaya çýkardýðýnýz yeni orta sýnýf getirdi. Ýþte bu orta sýnýfýn temel dinamiðini oluþturan ve bugün krize raðmen dünyanýn dört bir yanýna ihracat yapan, devlete ve askeri vesayete dayanmayan yeni bir burjuvazi, her þeye raðmen, dünyaya yetiþmek için inovasyon kongreleri düzenliyor. 2010-2011’de yakaladýðýnýz sanayi ve ihracat bazlý büyümeden ve bunun demokrasisinden geri dönmeyin, geri dönerseniz, verilerden de gördüðünüz gibi, hem yoksulluk oraný hýzla artýyor hem de gelir eþitsizliði yeniden sizin, elinden iktidarý aldýðýnýz o en üsteki oligarþi lehine hýzla bozuluyor. ‘
Evet, bu TÜÝK verileri ve bunlara gelen ‘eleþtiriler’ de gösterdi ki bizdeki ulusalcý sað-sol -sözüm ona- muhalefet cahil bile deðil, tam anlamýyla kaz kafalý. Yazýk, aslýnda hayret ediyorum, nasýl böyle birdenbire oldular. Sanki þu Mayalarýn kehanetindeki göktaþý geldi bunlarýn baþýna düþtü, beyinlerini de aldý götürdü. Neyse, biliyorsunuz Mayalarda birdenbire ortadan kaybolmuþlar, bulunamýyor nedeni, herhalde insanlýk bunlarýn da birdenbire nasýl aptallaþtýklarýnýn gizemini çözemeyecek.
