Ýnsanlýðýn halen en büyük sorusu “varoluþun anlamý” üzerine. Ölümlü bir dünyada yaþýyoruz. Hayatýn akýþ hýzý oldukça yüksek. Gündelik hayat yoðun. Çoðu zaman bir sele kapýlmýþ gibi yaþýyoruz. Elimizde yapmamýz gerekenlerin listesi var. Zihinlerimiz planlarla dolu. Kendimizi içinde bulduðumuz sosyal rollerin aktörleri oluyoruz. Yaptýklarýmýz hem bizim hem baþkalarýnýn hayatlarýný etkiliyor.
Özellikle büründüðümüz sosyal roller baþkalarýnýn hayatýný da etkiliyorsa yapýp ettiklerimiz daha da önem kazanýyor. Hele kamu alanýnda rollerimiz varsa, siyaset yapýyorsak, toplumsal aktör olmuþ oluyoruz. O zaman bireysel olarak “bu yaþamda niye varým?”, “varoluþumun anlamý nedir?” sorusu, sosyal hayattaki siyasal rollerimiz ile birleþip “siyasal rollerde bulunmamýn amacý nedir?” sorusuyla buluþuyor. Siyasal aktörlüðümüz bir anda bireysel varoluþumuzun anlamýnýn doðal bir parçasý ve uzantýsý haline gelmiþ oluyor.
Siyasetçinin derin ve inandýrýcý öyküsü olmalý
“Ýnsanlar neden siyaset yapar?” sorusunun çoklu ve katmanlý cevaplarý var. Bir kere insan siyasal bir varlýk. Bu sebeple siyasallýðýmýz doðal. Ama siyaset bir meslek veya ana iþtigal meselemiz haline gelirse, niye sorusu anlamlý hale geliyor. Profesyonel siyasal aktörlüðümüzü bir anlama oturtamadýðýmýzda yolumuzu kaybetme riskimiz yükseliyor. O zaman siyasal olana ilgi oldukça doðal olsa da, “siyasetçi” olmak ayný doðallýkta deðil. Bu sebeple de neden siyasetçi olduðumuzu kendimize de baþkalarýna da anlatabileceðimiz inandýrýcý ve derinliði olan bir öykümüzün olmasý gerekiyor.
Yücelik ile yozlaþmýþlýk yan yana
Aristo, siyaseti bir insanýn uðraþabileceði en nitelikli iþ olarak tanýmlamýþtý. Bence Aristo haklý. Yaptýðýmýz iþ geniþ insan kitlelerinin hayatlarýný derinden etkiliyorsa, sosyal ve toplumsal düzenin oluþumuna etki ediyorsa, bu iþ bir insanýn uðraþabileceði en yüce iþlerden biri olur. Bu anlamda siyasete de, siyasetçiye de itibar vermemiz gerekir. Öbür taraftan siyasetçiler, neredeyse tüm dünyada, itibarsýzlýk, sahtekarlýk, çýkarcýlýk ve yozlaþmýþlýkla da beraber anýlýr. Bir iþ düþünün ki doðasý yüce ama yozlaþmýþlýkla da beraber anýlýyor.
Siyasetçi olmanýn çoðul nedeni var
Ýnsanlarýn bir role soyunmasý genellikle çoklu faktör etkisi altýnda olur. Doktor olmak isteyebiliriz çünkü; doktor olmak kutsallýkla baðlantýlý bir iþ. Sosyal açýdan prestijli. Ýyi geliri olabilir. Ýçinde araþtýrma ve kendini geliþtirme de var. Aslýnda siyasete atýlmak arzusunun da içinde bu çoðulluk var. Siyasetçi olarak, baðlý olduðunuz kiþi ve topluluklara katkýda bulunmuþ olursunuz. Ýdeal ve misyonunuzu gerçekleþtirme þansýnýz olur. Aktör olmanýn doyumu olabilir. Tanýnmaya sebep olur. Güç devþirmenin en etkili yoludur. Çýkarlar ve rant daðýtýmýnda var olmuþ olursunuz. Görüldüðü gibi kulaða hoþ gelen de hoþ gelmeyen ayný anda ve iç içe.
Üzerime düþen tarihsel rol inancý
Siyaseti esas zorlu kýlan þey siyasete girme karar veya sürecindeki çoðul motivasyonlarýndaki karmaþýklýklardan ziyade, siyasette bulunuyor iken baþa gelenler. Çünkü esas zorluk ve dönüþtürücü süreçler siyaset yapmanýn tam içinde iken oluþuyor. Bir kere siyasetin insaný dönüþtürücü bir doðasý var. Siyasal dünyanýn ilk kuralý “siyasal yaþamda kalabilmek” þeklinde. Siyasal rollerin tepeye giderken pozisyon sayýsý azalýyor. Tepeye doðru gidiþte anlama dayalý idealler ile reele dayalý gerçekler arasýnda uzlaþmaz çeliþkiler baþ gösteriyor. Tepelerdeki bir siyasetçinin, “kader bana bu tarihsel ve toplumsal misyonu dayattý, bu rol için en uygun kiþi benim ve ben bu rolden kaçamam” demeye sahiden ve içten inanmasý gerek. Baþkalarýnýn omuzlarýna basabilmenin kendimize izah edebileceðimiz gerekçeleri olmalý.
Siyaseti birçok insan için bu kadar istenen kýlan da tam doðasýnda iki güçlü bileþenin var olmasý. Birincisi, inanç ve dava adýna misyon üstlenmeyi temsil eden “bana düþen tarihsel rol psikolojisi”. Ýkincisi; aktör olma, güç devþirme, kazanma, hayatta kalma üzerine kurulu, orman kurallarýnýn iþlediði bir süreðen hareketlilikte “adrenalin dolu yaþam þekli”. Siyaset üzerinden para edinme bu listeye giremeyecek kadar sýradan bir sebep. Çünkü para bu ikisinin yanýnda, az geliþmiþ insanlarýn peþinde koþacaðý bir þey.
