Irak'ta artan “PKK farkýndalýðý” ve Ankara-Baðdat mutabakatý

Türkiye, terörün baþýný ezmek için farklý alanlarda önemli adýmlar atýyor. TSK ve MÝT Suriye ve Irak'ýn kuzeyinde bölgeyi terörden temizlerken diplomatik alanda da tarihi geliþmeler yaþanýyor.

15 Aðustos günü Türkiye ve Irak arasýnda Ankara'da imzalanan Askeri, Güvenlik Ýþbirliði ve Terörle Mücadeleye Dair Mutabakat Zaptý bunun son örneði.

Buna göre Ankara ve Baðdat artýk PKK baþta olmak üzere terörle mücadele konusunda stratejik ortak konumunda.

Bunu iki þey saðladý.

En etkili neden olarak Türkiye'nin telkinlerini ve önermeleri saymak gerek. Türkiye PKK terör örgütünün Irak'ýn egemenliðine, güvenliðine, sosyal-siyasal yapýsýna ve ekonomik geliþimine verdiði zarar konusunda muhataplarýný doðru þekilde bilgilendirdi.

Sunduðu argümanlar ve etkili çözüm önerileriyle ikna etti Baðdat'ý.

Bunda Türkiye'nin askeri, diplomatik, istihbari ve ekonomik gücünün etkisi var elbette. Basra Kalkýnma Yolu Projesi en büyük katalizör oldu.

IRAK'TA PKK RAHATSIZLIÐI

Diðer geliþme ise Irak'ýn da PKK'dan nihayet rahatsýz olmaya baþlamasýdýr. PKK'nýn Irak'taki varlýðý Irak Anayasasýnýn 7. Maddesine aykýrý ve Irak yönetimi gereðini yapmakla yükümlü zaten.

Irak'ýn mutabakata yaklaþmasýný saðlayan etkenlerden biri olarak kasýmdaki seçimler sonrasý ABD'nin Irak'tan çekilme olasýlýðýný da ekleyebiliriz buraya.

Nihayetinde PKK'nýn Kandil ve Sincar'dan sonra Baðdat'ta alan tutmaya çalýþmasý (-ki bunda TSK'nýn ve MÝT'in Irak'ýn kuzeyinde yaptýðý operasyonlar nedeniyle teröristlerin aþaðýlara, þehirlere doðru inmesinin de payý da var), siyasi partilere sýzmasý, parti kurmasý, medyada PKK propagandasýnýn artmasý, mafyalaþmasý, terör örgütüne eleman kazandýrmak için çocuklarý kaçýrmasý gibi geliþmeler Irak'ta bardaðý taþýran iþler.

PKK IRAK'I BÝR UR GÝBÝ SARDI

Dýþiþleri Bakaný Hakan Fidan geçen ay verdiði bir röportajda tam da bu duruma dikkat çekerek "PKK Irak'ýn her yerini kanser hücresi gibi sarýyor. Bu artýk bizim sorunumuz olmaktan çýkýp Irak'ýn bir milli güvenlik sorununa dönüþtü" demiþti.

Mutabakatýn imzalandýðý gün ise Baðdat'ta "PKK farkýndalýðýnýn artmasýndan memnuniyet duyduklarýný" ifade etti Fidan.

O farkýndalýk sonuç veriyor artýk. Son haftalarda Irak'tan gelen haberler Baðdat'ýn mutabakat metnine baðlýlýðýný gösterir nitelikte.

Irak Yüksek Yargý Konseyi ülkedeki üç siyasi partiyi PKK'yla iliþkili olduklarý gerekçesiyle yasaklayarak mallarýna el konmasýna karar vermesi mesela.

Gazeteci kimliði altýnda PKK propagandasý yapan gazetecilerin yargýlanmasý bir baþka geliþme.

Bir diðeri ise Irak topraklarýndaki Kerkük-Ceyhan petrol boru hattýna, Erbil, Duhok ve Kerkük'teki çarþý ve pazar yerlerine yönelik terör saldýrýlarýna karþý teyakkuz halinde Baðdat yönetimi.

ÇOK DENKLEMLÝ ZORLU SÜREÇ

Bu aþamaya nasýl gelindi peki?

Uzun uðraþlar sonucunda.

Ankara Baðdat'a hep net mesajlar verdi. "PKK'yý ya siz temizleyin ya bizimle iþbirliði yapýn. Yoksa gereðini biz yapacaðýz" dendi.

Türkiye uluslararasý hukuktan kaynaklanan hakkýný (BM Sözleþmesi 51. Md.) yýllardýr kullanýyor zaten. Ama terörü kaynaðýnda kurutmak için sürece Irak'ýn da dahil olmasý gerekiyordu. Bu þekilde de nihayetlendi.

Irak'ýn PKK'ya karþý ilk tutumu 19 Aralýk 2023'te Ankara'da geçti kayýtlara. Baðdat PKK için "ortak tehdit" ifadesinin altýna imza attý.

14 Mart 2024'te ise "yasaklý örgüt" ilan etti PKK'yý.

15 Aðustos'ta Ankara'da imzalanan mutabakatla PKK'ya karþý yürütülecek ortak mücadelenin hukuki zemini ve kurumlarý oluþturuldu. PKK metinde "terör örgütü ve/veya yasaklý örgüt" ifadesiyle yer aldý.

Bu ifade Irak'ýn PKK'yý ilk kez terör örgütü olarak tanýdýðýnýn ilanýdýr.

Bu, tarihi bir baþarýdýr. Irak'taki karmaþýk dengelerin iþleri zorlaþtýrma, kýrýlgan süreci yýpratma ihtimali elbette var ama ilan edilen netlik enfeksiyonlara karþý baðýþýklýðýn habercisi sayýlabilir pekâlâ.