Faik Tanrýkulu
Faik Tanrýkulu
Tüm Yazýlarý

Ýran'da Haniye'nin þehit edilmesiyle hangi mesaj verilmek isteniyor?

Ýþgalci Ýsrail'in Gazze'deki acýmasýz saldýrýlarýný bir taraftan dünya seyrederken diðer taraftan Ýsrail bölgeyi karýþtýrmayý ve savaþý tetiklemeye devam ediyor. Böyle bir atmosferde Ýsmail Haniye'nin suikast sonucu Ýran'da þehit edilmesi birçok soru iþaretini de beraberinde getiriyor. Bu olay, çeþitli senaryolar ve ihtimalleri akla getiriyor. Ýran'da bu suikastýn gerçekleþtirilmesinin anlamý nedir ve neticede bu saldýrýyla ne yapýlmak isteniyor ve nasýl oluyor da Tahran merkezinde füze ile vurulabiliyor?

Öncelikle, þehit edilen Ýsmail Haniye'nin faili her kim olursa olsun, böyle bir suikastýn Ýran'da gerçekleþmesi ciddi bir güvenlik zafiyetini gözler önüne seriyor. Haniye, Ýran'da hem bazý önemli toplantýlara katýlmýþ hem de yeni seçilen Ýran Cumhurbaþkaný Ali Pezeþkiyan ile görüþmeler gerçekleþtirmiþti. Ardýndan Tahran'da kaldýðý otelde füze saldýrýsýyla alçakça vurularak þehit edilmesi, bu olayýn arkasýndaki þüpheleri daha da artýrýyor.

Hatýrlanacaðý üzere, Ýran'ýn güvenlik zaafiyeti sadece bu suikastla sýnýrlý deðil. Zira, Ýran Cumhurbaþkaný Reisi ve Dýþiþleri Bakanýný taþýyan helikopterin düþmesi ile ilgili þüpheler ve sis perdesi henüz aralanmamýþken, Azerbaycan'dan hareketlenen üç helikopterden sadece Reisi ve Dýþiþleri Bakaný'ný taþýyan helikopterin düþmesi bu þüpheleri daha da artýrmýþtý. Benzer þekilde, helikopter kazalarýnýn genellikle kötü hava koþullarýnda meydana geldiði düþünüldüðünde, böyle bir riskin alýnýyor olmasý bir baþka sýr perdesini oluþturuyor.

Bu olaylar, Ýran'ýn üst düzey yetkililerini koruma konusundaki zafiyetlerini ve güvenlik açýklarýný gözler önüne seriyor. Ýsmail Haniye suikastý ile baþlayan ve Cumhurbaþkaný Reisi ile Dýþiþleri Bakaný'nýn helikopter kazasý ile devam eden bu güvenlik olaylarý, Ýran'ýn iç ve dýþ tehditlere karþý savunma mekanizmalarýnýn yetersizliðini iþaret ediyor.

Hâlihazýrda Ýsrail, resmi olarak saldýrýyý üstlenmedi. Ancak, doðal olarak bütün oklar Ýsrail'i iþaret ediyor. Peki, Ýsrail bu saldýrýyla ne mesaj vermek istiyor?

Ýlk olarak, bu saldýrýyla "Sizi olduðunuz her yerde ve dilediðim þekilde öldürebilirim" demiþ oldu. Kaldý ki bir gün öncesinde Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ýn bir numaralý danýþmaný Fuat Þükrü'ye Beyrut Dahye'de düzenlediði suikast da bu mesajýn pekiþtiricisi olarak deðerlendirmek mümkün.

Benzer þekilde, diðer mesaj ise Ýran'a yönelik. Yeri geldiðinde Þam büyükelçiliðinde misyon temsilcilerini öldürme cesareti bulan Ýsrail, hatýrlanacaðý üzere füze saldýrýsýyla karþýlýk vermiþti. Her ne kadar Ýsrail tarafýndan hiçbir kayýp olmamýþ olsa da Ýranlý komutanlar baþarýlý operasyon gerçekleþtirdiklerini söyleyerek güçlerini pekiþtirmek istemiþti. Kaldý ki, Kasým Süleymani'nin intikamýný alacaðýna yemin eden Ýran, bunun karþýlýðýný tam anlamýyla verememiþti. Bu suikastla Ýsrail, bir nevi Ýran'ýn güvenlik zaafiyetini tekrar yüzüne vurmuþ oldu.

Bu suikasta karþýlýk olarak Ýran, intikam anlamýna gelen kýrmýzý bayraðý göndere çekerek intikam alacaðýný ve karþýlýk vereceðini belirtti. Ancak, Ýran'ýn Haniye için ne yapacaðý büyük bir soru iþareti olarak duruyor.

Ayrýca, Ýsrail, ABD ve Avrupa, Ortadoðu'daki Þii-Sünni ve Sünni-Sünni ayrýlýklarýnýn farkýnda olup, bu fay hatlarýný derinleþtirmenin kendi stratejik çýkarlarýna hizmet ettiðini bilerek hareket ediyorlar. Bölgedeki mezhepsel ve ideolojik çatýþmalarý analiz ederek, bu ayrýþmalarý daha da artýracak politikalar ve stratejiler geliþtiriyorlar.

Bu güçler, bölgedeki mezhep çatýþmalarýnýn kendi lehlerine nasýl kullanabileceklerini iyi biliyorlar. Þii ve Sünni Müslümanlar arasýndaki tarihsel gerilimleri ve farklýlýklarý kullanarak, bu çatýþmalarý daha da alevlendiriyorlar. Bu durum, Ortadoðu'da istikrarsýzlýðýn sürmesine ve bölgedeki ülkelerin iç sorunlarla boðuþmasýna neden oluyor. Böylece, Ýsrail, ABD ve Avrupa, bölgedeki kendi çýkarlarýný daha rahat bir þekilde koruyabiliyorlar. Bu yönüyle bu suikastýn Ýran'da yapýlýyor olmasý da manidar.