Ýran, Cumhurbaþkaný Ýbrahîm Reisî ve Dýþiþleri Bakaný Emir Huseyn Abdullahiyan ile Tebriz Cuma Ýmamý ve Tebriz Valisi ve teknik personelle birlikte diðer 8 kiþinin, bir helikopter kazâsý sonunda vefat etmeleriyle birlikte günlerdir gündemimizde, günlerdir...
Elbette uçaklar ve helikopterler kazâ yapmaz diye bir kesin garanti yoktur.
Ortada bir kazâ vardýr, ama, bu teknik bir kazâ mýdýr; yoksa kazâ süsü verilmiþ bir suikast mýdýr? Sorunun bu ikinci kýsmýnýn aydýnlanmasý belki yýllar alýr, belki de hep karanlýkta kalýr. (Amerikan Baþkaný John F. Kennedy'nin 22 Kasým 1963 tarihinde, Texas'ta, hem de hareket halindeki bir arabadayken, bir depoda pusu kurmuþ Lee Harvey Oswald adýnda, 35 yaþlarýnda bir keskin niþancý tarafýndan sýkýlan bir kurþunla -o hareket halindeki arabada baþkalarý da olduðu halde, sadece- Kennedy'nin, ensesinden yediði bir kurþunla vurarak öldürdüðünü hatýrlayalým.
Amerika gibi dünya liderliði iddiasýnda rakip tanýmak istemeyen ve de teknolojinin son kertesinde olan bir ülkenin Baþkaný'nýn , nasýl olup da öldürülmüþ olduðu yýllarca tartýþýldý, amma, bir kesin neticeye varýlamadý.. Ve sonra da normal kanunî uygulamalar devreye girdi ve Amerikan toplumunun iç hesaplaþma ve zaaflara uðramamasý için, 'Kennedy Cinayeti'nin gizli noktalarýnýn 66 yýl sonra, yani 2029'da açýklanabileceði belirtildi.. Ancak, ünlü senarist Oliver Stone, 1991'de Kennedy'nin isimlerinin baþ harflerini taþýyan 'JFK' isimli bir film yaptý ve Kennedy Cinayeti'nin aydýnlanabilmesi için, Amerikan Devletinin elindeki en hassas 16-17 noktanýn açýklanmasý gerektiðini kamuoyuna etkili þekilde sundu.
Bill Clinton o 'en yüksek seviyede devlet sýrrý' teþkil eden noktalarý, Baþkan olarak kanunî yetkisiyle açýklayacaðý'ný söylediðinde, Federal Ýstihbarat Bürosu (FBI), 'Hayýr.. Açýklayamazsýn..' dedi ve aradan yýllar geçtikten sonra, 2017'lerde, D.Trump, ayný iddiada bulundu ve açýklamaya kalkýþtýðýnda, karþýsýnda yine FBI'ý buldu..
Yani, artýk, 5 sene sonra, 2029'da, hayatta olanlar bazý gerçekleri, büyük dedelerinden dinledikleri hikayelerle renklendirilmiþ bir cinayeti, 'Haaa.. Öyle deðilmiþ de þöyleymiþ..' diye güyâ öðrenecekler..
Þimdi, Ýran'da da her þey açýklanýverecek mi sanýlýyor.. Belki de, açýklanacak fazla bir þey yok, sýradan bir kazâ..
Ýran, 1977 ortasýndan beri de daha bir gündemimizde, zâten.. Þahlýk rejimine karþý 1977 Temmuzunda baþlayan milyonluk itirazlar nihayet, Þah'ýn ve babasýnýn fotoðraflarýnýn bütün devlet dairelerinden sokaklara atýlýp ateþe verilmesi ve heykellerinin, on binlerin 'Allah'u Ekber' feryatlarýyla devrilmesiyle baþlayan büyük sosyal çalkantýnýn boyutlarýnýn tasavvur ve tahayyülü, bizim toplumuzda o çapta yaþanmadýðý için zordur.
O büyük hadiseler, daha önce de yaþanmýþ ve 1953'de Baþvekil Muhammed Musaddýq'ýn Ýran Petrolü'nü 'millîleþtirmesi' ve Ýngiltere'yi Ýran'dan kovmasý üzerine, Þah Pehlevî, hanýmý Süreyya'yla birlikte Roma'ya kaçmýþtý..
45 gün sonralarda ise, Amerika'nýn devreye girip, General Zâhidî'ye, -Amerika'nýn resmen açýkladýðý belgelerde de görüleceði üzere-, sadece '200 bin dolar' vererek güpe-gündüz bir askerî darbe yaptýrmasý ve Zâhidî'nin Musaddýq'ý makamýndan alýp bir 'tank'a koyarak götürmesi ve Þah'ýn ülkeye geri dönmesi.. Çok büyük hadiseler zincirinin bir diðer parçasýydý.
Musaddýq'ýn yargýlanmasý sýrasýnda, 'Geri kalmýþ ülkeler, kendi ordularýnýn iþgali altýndadýrlar..' þeklinde mahkemede dile getirdiði acý gerçeði Musaddýq'ýn devrilmesinden sonra, biz de defalarca yaþamadýk mý?..
*
Sonra, 1979 baþýnda Þah'ý bir daha kaçmaya ve rejimini devirmeye muvaffak olan Ýslâm Ýnkýlabý Hareketi..
Sonra, içerde Ýslâm'a göre bir sistem kurmak isteyen büyük kitlelerle ve solcu, markit Amerikancý veya çeþitli etnik unsurlarýn baðýmsýzlýk adýna isyanlarý devam ederken, 1980 Eylûlü'nde Saddam Irak'ýnýn ânî bir saldýrýsýyla baþlayan ve 8 yýl süren ve iki tarafýn Müslüman halkýndan en az 1 milyon insaný yutan Ýran-Irak Savaþý..
Ve, o savaþýn cephelerinden ayrý olarak, Ýran içinde de suikastlar, kanlý silâhlý mücadeleler, suikastlar, o Ýnkýlab Hareketi'nin Ýmam Khomeynî'den sonraki en büyük ismi olan Muhammed Huseynî-i Beheþtî'nin, onlarca Bakan, m. vekili ve yüksek bürokratlarla birlikte bir toplantý esnasýnda bombalý bir suikasta uðramasý ve 72 kiþinin katledilmeleri; Ali Khameneî ve Hâþimî Refsencanî'nin bombalý suikasdlerden aðýr yaralý olarak kurtulmalarý; Ýnkýlab'ýn en seçkin beyinlerinden Murtezâ Mutahharî'nin katli; ilk cumhurbaþkaný olarak seçilen Ebu'l-Hasan Benî Sadr'ýn yurt dýþýna kaçmak zorunda kalýþý ve yerine Cumhurbaþkaný seçilen Muhammed Ali Recaî ve Baþbakan Muhammed Cevad Bahüner'in vazifeye baþlayýþlarýnýn henüz 3 ay kadar sonrasýnda ve 10'dan fazla yüksek bürokratla birlikte, Baþbakanlýk binasýndaki bir toplantýya hem de üst dereceli bir bürokrat tarafýndan konulduðu sonra anlaþýlan bir bombanýn patlamasýyla dünyadan koparýlýþlarý..
Ayrýca 8 yýllýk savaþ esnâsýnda da, hemen bütün etnik unsurlarýn ayrýlýk isyanlarý.. Yani, Ýran, 45 senedir, çok kanlý bir mücadelenin içinden geçip bugüne geldi..
*
Böyleyken, bu son helikopter kazasýndan sonra, Ýran üzerine yaptýklarý ve biraz da temennilerini dile getirdikleri yorumlarýn -genel olarak- hiç de iyi komþuluk gereklerine uygun olmadýðýný belirtmeliyim..
Bir büyük kazâ geçiren bir komþu halk deðerlendirilirken, 'bir bölge gücü olduðu' iddiasýnda ve balistik füzeler yapan bir ülkenin, düþen bir helikopteri bulamayýp, Türkiye'den yardým istemesi'ni, Ömer Seyfeddin'in 'Diyet' hikâyesindeki durumu hatýrlatan þekilde, istihza konusu yapanlar bile oldu. Özel veya resmî tv. kanallarýnda bu gibi beyanlar beyanlarýn hele de o hassas anda dillendirilmesi, Anadolu irfaný diye öve-geldiðimiz yüksek insanî anlayýþa aykýrý olduðunu söylersem, yarasý olmayanlar gocunmasýn..
.
*
**
*
