Ýrrite Baðýrsak Sendromu (IBS) mide-baðýrsak sisteminin fonksiyonel bir sorunu olarak karýn aðrýsý, deðiþken diyare (IBS-D)/kabýzlýk (IBS-C) þikâyetleri gibi semptomlarla süren bir hastalýk. Geçtiðimiz yýl deneysel olarak oluþturulan IBS semptomlarý üzerinde turp tohumunun etkili olduðu konusundaki bir araþtýrmanýn sonuçlarý ilgimi çekmiþ ve konuyu sizlere akarmýþtým. Aslýnda fareler üzerinde yürütülmüþ bir araþtýrma olmasýna karþýlýk, Ýsveç’te yaþayan bir okuyucumun kendisi üzerinde uyguladýktan sonra semptomlarýn tamamen iyileþtiði ve izlenimlerini bana aktarmasý ve bu bilgileri yine sizlerle paylaþmam üzerine çok sayýda hastadan kullanmak için e-ileti aldým. Henüz kaç kiþinin bu þekilde bir uygulama yaptýðý ve iyi gelip gelmediði konusunda pek bir geri dönüþ olmadý. Tahminim pek kimsenin kullanmaya cesaret edemediði yönünde, çünkü Ýsveç’teki uygulayan arkadaþýmýz turp tohumu aldýktan sonra 1-2 saat yatma ihtiyacý duyuyordum þeklinde bir uyarý yapmýþtý. Turp tohumu, ayný aileden olan hardal tohumu gibi kükürt glikozitleri taþýdýðýndan bu þekilde bir etki yaratmasý doðal, ancak kükürt glikozitleri günümüzde üzerinde durulan kanser karþýtý bileþiklerden biri.
Yapýlan bir araþtýrmada dört hafta süreyle kivi meyvesi kullanýlmasý kabýzlýk þikayeti ile seyreden IBS hastalarýnda baðýrsak iþlevlerinde ne gibi geliþmeler saðlanabileceði gözlemlenmiþ. Elli dört IBS/C hastasý (Roma-III kriteri) ve 16 saðlýklý birey üzerinde yürütülmüþ.Deney grubuna alýnan 45 IBS hastasý ve 16 saðlýklý gönüllüye dört hafta boyunca günde iki kivi meyvesi verilirken, kontrol grubu olan hastalara etkisiz (selüloz) kapsül verilmiþ. Çalýþma süresince deneye katýlanlarýn sancý, riz sýklýðý, kabýzlýk durumu gibi çeþitli parametrelerdeki deðiþimleri kaydetmeleri istenmiþ. Kolon geçiþ süresi belirgin þekilde azalmýþ, deðerlendirmeye alýnan baðýrsak þikayetlerinde belirgin düzelme saðlandýðý gözlemlenmiþ. Buna karþýlýk saðlýklý bireylerde kivi tüketilmesi ile herhangi baðýrsak iþlevlerinde bir olumsuz deðiþiklik görülmemiþ.
Daha önce yapýlan klinik araþtýrmalarda da kronik kabýzlýk çeken yetiþkin ve yaþlý hastalarda kivi tüketiminin baðýrsak hareketlerini düzenlediði, sorunun giderilmesinde olumlu katký saðladýðý bildirilmektedir. Olgun kivi meyvelerinin, olgun olmayan meyvelere göre hücre duvarýnýn 3-4 misli fazla su kapasitesine sahip olduðu bildiriliyor. Kivi meyvelerinde bulunan tiol yapýsýnda bir proteolitik enzim olan aktinidin kalýn baðýrsakta reseptörleri uyararak kolon hareketlerini artýrmak suretiyle müshil etkide rol oynuyor. Ayrýca bu etkisinde yüksek C vitamini içeriðinin de rolü bulunduðu, ayrýca kiþilerin baðýþýklýk sisteminin güçlendirilmesine katký saðladýðý ifade ediliyor.
Sonuç olarak, artýk ülkemizin yerli bir meyvesi özelliðini kazanan kivinin düzenli kullanýlmasý sadece saðlýðýmýzýn korunmasýnda deðil fonksiyonel ya da IBS’e baðlý kabýzlýk gibi bazý önemli saðlýk sorunlarýnýn çözümünde de güvenilir bir seçenek sunuyor.
