İş Kanunu ile çalışanlara iş arama izni hakkı getirilmiştir.
İş arama izni, çalışanın iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından sona erdirilmesi sürecinde yeni bir iş bulma amacıyla kullanabileceği bir izin türüdür.
İş arama izni, çalışanın iş arama faaliyetlerini sürdürmesi ve bir yandan çalışmaya devam ederken aynı zamanda iş arayışını sürdürmesine olanak tanır.
Uygulamada, işçinin ihbar süresi içinde ve çalışma günlerinde kullandığı bu yasal hakka "iş arama izni" denilmektedir.
4857 sayılı İş Kanunu uyarınca bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur.
İşveren ile çalışan arasında yapılan sözleşmede ihbar süreleri artırılmış ise iş arama izni süreleri de sözleşmede bulunan ihbar sürelerine göre belirlenir.
İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz. Örneğin, 4 yıl 3 ay kıdem süresi olan işçi istifa ettiğinde, bu durumu işverenine en az 8 hafta önceden bildirmek zorundadır. Bu kapsamda işçinin 56 gün X 2 saat hesabı ile toplam 112 saat iş arama iznine hakkı vardır.
İstifa eden bir çalışan ihbar sürelerine uymak koşulu ile iş arama izni kullanabilir.
İşçi isterse iş arama izinlerini birleştirerek toplu olarak kullanabilir. Diğer bir ifadeyle iş arama izni işçinin talebiyle toplu Kullanılabilecektir.
Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır.
İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin ücret işçiye ödenir.
İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı ödemesi gerekir.
Başka bir anlatımla iş arama izni esnasında işçinin çalıştırılması durumunda, işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretinin %100 zamlı ödenmesi, diğer bir ifadeyle toplam 3 kat ödeme yapılması gerekmektedir.
