Ýþ güvenliðinde erteleme var mý?

Son zamanlarda gündemdeki önemli konulardan birisini de 'Ýþ Saðlýðý Ve Güvenliði' uygulamalarý oluþturuyor. Özellikle 2012 yýlýnda 6331 Sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu'nun yürürlüðe girmesi ve son 5 yýlda Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý ve paydaþlarý olan Ortak Saðlýk ve Güvenlik Birimleri (OSGB) ile ÝSG profesyonellerinin çalýþmalarýnýn bir sonucu olarak toplumsal bilinç ve hassasiyet oluþtu. Elbette bu süreçte basýnýn konuya iliþkin hassasiyeti de bu katkýyý ve bilinci ziyadesiyle artýrdý.

Bu noktada bakanlýðýn ÝSG paydaþlarýna daha fazla kulak vermesi, burada dile getirdiðimiz hususlara ivedilikle bir çözüm getirmesi ülkemizde iþ saðlýðý ve güvenliðini yaygýnlaþtýracaðý gibi, güvenceli ve kazasýz iþ ortamlarý saðlayacak, ÝSG profesyonelleri arasýndaki dayanýþma ve yardýmlaþmayý da artýracaktýr.

2012 yýlýnda iþ saðlýðý ve güvenliðine iliþkin 6331 Sayýlý Yasa’yla birlikte önceleri 50 kiþi ve üzerinde çalýþaný olan iþyerlerinde, daha sonra da tehlikeli ve çok tehlikeli iþyerleri için baþlayan iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi istihdamý zorunluluðu 1 Temmuz 2017 itibariyle de 50 kiþiden az çalýþaný olan iþyerleri ile kamu kurumlarý için baþlayacaktý.

Ancak 7033 Sayýlý Sanayinin Geliþtirilmesi Ve Üretimin Desteklenmesi Amacýyla Bazý Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun’la 50 kiþiden az çalýþaný olan iþyerleri az tehlikeli iþyerlerinde iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi istihdamý zorunluluðunun 1/7/2020 tarihine erteleneceði açýklandý.

Konuya yabancý ve mevzuatý takip etmeyen bazý kesimlerin 7033 sayýlý Kanunla yapýlan son düzenlemeyi sanki iþ güvenliði toptan kaldýrýlýyormuþ þeklinde servis etmeye baþlamasýyla bilgi kirliliði olunca bugünkü yazýmýzda konuyu detaylarýyla yazalým istedik.

Yine, ayný kanunla, 50’dan az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyeri iþverenleri veya iþveren vekili tarafýndan bakanlýkça ilan edilen eðitimleri tamamlamak þartýyla iþe giriþ ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerini yürütebilecekleri düzenlendi. 50’den az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli iþyerleri için ise kamu hizmet sunucularý veya aile hekimlerinden alýnabilecek. 50’dan az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerinin üstlenilmesine iliþkin eðitim programlarý, eðitimin süresi ve eðiticilerin nitelikleri ile görevlendirmeye iliþkin hususlar hakkýnda yönetmelik çýkarýlacak.

Ýþ güvenliðinde tehlikeye göre yükümlülük var

Ýþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerin yasal olarak alýnmýþ sayýlmasý için, iþverenlerin ya kendi bordrolarýnda bulunan bir kiþi tarafýndan bu hizmetin saðlanmasý ya da OSGB’ ler tarafýndan hizmet satýn alýnmasý gerekmektedir.

Ýþ saðlýðý ve güvenliði sadece iþyeri hekimi ve iþ güvenliði uzmaný istihdamýndan ibaret deðildir. Ýþ saðlýðý ve güvenliði, iþe giriþ ve iþin devamý süresince çalýþanýn bu iþ için uygun olup olmadýðýný, saðlýk tetkikleri sonucu almasý gereken aksiyonlarý ortaya çýkaran, eðitimleri içeren bir bütündür. Ancak bazý yükümlülükler de iþyerinin tehlike durumuna göre sýnýflandýrýlmýþtýr.

Ýþyerinin tehlike sýnýflarý, 3 kategoriye ayrýlmaktadýr: az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli sýnýf olmak üzere. Az tehlikeli sýnýf gibi temel olarak büro ve benzeri nitelikteki iþler, iþ kazasý riskinin ve sayýsýnýn en az olduðu iþyerleridir.

Ýþ saðlýðý ve güvenliði konusundaki toplumsal hassasiyeti yüksek olan iki sektör bulunuyor. Bunlardan biri inþaat, diðeri ise maden iþyerleridir. Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanýmýz Sayýn Dr. Mehmet Müezzinoðlu "Az tehlikeli iþ yeri sayýmýz 1 milyon 100 bin civarýnda, tehlikeli iþ yeri sayýmýz 310 bin civarýnda, çok tehlikeli iþ yeri sayýmýz 300 bin civarýnda. Þimdi 1 milyon 100 bin az tehlikeli iþ yerlerinde iþ saðlýðý ve güvenliði uygulamalarýný 2020'ye kadar erteledik. Niye? Çünkü burasý adý üzerinde az tehlikeli. Ama tehlikeli ve çok tehlikeli sýnýftaki iþ yerlerindeki iþ kazalarýný ve meslek hastalýklarýný minimize edecek yol haritasýný baþarabilmemiz için yeterli sayýda iþ saðlýðý ve güvenliði elemaný ve hekim görevlendirmemiz gerekiyor. Biz burada yaklaþýk 600 bin iþ yerini merkeze aldýðýmýzda ciddi düzeyde hekim ihtiyacýmýz ile iþ saðlýðý ve güvenliði sertifikalý elemana ihtiyacýmýz var" diyerek bu konudaki haklý eleþtirilere yapýlan itirazlarýný belirtiyor.

Görüldüðü gibi, iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi istihdamý zorunluluðunun 1/7/2020 tarihine ertelenmesi sadece az tehlikeli sýnýfta yer alan ve büyük bölümü az sayýda kiþinin çalýþtýðý muhasebe bürosu, bakkal, manav, sigortacý, banka gibi 50 kiþiden az çalýþaný olan iþyerlerinde iþ güvenliði uzmaný, iþyeri hekimi çalýþtýrma yükümlülüðüne iliþkindir. Tehlikeli ve çok tehlikeli iþyerlerinde tüm yükümlülükler devam ettiði, gibi az tehlikeli iþyerlerinde de 2012 yýlýndan bu yana tüm iþyerleri için geçerli olan risk deðerlendirme raporu ve acil durum planlarýnýn hazýrlanmasý, ÝSG eðitimleri, çalýþan temsilcisi ve destek elemaný atamalarý gibi yükümlülükler aynen devam etmektedir.

Dolayýsýyla hem dönemsel ihtiyaçlar ve hem de sektörel deðerlendirmeler ihtiyaçlar doðrultusunda 7033 Sayýlý Kanun'la önemli deðiþiklikler yapýlarak ÝSG’de yeni bir dönem baþlatýlmýþtýr. Þimdi artýk daha önce bu köþede dile getirdiðimiz Ýþ Saðlýðý Ve Güvenliði Hizmetleri Yönetmeliði’nin 12. maddesinin 5. ve 6. fýkralarýnda yer alan OSGB’lere getirilen komþu il dýþýndaki illere hizmet verilmemesi kuralýnýn deðiþtirilerek tek bir OSGB ile tüm Türkiye’de kaliteli ve ayný standartta hizmet verilmesi saðlanmalýdýr.

Bu vesileyle tüm okurlarýmýzýn mübarek Ramazan Bayramý'ný kutlar, saðlýklý ve huzurlu bir bayram geçirmelerini temenni ederim.