Geçtiðimiz yýl 7033 Sayýlý Torba yasayla az tehlikeli iþyerlerinde önemli bir deðiþiklik yapýlmýþtý. 50’dan az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyeri iþverenleri veya iþveren vekili tarafýndan bakanlýkça ilan edilen eðitimleri tamamlamak þartýyla iþe giriþ ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerini yürütebilecekleri düzenlenmiþti.
50’dan az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerinin üstlenilmesine iliþkin yönetmelik deðiþikliði 21 Mayýs 2018 tarihinde yapýldý. Bizim de daha önceki yazýlarýmýzda önerdiðimiz yönde deðiþiklikler yapýlmasý sevindiricidir.
Az tehlikeli iþyerinde “50 Ýþçi” kriteri olacak!
Daha önce 10’dan az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyerlerinde, iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerinin iþveren veya iþveren vekili tarafýndan yürütülebilmekteydi. 10 çalýþan kriteri 50 çalýþan olarak deðiþtirilmiþtir. Buna uygun düzenleme Ýþveren veya Ýþveren Vekili Tarafýndan Yürütülecek Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Hizmetlerine Ýliþkin Yönetmelik’te yapýlmýþtýr.
50 iþçi kriterinin deðerlendirilmesinde, alt iþveren çalýþanlarý, çýraklar ve stajyer öðrenciler dikkate alýnmayacak. Ayrýca ayný iþverenin Türkiye genelinde birden fazla tescilli ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyerinin olmasý halinde, iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetleri üstlenilebilecek iþyerlerinin belirlenmesinde Sosyal Güvenlik Kurumundaki tescil kayýtlarý esas alýnacak.
Ýþveren/Ýþveren vekillerinin eðitim almasý þart!
Bakanlýkça belirlenen eðitimi tamamlayarak sýnavda baþarýlý olan iþveren veya iþveren vekilleri, iþ saðlýðý ve güvenliði mevzuatýnda iþ güvenliði uzmaný veya iþyeri hekimine verilen görevleri, iþe giriþ ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç olmak üzere yürütebilecek.
Ýþveren veya iþveren vekilleri bu eðitimleri açýk öðretim, uzaktan veya yüz yüze eðitim yoluyla alabilecekler. Bu eðitim sonunda yapýlacak sýnav 100 puan üzerinden 50 ve üzeri puan alan adaylar baþarýlý sayýlacak.
Baþarýlý olanlar için “Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Hizmetlerinin Yürütümüne Ýliþkin Ýþveren veya Ýþveren Vekili Eðitimi Tamamlama Belgesi” düzenlenecek.
Yönetmelikte yapýlan düzenlemeyle eðitim verebilecek kurum ve kuruluþlar geniþletilmiþtir. Buna göre Millî Eðitim Bakanlýðý, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlarý Konfederasyonu ve baðlý odalar, Türkiye Belediyeler Birliði, iþçi ve iþveren kuruluþlarý ile üniversiteler tarafýndan Bakanlýkla protokol yapmak suretiyle de eðitim verilebilecek. Bu eðitimlerin yaygýnlaþtýrýlmasý olumlu olacaktýr.
Ýþveren/Ýþveren vekilleri hangi hizmetleri verebilir?
Baþarýlý olan iþveren veya iþveren vekilleri, iþ saðlýðý ve güvenliði mevzuatýnda iþ güvenliði uzmaný veya iþyeri hekimine verilen görevleri, iþe giriþ ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç olmak üzere yürütebilecek.
Ýþveren veya iþveren vekilleri, iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerini yerine getirmek için çalýþan baþýna aylýk en az 10 dakika ayýrmak zorunda olacak. Ýþyerinde iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerini yürütmek isteyen iþveren veya iþveren vekillerinin ÝSG-KATÝP üzerinden sisteme kaydolmalarý gerekecek.
Ýþyerlerinde iþyeri hekimliði belgesi bulunan iþveren veya iþveren vekilleri, Bakanlýkça yetkilendirilen laboratuvarda gerçekleþtirilmesi gereken ölçümler hariç olmak üzere iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerini üstlenebilecekler.
Çözüm bekleyen diðer sorunlar!
Esasen Ýþ Saðlýðý ve Güvenliðinde yaþanan sorunlarýn çözümü kavuþturulmasý için küçük bazý deðiþikliklerin de yapýlmasý gerekiyor.
Bunlarýn baþýnda Ortak Saðlýk ve Güvenlik Birimi (OSGB) þirketleri kurulu bulunduklarý ve sýnýr komþusu iller dýþýnda hizmet verememesi gelmektedir. OSGB’lerin hizmet verme sýnýrýnýn komþu il sýnýrýnýn kaldýrýlmasý gerekiyor. Bu çok önemli bir sorundur.
Ayrýca az tehlikeli iþyerlerinde uzaktan eðitimin de aktif þekilde kullanýlmasý faydalý olacaktýr. Özellikle bankalar, sigorta þirketleri gibi az tehlikeli ve daðýnýk hizmet yapýsý olan sektörler için bu çok doðru bir düzenleme olacaktýr.
Ýþkolu ve tehlike sýnýfý deðiþiklikleri yeterli hýzda deðildir ve bürokrasisi çoktur. Ýþkolu ve tehlike sýnýfý deðiþiklikleri hýzlýca ve bürokrasiye boðulmadan, denetim yapýlmadan iþkolu kodu ve tehlike sýnýfý deðiþiklikleri yapýlmalý.
Son olarak, ÝSG Katip sisteminde iþyeri hekimi ve iþ güvenliði uzmaný çalýþma sürelerinin kýsmi olarak farklý uzmanlar ve hekimler arasýnda bölüþtürülerek kullandýrýlmasýna olanak saðlanmalýdýr. Böylece farklý uzmanlýk alanlarýnýn da iþletmelerde deðerlendirme yapmalarý ve akabinde daha saðlýklý uygulamalar geliþtirilmesi mümkün olabilecektir.
