Ýþ Kanunu çeþitli mazeret durumlarýnda çalýþana ücretli mazeret izni hakký vermiþtir.
Mazeret izni iþçinin kanunda belirtilen ölüm, doðum, evlenme , evlat edinme, Engelli çocuðunun tedavisi gibi özel bazý nedenlerle verilen bir izin türüdür. Ýþ Kanunu iþçinin yasada sayýlan mazeretlerinin olmasý durumunda kullandýrýlabilecek bu tür ücretli izinlere mazeret izni denir.
Ýþçinin mazeretine baðlý olarak iþveren tarafýndan bu sürelere uygun þekilde verilmesi yasal olarak zorunlu olan izinlerdir.
Ýþverenin yasal olarak hak kazanma þartlarý oluþmuþ bir mazeret iznini kullandýrmama yetkisi yoktur. Ýþçi talep ettiðinde mazeret iznini kullanabilir.
Mazeret izni
Ýþ Kanunu'nda mazeret izinleri, 2015 yýlýnda 6645 Sayýlý Kanunla deðiþiklik yapýlarak yeniden düzenlenmiþtir. Ýþ Kanunu'nda mazeret izinleri ayrý baþlýk altýnda Ek Madde 2'de belirtilmiþtir.
Mazeret izinleri evlilik, doðum, ölüm ve engelli ebeveyni iznidir. Ýþçiye;
– Evlenmesi durumunda 3 gün,
– Evlat edinmesi durumunda 3 gün,
– Anne veya babasýnýn, eþinin, kardeþinin, çocuðunun ölümü hâlinde 3 gün,
– Eþinin doðum yapmasý hâlinde ise 5 gün,
– En en az %70 oranýnda engelli veya sürekli hastalýðý olan çocuðunun tedavisinde, hastalýk raporuna dayalý olarak ve çalýþan ebeveynden sadece biri tarafýndan kullanýlmasý kaydýyla, 1 yýl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin verilir.
Mazeret izinlerinde 2015 yýlýna kadarücret ödeme zorunluluðu bulunmamaktaydý. Ancak 2015 yýlýnda yapýlan düzenleme ile mazeret izninin ücretli izin olduðu belirtilmiþtir.
Uygulamada mazeret izinlerinin yýllýk izin gibi ötelendiði ve farklý tarihlerde iþ günü olarak kullanýldýðý görülebilmektedir.
Mazeret izin süreleri mutlaka mazeretin meydana geldiði günden itibaren kullanýlmalýdýr. Bu izinler iþ günü olarak deðil, takvim günü olarak düzenlenmiþtir. Örneðin Cuma günü evlenen bir iþçinin mazeret izni cuma, cumartesi, pazar ile birlikte 3 gün olarak kullanýlýr.
Taþýnma izni
Ýþ Kanunu'nda sýnýrlý olarak sayýlan mazeret izinleri ile çalýþanlarýn ölüm, evlenme, babalýk, evlat edinme ve engelli çocuðu olmasý nedenleriyle kullanýlabilecek olup ev taþýnmasý durumunda mazeret izni düzenlenmemiþtir.
Bilindiði üzere
bazen farklý bir mahalle, farklý bir ilçe veya þehre taþýnma durumu olabilir.
Taþýnma sadece eþyalarýn bir evden diðer bir eve götürülmesi olmayýp, bu süreçte elektrik, su, doðalgaz, telefon internet aboneliklerinin iptal edilmesi ya da adres deðiþikliði yapýlmasý gibi oldukça yoðun bir süreç yaþanmaktadýr.
Burada özellikle belirtelim ki;
Ýþ Kanunu'nda direkt ev taþýma izni olarak bir mazeret izni düzenlenmemiþtir. Ancak bazý iþyerlerinde iþ sözleþmesi veya iþyeri uygulamasýyla ya da toplu iþ sözleþmesi ile çalýþanlara Ýþ Kanunu'nda taþýnma izni verilebilmektedir.
Taþýnma izni olmayan diðer iþyerlerinde ise taþýnma ve abonelikler için ya yýllýk izin ya da ücretsiz izin kullanýlmasý mümkündür.
