İş kazası, sigortalının işverenin otoritesi altında bulunduğu bir sırada gördüğü iş veya işin gereği dolayısıyla aniden ve dıştan meydana gelen bir etkenle sigortalının bedensel ya da ruhsal bir zarara uğraması olarak değerlendirilebilir.
İş kazası, bir işletmede en arzu edilmeyen olaylardan birisidir. Özellikle ölümlü ve uzuv kayıplı iş kazalarından hem işverenler, hem diğer işyeri çalışanları ve hem de sigortalı ve/veya ailesi ciddi şekilde etkilenir. Ayrıca sigortalıya sağlık yardımı ve parasal yardımlarda bulunan SGK’da etkilenen diğer bir taraf olarak karşımıza çıkar.
İş kazasında neler yapılmalı
İş kazası olduğunda özellikle ilk defa bir iş kazası ile karşılaşan kişiler ne yapacaklarını tam olarak kestiremez ve sıkıntı yaşarlar. Bir iş kazası olduğunda;
- İş kazasına uğrayan personele durumun gerektirdiği sağlık yardımları derhal yapılmalıdır.
- İş kazası jandarma veya polise derhal bildirilmelidir.
- İşyerinde iş kazasına ilişkin bir kaza raporu düzenlenmelidir. Ayrıca şahitlerin ifadesi alınmalıdır.
- Kaza, ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezi’ne, bu bildirme iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile yada elektronik ortamda en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde bildirilmelidir.
- 6331 sayılı Kanunun 14. Maddesi gereğince iş kazası ile ilgili rapor tanzim edilmelidir. İşveren;
a) Bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler.
b) İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenler.
- Kazayla ilgili bir dosya hazırlanarak evraklar burada muhafaza edilmelidir. Dosyada ayrıca; işçinin sigortalı işe giriş bildirgesi, işe giriş sağlık raporu, kaza tarihinden önceki dört aya ait ücret hesap pusulalarının sureti, işçi çizelgesi, eğitim belgesi ile diğer sertifikalar ve kişisel koruyucuları teslim belgeleri de yer almalıdır.
Bildirmemenin cezası var
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 14. Maddesi ile iş kazalarının kazadan sonraki üç iş günü içinde işverenlerce bildirilmesi SGK’ya bildirilmesi zorunluluğu getirilmiş bu yükümlülüğe uymayan işverenlere idari para cezası uygulaması başlatılmıştır. 01.01.2013 tarihinden sonra meydana gelen iş kazalarının SGK’ya 3 iş günü içinde bildirilmemesinin 2.156 TL idari para cezası bulunmaktadır.
Ayrıca 6331 sayılı Kanunun 14. Maddesi ile sağlık hizmeti sunucuları kendilerine intikal eden iş kazalarını, en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek zorundadırlar. Söz konusu yükümlüğü yerine getirmeyen sağlık hizmet sunucularına da 2013 yılı için 2.156 TL idari para cezası ödeme yükümlülüğü getirilmiştir.
İşverenin kasden ve ağır ihmali neticesi iş kazasını bu madde gereğince Kuruma zamanında bildirilmemesin≠den veya yapılan bildirimin eksik veya yanlış olmasından doğan ve ileride doğacak olan Kurumun zararlarından işveren sorumludur.
SGK’ya bildirilen hususların gerçeğe uymadığı ve olayın iş kazası olmadığı anlaşılırsa, Kurumca bu olay için yersiz olarak yapılmış bulunan ödemeler, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlardan tahsil edilecektir.
