Ülkemizdeki önemli sorunlardan birisi de iþ kazasýna baðlý olarak ölüm ve yaralanmalarýn çok yüksek tutarlarda olmasýdýr. Ýþ kazalarýnýn sayýsýnýn ve zararlarýnýn azaltýlmasý için Aile, Çalýþma ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý ve Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Genel Müdürlüðü tarafýndan çalýþmalar yapýlýyor.
2015 yýlýnda yayýnlanan 6645 Sayýlý Torba Kanun’da iþ kazasý olmayan çok tehlikeli iþyerlerine yönelik teþvik verileceði düzenlenmiþti. Birçok iþveren bu teþvikin ne zaman uygulanmaya baþlayacaðý hususunda bekleyiþ içerisindeydi. Nihayet 31 Aralýk 2018 tarihli Resmî Gazete’de uygulamanýn detaylarý belli oldu.
Düzenlemeye göre 3 yýl süreyle ölümlü veya sürekli iþ göremezlikle sonuçlanan iþ kazasý meydana gelmeyen, çok tehlikeli sýnýfta yer alan ve 10’dan fazla çalýþaný bulunan iþyerlerine iþsizlik sigortasý primi iþveren payý teþviki verilecektir.
Teþvikten yararlanmaya esas þartlarýn saðlanmasý gereken süre, teþvikten yararlanmaya baþlanýlacak takvim yýlýndan bir önceki yýlýn son ayýndan/döneminden baþlanýlarak geriye doðru üç yýl olarak hesaplanacaktýr.
Çalýþan sayýsýnýn hesabýnda, ayný iþveren tarafýndan Türkiye genelinde çok tehlikeli sýnýfta yer alan iþyerlerinde 4(a) kapsamýnda SGK’lý olarak çalýþtýrýlan toplam sigortalý sayýsý esas alýnacaktýr. Asýl iþveren alt iþveren iliþkisi kurulan iþyerlerinde alt iþverenin çalýþanlarý asýl iþverenin toplam çalýþan sayýsýna veya asýl iþverenin çalýþanlarý alt iþverenin toplam çalýþan sayýsýna dahil edilmeyecektir.
Teþvikten yararlanma þartlarýndan birinin saðlanmamasý nedeniyle teþvik uygulamasýna son verilmiþ iþverenler dýþýnda teþvikten yararlanmak isteyen iþverenler için baþvuru þartý bulunmamaktadýr. Bu anlamda Sosyal Güvenlik Kurumu’na herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek yoktur.
Teþvikten yararlanma süresi, iþyerinin teþvikten yararlanmaya esas þartlarý saðladýðý üç yýllýk süreyi takip eden takvim yýlýndan geçerli olmak üzere üç yýldýr.
Belirtilen þartlarý saðlayan iþverenler için iþsizlik sigortasý primi iþveren payý, üç yýl süreyle her ay/dönem için ilgili ayda SGK’ya bildirilen sigortalýlara iliþkin prim ödeme gün sayýsý dikkate alýnmak suretiyle prime esas kazançlar üzerinden yüzde 1 olarak hesaplanarak tahsil edilecektir.
Örneðin, Teþvikten yararlanan bir iþyerinin 2019/Ocak ayýnda her biri 30 gün çalýþan 20 sigortalýyý toplam 90.000,00 TL üzerinden bildirdiði varsayýldýðýnda, 2019/Ocak ayýnda bu sigortalýlara iliþkin 90.000,00 x 0,01=) 900,00 TL iþsizlik sigortasý primi iþveren hissesi teþvikinden faydalanýlabilecektir.
Teþvikten yararlandýktan sonra, teþvikten yararlanmaya esas þartlarýn arandýðý üç yýllýk sürede veya teþvikten yararlanýlan üç yýllýk sürede, ölümlü veya sürekli iþ göremezlikle sonuçlanan iþ kazasýnýn meydana gelmesi hariç belirtilen diðer þartlarýn saðlanmadýðýnýn tespit edilmesi halinde, eksik ödenen iþsizlik sigortasý iþveren hissesi primleri iþverenlerden tahsil edilmeyecektir.
Asýl iþveren alt iþveren iliþkisinin kurulduðu iþyerlerinde alt iþverenin asýl iþverene baðlý iþyerinde ölümlü veya sürekli iþ göremezlik ile sonuçlanan iþ kazasý yaþanmasý halinde alt iþverenin ve asýl iþverenin teþvik uygulamasýna son verilecektir. Asýl iþverenin iþyerinde ölümlü veya sürekli iþ göremezlik ile sonuçlanan iþ kazasý yaþanmasý halinde alt iþverenin teþvik uygulamasýna son verilmeyecektir.
