İş sözleşmesinin sona erme hallerinden birisi de işçinin vefat etmesidir. İşçinin vefat etmesi halinde iş sözleşmesi derhal ve kendiliğinden sona erecektir.
1475 sayılı Mülga İş Kanunu'nun yürürlükte olan 14'üncü maddesi ile işçinin vefat etmesi halinde kıdem tazminatı ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
"...işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir."
Şayet işçinin bir yıldan fazla kıdemi süresi bulunuyorsa, kıdem tazminatı ve fesihle beraber ücrete dönüşen bakiye yıllık izin ücreti hak sahiplerine ödenmelidir.
İşçinin vefat etmesi iş sözleşmesini derhal sona erdireceğinden ihbar süresi gündeme gelmeyecek, bu kapsamda ihbar tazminatı ödenmesine gerek olmayacaktır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 440'ıncı maddesinde "İşçinin Ölümü" halinde işveren tarafından ödenmesi gereken ölüm tazminatı hüküm altındadır:
"Sözleşme, işçinin ölümüyle kendiliğinden sona erer. İşveren, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarak bir aylık; hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse, iki aylık ücret tutarında bir ödeme yapmakla yükümlüdür."
Bu kapsamda, işçinin kıdemine göre işveren tarafından;
· 5 yıla kadar kıdemi olması halinde 1 aylık ücret,
· 5 yıldan fazla olması durumunda 2 aylık ücreti tutarında,
Ölüm tazminatı verilmelidir.
Ölüm tazminatının hesaplanmasında dikkate alınacak ücret çalışanın aldığı son brüt ücrettir.
Ödeme çalışanın banka hesabına yapılabilecektir. Bu durumda hak sahipleri veraset yükümlülüğünü yerine getirip bankadan hak ettikleri parayı alabilir.
Ölüm tazminatına hak kazanılması için ölen işçinin belirli bir kıdem süresine sahip olması gerekmemektedir. Bu özelliğiyle kıdem tazminatından da ayrılmaktadır. Kıdem tazminatı hakkının oluşabilmesi için vefat eden işçinin en az 1 yıllık kıdem süresine sahip olması gerekmektedir.
Dolayısıyla, işe yeni başlayan bir işçinin de vefat etmesi halinde de TBK hükümlerine göre ölüm tazminatının ödenmesi gerekecektir.
Ölüm tazminatının alt sınırı belirlenmiş olup bireysel iş sözleşmeleriyle veya toplu iş sözleşmesiyle miktarının artırılması mümkündür.
İşçinin vefat etmesi halinde ödenen tutarlardan;
· Kıdem tazminatından yalnızca damga vergisi,
· Bakiye yıllık izin ücretinden sosyal güvenlik primi, gelir vergisi ve damga vergisi,
· Ölüm tazminatından damga vergisi,
Kesintilerinin yapılması gerekmektedir.
Vefat eden çalışanın işten ayrılış kodu "10-Ölüm" olarak bildirilmelidir.
