Ýþ sözleþmesinin sona erme hallerinden birisi de iþçinin vefat etmesidir. Ýþçinin vefat etmesi halinde iþ sözleþmesi derhal ve kendiliðinden sona erecektir.
1475 sayýlý Mülga Ýþ Kanunu'nun yürürlükte olan 14'üncü maddesi ile iþçinin vefat etmesi halinde kýdem tazminatý ödeneceði hüküm altýna alýnmýþtýr.
"...iþçinin ölümü sebebiyle son bulmasý hallerinde iþçinin iþe baþladýðý tarihten itibaren hizmet aktinin devamý süresince her geçen tam yýl için iþverence iþçiye 30 günlük ücreti tutarýnda kýdem tazminatý ödenir."
Þayet iþçinin bir yýldan fazla kýdemi süresi bulunuyorsa, kýdem tazminatý ve fesihle beraber ücrete dönüþen bakiye yýllýk izin ücreti hak sahiplerine ödenmelidir.
Ýþçinin vefat etmesi iþ sözleþmesini derhal sona erdireceðinden ihbar süresi gündeme gelmeyecek, bu kapsamda ihbar tazminatý ödenmesine gerek olmayacaktýr.
6098 sayýlý Türk Borçlar Kanunu'nun 440'ýncý maddesinde "Ýþçinin Ölümü" halinde iþveren tarafýndan ödenmesi gereken ölüm tazminatý hüküm altýndadýr:
"Sözleþme, iþçinin ölümüyle kendiliðinden sona erer. Ýþveren, iþçinin sað kalan eþine ve ergin olmayan çocuklarýna, yoksa bakmakla yükümlü olduðu kiþilere, ölüm gününden baþlayarak bir aylýk; hizmet iliþkisi beþ yýldan uzun bir süre devam etmiþse, iki aylýk ücret tutarýnda bir ödeme yapmakla yükümlüdür."
Bu kapsamda, iþçinin kýdemine göre iþveren tarafýndan;
· 5 yýla kadar kýdemi olmasý halinde 1 aylýk ücret,
· 5 yýldan fazla olmasý durumunda 2 aylýk ücreti tutarýnda,
Ölüm tazminatý verilmelidir.
Ölüm tazminatýnýn hesaplanmasýnda dikkate alýnacak ücret çalýþanýn aldýðý son brüt ücrettir.
Ödeme çalýþanýn banka hesabýna yapýlabilecektir. Bu durumda hak sahipleri veraset yükümlülüðünü yerine getirip bankadan hak ettikleri parayý alabilir.
Ölüm tazminatýna hak kazanýlmasý için ölen iþçinin belirli bir kýdem süresine sahip olmasý gerekmemektedir. Bu özelliðiyle kýdem tazminatýndan da ayrýlmaktadýr. Kýdem tazminatý hakkýnýn oluþabilmesi için vefat eden iþçinin en az 1 yýllýk kýdem süresine sahip olmasý gerekmektedir.
Dolayýsýyla, iþe yeni baþlayan bir iþçinin de vefat etmesi halinde de TBK hükümlerine göre ölüm tazminatýnýn ödenmesi gerekecektir.
Ölüm tazminatýnýn alt sýnýrý belirlenmiþ olup bireysel iþ sözleþmeleriyle veya toplu iþ sözleþmesiyle miktarýnýn artýrýlmasý mümkündür.
Ýþçinin vefat etmesi halinde ödenen tutarlardan;
· Kýdem tazminatýndan yalnýzca damga vergisi,
· Bakiye yýllýk izin ücretinden sosyal güvenlik primi, gelir vergisi ve damga vergisi,
· Ölüm tazminatýndan damga vergisi,
Kesintilerinin yapýlmasý gerekmektedir.
Vefat eden çalýþanýn iþten ayrýlýþ kodu "10-Ölüm" olarak bildirilmelidir.
