Okurumuz M.Z. “Bir arkadaþýma, danýþtýðý bir sosyal güvenlik uzmaný tarafýndan SGK matrahýnýn üzerinde maaþ olan kiþinin mali müþavirin hazýrlayacaðý raporla arasýndaki farkýn gelir vergisi iadesi alacaðý” söylenmiþ. Acaba gerçekten vergi iadesi yapýlýyor mu? Bunun için ne yapýlmasý lazým?” diye soruyor.
Öncelikle burada muhtemelen yanlýþ anlaþýlan bir konu olduðunu düþünüyorum. Bu þekilde “SGK matrahýnýn üzerinde maaþ olan kiþinin mali müþavirin hazýrlayacaðý raporla arasýndaki farkýn gelir vergisinin iade alýnmasý” gibi bir bilginin doðru olmadýðý belirtelim. Eðer gerçekten bu þekilde bir ibare/açýklama/görüþ varsa buna itibar edilmemelidir.
Kaldý ki sizde yazmýþsýnýz, danýþýlan kiþi sosyal güvenlik uzmaný(!)imiþ, dolayýsýyla da vergi konusuna hakim birisi olmadýðý için bu tür vergisel konularda aldýðýnýz görüþe itibar edilmemelidir.
Diðer bir deyiþle vergi dairesi SGK matrahýnýn üzerinde maaþý olan kiþinin mali müþavirin hazýrlayacaðý raporla arasýndaki farkýn gelir vergisini asla iade etmez.
149 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliðinde, muafiyet ve istisna kapsamýna girmeyen ve her ne ad altýnda yapýlýrsa yapýlsýn, ücret tanýmý içine giren tüm ödemelerin, ücret olarak vergiye tabi tutulacaðý; 160 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliðinde ise bir hizmet erbabýnýn birden fazla iþverenden ücret almasý halinde, her bir iþverenin ödediði ücretlerin ayrý ayrý vergilendirildiði, dolayýsýyla vergi tarifesinin her bir iþverenin ödediði ücrete diðer iþveren veya iþverenlerin ödediði ücretle ilgilendirilmeksizin ayrý ayrý uygulanacaðý açýklamalarýna yer verilmiþtir.
Ayrýca, 16 No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinin 3.2 Bölümünde, Tam mükellef gerçek kiþiler tevkif yoluyla vergilendirilmiþ, tek iþverenden alýnan ücretleri için yýllýk gelir vergisi beyannamesi vermeyeceklerdir. Birden fazla iþverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda, birden sonraki iþverenden alýnan ücretlerin toplamýnýn gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý aþmasý halinde birinci iþverenden alýnan da dahil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamý beyan edilecektir hükmü yer almaktadýr.
Bunlardan da anlaþýlacaðý üzere konunun vergi iadesiyle bir ilgisi yoktur.
Kimler iade alabilir
SGK matrahýnýn üzerinde maaþý olan kiþinin mali müþavirin hazýrlayacaðý raporla arasýndaki farkýn gelir vergisi iade edilmiyor ama, birden fazla iþyerinde çalýþýp SGK tavanýný aþan prim ödeyen iþçilere ödedikleri SGK priminin iþçi payý iþçinin talebi halinde iade edilebilmektedir.
Burada toplam tutarýn vergisinin bir iadesi söz konusu olmayýp, sosyal güvenlik mevzuatýna göre, toplam bildirilen matrahý, SGK matrahý tavanýný yani asgari ücretin 7,5 katýný (2016 ve öncesinde asgari ücretin 6,5 katýný) aþan SGK bildirimi varsa, sadece tavaný aþan SGK priminin iþçi payýnýn iadesi mümkündür.
Bunun için avukat, danýþman, uzman veya mali müþavir raporuna ihtiyaç olmayýp, doðrudan iþçinin doðrudan bir dilekçe ile SGK’ya talebini açýklayan bir dilekçe yoluyla baþvurulmasý durumunda SGK’dan bu prim iadesini almasý mümkündür.
SGK primlerin ödenip ödenmediði ve iade edilecek tutarlarý tespit ettikten sonra birden fazla iþyerinden sigorta primi ödenen ve SGK tavanýný aþan tutarýn iþçi hissesini iþçiye iade etmektedir.
Ýkaleli iþçinin kýdem vergisi iade ediliyor
Özellikle iþ güvencesine baðlý olarak gelen iþe iade davalarýnýn artmasýyla birlikte iþçi-iþveren arasýnda ikale sözleþmesi yapýlarak iþ sözleþmesinin sona erdirilmesi halinde
Gelir Ýdaresi Baþkanlýðýnýn özelgelerinde taraflarýn iþ sözleþmesini karþýlýklý olarak anlaþmak suretiyle (ikale) sona erdirmesi dolayýsýyla, çalýþana ödenmesi öngörülen tutarýn; Ýþ akdinin 1475 sayýlý Kanunun 14 üncü maddesi uyarýnca fesh edilmesi halinde ayný çalýþanýn hak edeceði kýdem tazminatýna tekabül eden kýsmýnýn Gelir Vergisi Kanununun 25 inci maddesinin 7 nci bendi uyarýnca kýdem tazminatý olarak dikkate alýnmasý ve bu çerçevede söz konusu tutarýn gelir vergisinden istisna edilmesi, bu tutarý aþan kýsmýnýn ise hangi ad altýnda ödenmiþ olursa olsun gelir vergisine tabi tutulmasý gerektiði görüþünü vermiþtir.
Dolayýsýyla iþverenler tarafýndan ikale anlaþmalarý çerçevesinde gelir vergisi kesilerek vergi idaresine yatýrýlan tutarlar içerisindeki kýdem tazminatýna karþýlýk gelen kýsmýnýn iþçinin baþvurusu halinde vergi dairesi tarafýndan kendisine ödenmesi mümkündür.
Yani, iþ sözleþmesi ikale ile sona erdirilen kiþilere yapýlan ödemelerin içerisindeki kýdem tazminatýna karþýlýk gelen tutarlardan da iþverenler gelir vergisi keserek Maliyeye ödemektedir. Burada iþçinin bir dilekçe ile baþvurmasý halinde vergi dairesi ikale sözleþmesinde kýdem tazminatýna karþýlýk gelen tutarý iþçiye ödemektedir.
