Çalýþma hayatýnda hem iþçinin ve hem de iþverenin uymakla yükümlü olduðu yükümlülükler vardýr. Ýþverenin iþ sözleþmesinden ve kanundan doðan en temel borcu iþçinin çalýþtýðý süreye göre ücret ödemek iken, iþçinin temel borcu ise iþ görme borcunu iþverenin talimatlarý doðrultusunda yerine getirmesidir. Ýþçi iþini yaparken çalýþma kurallarýna ve sürelerine uymakla da yükümlüdür. Bu nedenle geçerli bir mazereti olmadan devamsýzlýk yapmamalýdýr.
Zira iþçinin devamsýzlýðý bazý yükümlülükler altýna giren iþverenin, çalýþma düzenini programlayamamasý ve zarara uðramasýna sebep olabilecektir.
Geçerli bir mazerete dayanmayan devamsýzlýk veya iþe geç gelinmesi belirli yaptýrýmlara baðlanmýþ olup kusurun aðýrlýðýna göre iþverene haklý veya geçerli nedene dayanarak iþ sözleþmesini feshetme imkâný tanýmýþtýr.
Ýþ Kanunu’nun 25/II. Maddesi’nin g bendi uyarýnca, “Ýþçinin iþverenden izin almaksýzýn veya haklý bir nedene dayanmaksýzýn ardý ardýna iki iþ günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iþ günü yahut bir ayda üç iþgünü iþine devam etmemesi” halinde iþveren iþ sözleþmesini haklý nedene dayandýrarak tazminatsýz feshedebilecektir.
Devamsýzlýk, o gün için iþ görme borcunun tamamýnýn iþçi tarafýndan yerine getirilmemesi þeklinde anlaþýlmalýdýr. Bu baðlamda, iþçinin çalýþma saatlerine aykýrý iþe geç gelmesi veya iþ süresinden az çalýþma durumlarý Ýþ Kanunu’nun 25/II. maddesinde ifade edilen devamsýzlýk hallerinden kabul edilmeyecektir.
Kanunda geçen iþgününden kasýt, iþçinin çalýþmasýnýn zorunlu olduðu günlerdir. Ýþ günü, kanunen iþ günü kabul edilen günlerle birlikte iþ veya toplu iþ sözleþmeleriyle iþ günü kabul edilen günlerdir. Belirtilen bir aylýk süre takvim ayý olmayýp, son devamsýzlýk gününden geriye doðru hesaplanacak bir aylýk süreyi ifade eder.
Ýþçinin sýk sýk iþe geç kalmasý, mutlak bir geçerli fesih nedeni olmadýðý gibi, aksine, iþçinin ikazlara raðmen kusurlu þekilde iþe geç gelmesi haklý neden olarak da deðerlendirilebilir.
Ýþçinin kabul edilebilir bir mazerete dayanarak devamsýzlýk yapmasý, iþverene haklý veya geçerli nedenle fesih hakký veremeyecektir.
Yapýlan devamsýzlýðýn iþverenden/iþyeri yetkililerinden izinli olarak yapýlmasý veya haklý bir nedene dayanmasý halinde iþverenin derhal fesih hakký söz konusu olmayacaktýr. Ýþçi izni yetkililerden almalýdýr. Yetkisiz kiþilerden alýnan izinlerin geçerliliði olmayacak ve bu yönüyle yapýlan fesihler haklý kabul edilebilecektir.
Ýþ Kanunu’nun iþverene haklý nedenle fesih yetkisi veren sürelere ulaþmayan ancak iþin yürütümünde ve çalýþma düzeninde olumsuzluklara sebep olan ve alýþkanlýk haline gelmiþ devamsýzlýk halleri geçerli neden kabul edilebilecektir.
Ýþçinin sürekli iþe geç kalmasý, iþyerinde huzursuzluklara ve iþ akýþýnda aksaklýklara neden olmasý, izin almaksýzýn iþyerinden erken ayrýlmasý iþ sözleþmesinin feshi için geçerli kabul edilebilecektir. Baþka bir ifadeyle, iþçinin sýk sýk iþe geç gelmesi geçerli neden olarak kabul edilebilecek bir davranýþtýr.
Uzun yýllar iþyerinde çalýþmýþ olup düzenli olarak iþine devam eden bir iþçinin hastalýktan veya ulaþýmdan yada ailevi nedenlerden dolayý sýk sýk iþe geç kalmasý geçerli neden olarak deðerlendirilebilirken; sosyal hayatýndan dolayý gece geç saatte uyumasýndan kaynaklanan gecikme, özensizlik, duyarsýzlýk, ihmal, kasti olarak iþe geç kalmasý gibi gerekçeler geçerli neden olmaktan çok haklý nedeni ihsas etmektedir.
Yargýtay, tanýklýk, bilirkiþilik, resmi mercilerin çaðrýsýna uyulmasý gibi durumlarý haklý neden olarak deðerlendirmiþtir. Ancak devamsýzlýðýn haklý nedene dayandýðý hallerde iyi niyet kuralý gereði iþçinin yokluðunda gerekli tedbirleri alabilmesi için devamsýzlýk nedenini iþverene mümkün olan en çabuk sürede bildirmesi gerekir.
