Otuz veya daha fazla iþçi çalýþtýran iþyerlerinde en az altý aylýk kýdemi olan iþçinin iþ sözleþmesinin geçerli bir neden olmaksýzýn iþverence feshedilmesi halinde, iþçinin iþe iade davasý açma hakký vardýr. Ýþe iade davasýnýn iþçi lehine kesinleþmesi halinde, kesinleþmiþ mahkeme kararýnýn iþçiye tebliðinden itibaren 10 iþ günü içinde, iþçinin iþe baþlamak üzere iþverene baþvurmasý gerekmektedir. Ýþverenin bu durumda, iþçiyi iþe baþlatmayarak, mahkemece tayin edilmiþ iþe baþlatmama tazminatýný iþçiye ödemek veya iþçiyi bir ay içinde iþe baþlatmak þeklinde iki seçeneði bulunmaktadýr (4857 Sayýlý Kanun Madde 18,19,20,21).
Buraya kadar anlattýklarýmýz sýkça yazýlýyor. Aþaðý yukarý bunlarý biliyorsunuz. Biz de bundan farklý olarak, iþe iade davasý sonuçlandýktan sonra ortaya çýkan sorunlar ve bu sorunlara Yargýtay’ýn getirdiði çözümleri ele aldýk.
1-Ýþçinin iþe baþlamak için koþul ileri sürmesi
Feshin geçersizliðine iliþkin kesinleþmiþ mahkeme kararýndan sonra süresinde iþverene baþvuran ve bu baþvuru üzerine iþveren tarafýndan süresinde iþe davet edilen iþçi, iþe baþlamak için öncelikle ödenmemiþ iþçilik alacaklarýnýn ödenmesi þartýný ileri sürerse ne olur?
Yargýtay’a göre; iþçinin iþe iadesi baþvurusu þarta baðlanamaz. Ýþçi iþe baþlamakta bu nedenle samimi deðildir. Ýþveren tarafýndan yapýlan fesih geçerli hale gelmiþtir. Bu nedenle iþçininiþe baþlatmama tazminatý ile boþta geçen geçen süre alacaðý talebinin reddedilmesi gerekmektedir (Yargýtay 9. HD. 12.11.2015 gün, 2014/16608 E, 2015/30666 K).
2-Postada gecikme
Ýþçinin iþverene gönderdiði iþe iade talep yazýsýnýn veya iþverenin iþçinin iþe baþlama isteðini kabul ettiðine iliþkin davet yazýsýnýn postada gecikmesi nedeniyle, yasada öngörülen sürelerin aþýlmasý halinde ne olur?
Yargýtay’a göre; iþe iade yönündeki baþvurunun 10 iþ günü içinde iþverene bildirmesi gerekmekle birlikte tebligatýn postada gecikmesinden iþçinin sorumlu olmasý düþünülemez.
-Ýþverenin de iþçinin iþe baþlama isteðinin kabul edildiðini 1 ay içinde iþçiye bildirmesi gerekmekle birlikte, tebligat sorunlarý sebebiyle bildirimin süresi içinde yapýlamamasý halinde bundan iþveren de sorumlu tutulamaz (Y9HD 22.12.2008 E.2007/30406 -K.2008/34836).
3-Makul süre
Ýþçinin iþe iade isteðinin iþverence kabul edildiðine iliþkin bildirimi teblið alan iþçinin makul bir süre içinde iþe baþlamasý beklenir.Peki, yasada belirtilmeyen bu makul süre kaç gün olabilir?
Yargýtay’a göre; makul süre, iþçinin iþe daveti içeren bildirim anýnda iþyerinin bulunduðu yerde ikamet etmesi durumunda en fazla 2 günlük süre olarak deðerlendirilebilir.
-Ýþçinin iþe iadeyi içeren tebligatý iþyerinden farklý bir yerde almasý halinde ise, 4857 sayýlý iþ Kanununun 56. maddesinin son fýkrasýndayýllýk izinler için öngörülen en çok 4 güne kadar yol süresi makul süre olarak deðerlendirilebilir. Bu durumda iþçinin en fazla 4 gün içinde iþe baþlamasý beklenmelidir (Y9HD 30.04.2009 E.2008/20635 - K.2009/12263 ).