- New York-
Birleþmiþ Milletler’in 69. kuruluþ yýldönümü...Cumhurbaþkaný Tayyip Erdoðan da yýldönümü törenlerinde bir konuþma yapmak için New York’ta bulunuyor. Ancak, herkesin gündeminde Ortadoðu var ve özellikle IÞÝD’e karþý baþlatýlmýþ olan giriþimin (henüz harekat diyebilmek mümkün görünmüyor) nereye varacaðý merak ediliyor.
Erdoðan’ýn önceki akþam Türkevi’nde verdiði resepsiyonda herkesin merak ettiði de buydu. 49 rehinenin serbest býrakýlmasýndan sonra Türkiye’nin rolü deðiþecek mi?
Biz de bu soruyu ayaküstü sohbet etme imkaný bulduðumuz Cumhurbaþkaný’na sorduk.
‘Sizin oyunuz belli zaten...’
Eþi Emine hanýmla birlikte davetlilerle ayaküstü sohbet ederek ilerlerken bize yaklaþýnca Cumhurbaþkaný“Nasýl olsa sizin BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliði için oyunuz belli... Size Türkiye’yi anlatmama gerek yok diyerek” espriyi patlattý. Biz, sorularýmýza cevap almak için hazýrlanýrken Erdoðan davetliler arasýndaki yabancý devlet baþkanlarý, baþbakanlar ve bakanlarla tek tek görüþerek Türkiye’nin 2015-16 BM Geçici Konsey Üyeliði için oy istiyordu. Sohbet sýrasýnda da önce Granada Cumhurbaþkaný, ardýndan Pakistan Dýþiþleri Bakaný, Erdoðan’ýn yanýna gelip fotoðraf çektirdiler, destek sözü verdiler.
‘Þu ana kadar 3.5 milyar dolar harcadýk’
Cumhurbaþkaný, Türkiye’nin insani yardým konusundaki inisiyatifinin devam edeceðini söylüyor. Yani, uluslararasý toplumun IÞÝD’le mücadele konusundaki en önemli ayaklardan birisinin Ankara tarafýndan üstlenilmeye devam edileceðini söylüyor:
“Sýnýrdan geçenlerin tümü için þu ana kadar 3,5 milyar dolarlýk harcamamýz oldu. Biz bu harcamayý yaparken dünyanýn katkýsý da sadece 100-150 milyon dolarda kaldý. Elbette bizim için insani konularda para öncelikli deðil ama Türkiye’nin aldýðý sorumluluðun da görülmesi lazým. Daha yeni, önce Ezidiler sonra da Kürtler sýnýrýmýzdan geçip bize sýðýndýlar... Bu konuda elimize geleni yapmaya devam ediyoruz.”
Erdoðan’a,“Türkiye yardým talebi konusunda açýktan çok çaðrý yapmýyor” diye hatýrlatýyoruz.“Hayýr, öyle deðil. Ýkili toplantýlarda bütün muhataplarýmýza Suriye’den, Irak’tan gelenlere yardým için katký vermelerini söylüyoruz. Ama...” diyor.
Burasý önemli... Herkes IÞÝD konusunda büyük laflar ederken bölgede hatta Avrupa’da en çok sorumluluk alan tek ülke hala Türkiye... Topraklarýmýz terör ve þiddetten kaçanlarýn tek adresi olmaya devam ediyor.
‘PYD, IÞÝD’le mücadele etmiyor’
Peki, bu sorun nasýl çözülecek?
Cumhurbaþkaný ABD’nin IÞÝD planýnýn yeterli olmadýðý görüþünde. “Havadan bombardýman yapýlacak, aþaðýdan da Iraklý ve Kuzey Irak’lý güçler girecek. Bu þekilde sonuç alýnabileceðini sanmýyorum. Bütüncül bir plan lazým...Terörle mücadelenin uluslararasý boyutunu hesaba katarak yürümek lazým” diyor.
Nedir o bütüncül plan?
Erdoðan þunlarý söylüyor: “IÞÝD sorunun ortadan kalkmasý için
Suriye’deki sorunun hesaba katýlmasý lazým. Irak’ý da böyle düþünmek lazým. Hatta bölücü terör örgütünün Suriye kolunun (PYD) da içinde bulunduðu bir çözüm olmasý lazým. Bakýn IÞÝD Suriye yönetiminden yararlanýyor. Terör örgütünün kolu (PYD) da sözkonusu IÞÝD’le mücadele olduðunda ortadan çekiliyor. Öte yanda, IÞÝD’in elinde, Amerika’nýn Irak’a vermiþ olduðu silahlar vardý. Amerikalýlara da söyledik, ‘Bu Maliki’ye lütfen destek vermeyin’ dedik. Bu sözlerimiz hep gözardý edildi. Sonunda ne oldu? Oraya verilmiþ silahlar Maliki, Musul’u býrakýp kaçýnca IÞÝD’in eline geçti. O silahlarla iþgal hareketini yürüttü. Irak’ta da ayný mücadeleyi birlikte vermemiz gerek. Suriye’de baþýndan beri bu mücadeleyi birlikte verseydik, bu sýkýntýyý yaþamazdýk. Obama’nýn ifade ettiði gibi Irak ve Suriye’yi kapsayacak bir adýmýn atýlmasý lazým. Biz de Türkiye olarak üzerimize düþen neyse yapmaya hazýr olacaðýz.”
‘BM’den bir þey beklemiyorum’
Erdoðan’a göre insansýz hava sahasý formülünün uygulanmasý için çok geç kalýndý. “Bunun yapýlmasý lazým. Suriye’deki sorunu çözmeden IÞÝD’e karþý sonuç alýnmasý mümkün deðil çünkü. Biz baþta Amerikalý dostlarýmýza þunu söylüyoruz: Burada bir uçuþa yasak bölge ilan etmeliyiz. Bu suretle burada çok güçlü bir yapýlanma olur ve terörün beli burada kýrýlýr. Þimdi belki, uçuþa yasak bölge Irak için de gerekiyor. Ama, bu konunun BM eliyle halledilmesi mümkün deðildir. Bugüne kadar yaþadýðýmýz tecrübelerden sonra ben BM’den birþey beklemiyorum”
Erdoðan bu konuda da adresi ABD olduðunu iþaret ediyor.
Cumhurbaþkaný Erdoðan, Pazartesi günü Dýþ Ýliþkiler Konseyi’nde (CFR) yaptýðý konuþmada kendisine Gülen’le ilgili soru sorulmadýðýnýn altýný çizdi. “Kredi derecelendirme kuruluþlarýyla ilgili de sorulmadý ama ben söyleyeceðimi söyledim, mesajlarýmý verdim” dedi.
Bu arada, Erdoðan toplantýda söz alarak Türkiye’deki basýn özgürlüðü sorunu üzerinde görüþlerini dile getiren Uluslararasý Basýn Birliði ve Reuters’in yöneticisinin birlik olarak sorunu konuþmak için Ankara’ya gelme davetine de olumlu cevap verdiðini söyledi: “Gelsinler istediklerini sorsunlar, konuþalým” dedi.
