Ýskoçlar, Katalanlar, Flamanlar ayrýlsýn mý?

Avrupa Birliði’ sözcükleriyle baþlayan hiçbir yazýnýn, kim yazarsa yazsýn, okunmadýðýný biliyor musunuz? Zaten bu yüzdendir ki, AB konusu sadece siyasetin gündeminden düþmedi, medya da konuya ilgisini bütünüyle yitirdi.

Okurun göz atmadýðý bir konuyu yazar neden ele alsýn?

Siz biraz sabrederseniz, merkezinde AB bulunmakla birlikte, bu yazýnýn, hepimizin kulak verdiði bir konu olan ‘Kürt sorunu’yla ve iliklerimize kadar iþlemiþ ‘bölünme’ korkusuyla çok yakýndan ilgili olduðunu fark edeceksiniz.

Gündemde bulunduðu dönemlerde AB’ye ve Türkiye’nin AB üyeliðine karþý çýkanlarýn en fazla kullandýklarý gerekçelerin baþýnda Avrupa’nýn bizi bölmek istediði, bunun için de ‘ayrýlýkçý’ ilkelerini zorladýðý tezi geliyordu. “AB iþi sonunda bölünmeye gider” diyenleri unutmuþ olamazsýnýz.

Böyle diyenleri haklý çýktýklarýný düþündürüp önce sevindirecek, ardýndan da yanlýþlýklarýný anlayýp hayal kýrýklýðýna uðratacak bir haber vereceðim: Avrupa’da üç ülke ciddi bölünme tehdidi altýnda, bu ülkelerin üçü de AB üyesi; ancak bölünmek isteyenleri yeniden düþünmeye sevk eden tek bir unsur var, o da AB üyeliðini kaybetme korkusu...

Önceki günkü New York Times (NYT) durumu iyi özetlemiþti: Barcelona merkezli Katalan bölgesinde geçen ay yapýlan yerel seçimlerde Ýspanya’dan ayrýlmayý savunan partiler baþarýlý oldu... Ýskoçlar da 2014 yýlýnda Ýngiltere’den ayrýlmayý oylayacaklar... Belçika’da Flamanlar ile Valonlar kopuþ noktasýna çoktan geldi... Bu bölgelerde ülkeden kopuþu durduran, “Hadi ayrýlalým” diyenleri yeniden düþünmeye sevk eden, AB üyesi bir ülkeden ayrýldýklarý gün AB’yle iliþkilerinin kopacak olmasý...

AB Komisyonu “Ayrýlabilirsiniz tabii, ancak yeni bayrak altýnda sil baþtan üyelik baþvurusu yapmanýz gerekir” resmi görüþünü açýkladý. Katalanlar, Ýskoçlar, Flamanlar artýk baðlý olduklarý ülkelerin parçasý olmak istemiyorlar, ama AB üyesi olmaktan çýkmak da iþlerine gelmiyor.

Vaktiyle imparatorluk olan ülkelerde suni birlikteliklerle oluþmuþ ulus devletler, hiç deðilse bazýlarý, birarada kalmak yerine bölünmeyi tercih ediyor. Avrupa’da son moda bu. Ýngiltere’de terörle destekli din temelli ayrýlýkçý hareket (IRA) sonunda birlik içerisinde kalarak sorunun çözümüne ön ayak oldu; buna karþýlýk etnik temelli ayrýlýkçý Ýskoç hareketi teröre hiç bulaþmadan kopuþa doðru ilerliyor.

Ýspanya’da Katalanlar ETA terör örgütünün zaman zaman hâlâ varlýðýný belli eden þiddet eylemlerinin gölgesinde dert anlatma sýkýntýsý yaþýyor; Belçika’da kültür olarak Fransa etkisinde olan Valonlar ile Hollanda etkisini hisseden Flamanlar ayrýlma noktasýna kavgasýz geldi.

Geldiler, ama hepsi þu anda AB üyeliði yüzünden bir adým daha atýp atmamakta tereddüt geçiriyor...

Þimdi artýk en baþa —yani AB iliþkisinin bir ülkeyi ‘böleceði’ iddiasýna— yeniden dönebiliriz: Avrupa’da ‘ayrýlýkçý’ havanýn bazý ülkelerde kendini belli etmesi tezin doðruluðunu düþündürüyor; ancak ayrýlmayý arzulayanlarýn birlikten kopmanýn en aðýr maliyetinin AB’den uzak düþmek olduðunu görüp tereddüt geçirmeleri de tezi zayýflatýyor.

“Yine mi AB!” tepkisiyle okunmayacaðý bilinmesine raðmen yazýldý bu yazý.