Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý, geçen hafta Ýstanbul’da ‘Ýslam Sanat ve Estetik’ baþlýklý çok önemli bir kongre gerçekleþtirdi. Günümüzün savrulan estetik deðerleri arasýnda soylu ve aþkýn bir çerçevede nasýl sanat ve kültürel çalýþmalar ortaya konduðunun ve konabileceðinin ana hatlarý ve izleði kongre boyunca deðiþik sunumlarda ele alýndý. Daha çok nazari manada ve Kur’an çerçevesindeki mülahazalarla yapýlan “Dinler ve Estetiðin Keþfi” baþlýklý ilk oturum kongrenin tamamý için de fikri bir zemin oluþturdu. “Ýslam Sanatýnýn Tarihi Serüveni” baþlýðýný taþýyan ikinci oturum, ilk dönem, Maðrip, Selçuklu ve Osmanlý sanatlarýnýn çeþitli veçhelerini dile getirdi. Sonraki oturumlardaysa bu sanat anlayýþýnýn, þiir, roman, çocuk edebiyatý, sözlü kültür, mimari, musiki, hat, tezyini sanatlar, görsel sanatlar, geleneksel sanatlar, sinema, tiyatro ve karikatür gibi münferit sahalarýndaki uygulamalarýný esas alan tebliðiler sunuldu. Kongrenin son günü yapýlan deðerlendirmelerde, ortaya konan bu kuramsal çalýþmalar doðrultusunda gelecek için çeþitli perspektifler getirildi.
***
Manevi duyarlýklý bir sanat anlayýþýyla kotarýlan kültürel verimlerin bütün inançlarýn yer aldýðý tarihi medeniyet dairesinde büyük bir yekun tuttuðunu söyleyebiliriz. Görsel sanatlarda Ýslam yaklaþýmýyla diðer inançlarýn zemininde oluþturulan sanat eserleri arasýndaki en büyük farklýlýklardan biri, figürlerin kýyafeti keyfiyetinde ortaya çýkmaktadýr. Bunun dýþýnda kutsallýk anlamýnda aþkýna açýk bir duyarlýlýkla yapýlan her türlü sanatsal faaliyet, inanç ayrýmý olmaksýzýn insan fýtratýyla uyumlu bir manzara ortaya koymaktadýr. Bu anlamda, günümüzde gerçekleþtirilen ve tasavvufun va’zettiði estetik duyarlýlýkla manevi bir haleyle kuþanmýþ yukarýda zikredilen ve diðer sanat alanlarýndaki sanat eserlerinin büyük fuarlarda, sergi ortamlarýnda, özel haftalarda, festivallerde, bienallerde, trienallerde geniþ okuyucu, dinleyici ve seyirci kitleleriyle buluþmasý tüm bir insanlýk için elzemdir.
Bundan ötürü, farklý bir yaklaþýmla, benzerlerinin günümüzde cari olduðu Türkiye’nin kültür ve sanat gündemini belirleyen kültür ve sanat vakýflarýndan veya derneklerinden ruhen farklý bir mahiyette bir yapýlanma gerekmektedir. Öncelikle, sanatlarýn modern uygulama sahalarýndan sinema, müzik, sergi ortamlarý ve tiyatro’nun söz konusu olduðu, belirli danýþma kurullarýyla oluþturulacak bu yapýlanma, ifa edeceði periyodik festival ve etkinliklerle, günümüzde artýk anti-sanat olarak görülebilecek sanat çalýþmalarýnýn yer aldýðý platformlarýn yanýnda bir oluþum olarak kendini gösterecektir. Böylesi bir oluþum, sanatýn rayýndan çýkmýþ günümüzdeki görünümünü hak ettiði mecraya çekecek ve sanatýn insan ruhuna aslýnda vermesi gerektiði aþkýn duygulanýmý önceleyecektir. Bu oluþumun ayakta durmasý için benzerlerinde olduðu gibi, resmi ve özel kuruluþlardan destek almasý, çeþitli sponsorluk katkýlarýndan yararlanmasý ise son derece tabiidir. Bunun için mücehhez insan potansiyeli artýk mevcuttur, sadece bunu ortaya koyacak bir ortak irade ve koordinasyon çalýþmasý gerekmektedir.
