Sýkýcý bir þeydi 1 Mayýs. 80’den öncesini kastediyorum. Bir sýkýntý, bir kasvet Ýstanbul’da. O gün, iþiniz gücünüz varsa da ertelersiniz. Akþam üstüne kadar dýþarý çýkmamaya gayret edersiniz.
Sokaklar ýssýzlaþýr. Kimse gitmez bir yere. Sanki bahar deðildir, Nisan’la Mayýs’ýn aracýðýnda, tatsýz tuzsuz bir gündür.
Tabii þöyle bir ezber var: 34 kiþinin öldüðü 1 Mayýs’tan sonra baþladý o sýkýntýlar.
Bozulmasý lazým o ezberin. Çünkü yalan. O meþ’um günden önce de, özellikle Ýstanbullular için, sevimsiz bir gündü.
Düþünün, baþka þehirlerden de insanlar getirilirdi Taksim’e. Deðiþik deðiþik insanlar, pankartlý, dövizli, öyle bir gün.
Elbette, 1977 1 Mayýs’ýndan sonra hepten tatsýz oldu. Kimse vapurlarý durdurmadý, trenler çalýþtý, ama sevimsiz. Þehirde þehir tadý yok.
Azem dayýmýz vardý. Aslýnda dayýmýn dayýsý. Sendikada iþçi temsilcisiydi. O da varmýþ, kanlý 1 Mayýs’ta.
Hiç bir þey bilmiyor. Yani karanlýðýn menþeini bilmiyor. Zaten solculuktan falan hiç haberi olmaz. Biraz Ecevitçi’dir, o kadar.
Beþ vakit namazýnda bir adamdý. Sormuþtum. Baþýnda olduðu iþçi grubunu silah seslerinin arasýndan nasýl Taksim’den çýkarmaya uðraþtýðýný anlatmýþtý. Þimdi ayrýntýlarý unuttum.
O gün, 28 kiþi ezilme ya da boðulma nedeniyle ölmüþ. 5 kiþi vurularak öldürülmüþ. 1 kiþiyi de panzer ezmiþ.
Rivayete göre, çevredeki bir kaç otelden ateþ açýlmýþ. Anlaþýlan, paniði kullanmýþlar. Silahla milleti birbirine katmýþlar, bir kaç kiþiyi de öldürmüþler. Ondan sonra da Kazancý yokuþunu týkayarak milletin sýkýþmasýna, ezilmesine ve ölmesine sebep olmuþlar.
Ne kadar kolay deðil mi? Kazancý yokuþunun orta yerindeki kamyonet, 20-25 kiþiyi öldürmüþ!
“Sebep olanlarýn Allah belasýný versin” desem, bedduam kime gider acaba?
Bence, o zamanýn ‘Ergenekon’u kimlerse, onlara gider.
Bugünün Ergenekon’una ulaþýr mý?
‘Derin devlette devamlýlýk esas’ ise eðer, uzanýr.
O günlerle ilgili aðýrlýk kazanan kanaat þudur: Kanlý 1 Mayýs, Türkiye’yi, darbeye müsait hale getirmek için, kontrgerillanýn yaptýðý bir provokasyondu.
Danýþtay cinayetiyle veya Balyoz’la ne yapýlmak istendiyse, kanlý 1 Mayýs’ta da ayný þeyleri yapmaya çalýþmýþlar.
Nitekim, 2 buçuk sene sonra darbelerini de yapmýþlar.
O günden sonra, Taksim’de sadece 1 tane 1 Mayýs mitingi yapýldý. 1978’de... Sonra yasaklandý.
Arkasýndan gelen Demirel Hükümeti zamanýnda yapýlmadý.
12 Eylül Cuntasý zaten 1 Mayýs’ý hepten sildi attý. Özal hükümetlerinde yine 1 Mayýs yok. Erdal Ýnönü’nün Baþbakan Yardýmcýsý olduðu dönemde de 1 Mayýs yok. Sonraki Demirel ve iþçi babasý Ecevit hükümetlerinde yine yok. Çiller, Erbakan hükümetlerinde de yok. Yok oðlu yok.
Ara sýra, Þiþli’de, Okmeydaný’nda, Kadýköy’de, maskeli, kýzýl bayraklý gösteriler yapýyorlar, iþte, camlarý kýrýyorlar, çiçekleri eziyorlar, sonra kaybolup gidiyorlar.
Sonra, Erdoðan hükümetleri baþlýyor.
Hiç kimsenin yapamadýðýný Baþbakan Erdoðan yapýyor. 1 Mayýs’ý Ýþçi Bayramý diye tescil ediyor ve tatil ilan ediyor.
(Çok hoþ. Diyorlar ki, 1 Mayýs tatildi. 80 ihtilalinde kaldýrýldý. Evet, tatildi. 1935’ten itibaren Bahar ve Çiçek Bayramý adý altýnda ve ücretsiz tatildi. Yani ‘amele’ o günkü ücretini alamýyordu.)
Ardýndan, Taksim’i 1 Mayýs mitinglerine de açýyor.
Ve güp-güzel miting yapýlýyor Taksim’de.
Derken, Taksim’de inþaat baþlýyor. Taksim mitinge müsait deðil. 20-30 metrelik çukurlar var, uçurum gibi. Olaðanüstü durumlarda, sokaklar tahliyeye imkan vermeyecek kadar dar veya kapalý.
“Bu sene Taksim’de miting yapamýyoruz” diyor vilayet. Bazý sendikalar, diretiyor. “Yapacaðýz.”
Laftan anlamýyorlar. Temsili bir tören yapýlsýn, sýnýrlý bir katýlýmla yapýlsýn gibi öneriler hiç kaale alýnmýyor.
Eh, olan oluyor. Yakýyorlar, yýkýyorlar, taþlýyorlar.
Taksim’e çýkan sokaklar baþtan aþaðý ateþ.
Mutlu oldunuz mu þimdi? Ne olurdu bir orta yol bulsaydýnýz?
Haftaya da Silivri’ye gidersiniz. Taksim’de iþçileri öldüren ‘gelenek’le dayanýþmaya...
(Takýldým kaldým. Ýsmet Paþa’nýn Bahar ve Çiçek Bayramý. Düþünsenize, Ýsmet Paþa, elinde bir demet papatya. Bizim solcular, niye Ýsmet Paþa nostaljisi yapýp ‘ille de çiçek bayramý’ diye tutturmuyorlar acaba?)
