İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal: İstanbul’un 2023 hedefi: Metroda 1100 km

UYSAL: Şu an İstanbul’da 275 km’lik metro inşaatı devam ediyor. Dünyada en fazla metro inşaatı olan şehir konumundayız. 2023’te İstanbul’da 1100 km’lik metronun işler hale gelmesini hayal ediyoruz, onun için çalışıyoruz. 

CUMHURBAŞKANIMIZ İSTANBUL’DA ÇOK İYİ BİR SİSTEM KURMUŞ

- Cumhurbaşkanı Erdoğan AK Parti’nin başına dönünce teşkilata, belediyelere eleştiri ve tavsiyeler yöneltti. Ardından bazı istifalar oldu. 2004’ten beri İBB başkanlığı yapan Kadir Topbaş da istifa etti ve siz de belediye meclisinde yerine başkan seçildiniz. Devraldığınızda ne buldunuz?

İBB, Türkiye’de belediyelere öncülük yapabilecek dinamik yapıya sahip bir belediyedir. Hizmet esaslı yeni nesil belediyeciliğin kuruluşu Cumhurbaşkanımız ile beraber burada, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nda (İBB) başladı. O iyi bir sistem oturtmuş. AK Parti belediyeciliği burada kurumsallaşmıştır. O sistem İBB’yi Türkiye’nin diğer yerlerine örnek belediye olarak hazırlamış. İnsan yetiştiren, bürokrat ihraç eden bir konumda İBB.

Tayyip Erdoğan İBB’yi 1994’te kazanınca Türkiye belediyecilik siyasetinde bir çığır açıldı. 2019’da 25 yıl olacak, uzun bir süre bu. Haliyle belli hizmetlerde doyuma ulaşıldı, hafıza oluştu, beklentiler yükseldi. Tüm İBB seçimlerini de Tayyip Bey’in partisi kazandı. Ama öte yandan seçmen de her seçimde yeniden karar veriyor. Bu bağlamda 2019’da İstanbullular AK Parti’ye neden yeniden oy versin? 

Türkiye belediyecilik hizmetleri açısından dünyada ilk sıralarda. Birçok yabancı ülke gelip Türkiye’de belediyecilik nasıl yapılıyor diye araştırıyor. Bunun öncüsü de İstanbul. 1994’te Sayın Cumhurbaşkanımız ile başladık. O vakitler, devasa yatırım ihtiyaçları vardı. Biz o süreçten itibaren hep iyi şeyler yapmışız. Ama ülkenin ekonomik durumuyla orantılı olarak yapabiliyorsunuz bunları. Bugün şükür durum o yıllara kıyasla çok çok iyi. Metroyu 150 km’ye getirmişiz ama yetinmiyoruz. Hedefimiz 1100 km’ye çıkarmak. Yollarımızı, altyapıyı yapmışız ama olduğu yerde bırakmıyoruz, geliştirmek için çabalıyoruz. İstanbul’u dünyadaki şehircilik anlamındaki gelişmelerle aynı anda buluşturmak için kurumsallaşmışız. Akan bir nehir gibiyiz. İstanbulluların beklentileri doğrultusunda alt yapıdan üst yapıya, sosyal hizmetlerden çevreye, gençlerimizden yaşlılarımıza, engellilerimizden kadınlarımıza kadar toplumun tüm kesimlerini ve ihtiyaçlarını gözeten bir disiplinimiz var. İstanbullular da bunu yakinen görüyor. Biz de bunları geliştirerek devam ettireceğiz.

BÜYÜKŞEHİR 7/24 ESASIYLA ÇALIŞIYOR 

- İstanbullular İBB’den hizmet beklerken ne istiyorlar sizce? 

Birebir görüşmelerimde ve yaptırdığımız anketlerde vatandaşın büyükşehirde iş yapılmıyor gibi bir yorumu yok. İşin yapılış şekliyle ilgili eleştirileri olabiliyor. Kaldırımı niye kazdın, niye zamanında kapatmadın gibi sitemler. İşimizi halkın isteğine göre yapmaya çalışıyoruz. 

- Sorunlu alanlar neler? 

Daimi ikamet nüfusu 15 milyonu aştı. Günlük dışarıdan gelenlerle birlikte 17-18 milyon. Dünyada 15 milyonu aşan ama İstanbul gibi 100 km uzunlukta 20 km eninde bir alana kurulmuş başka bir şehir yok. Ulaşımı fiziki açılardan gerçekten zor. Yatırımın en büyüğü her zaman ulaşıma yapılır İstanbul’da.

- En büyük yatırım da metroya herhalde? 

İstanbul gibi bir yerde kazma kürekle metro yapmayı düşünün, bir de bugünkü TBM teknolojisiyle metro yapmayı. Eskiye kıyasla çok daha kolay. Ekonomik olarak kıyaslayınca daha ucuz. Daha ucuz dediğim de aslında dünyanın gözünün korktuğu, yatırımdan çekindiği rakamlar. İşte biz Aralık’ta sürücüsüz metroyu açtık, dünyada sadece altı şehirde var, yedinciyi biz açtık. Şu an İstanbul’da 275 km’lik metro inşaatı devam ediyor. Dünyada en fazla metro inşaatı olan şehir konumundayız. 

5 YILDA KISMEN 10 YILDA TAMAMEN 

- Metro tamamlandığında İstanbul’da ulaşım sorunu aşılacak diyebiliyor musunuz?

Ulaşım sorunu şuandaki yapıya göre 5 yıl içerisinde önemli bir miktarda, 10 yıl içerisinde ise tamamen çözüldü denilebilir diye düşünüyorum. Nasıl bu kadar iddialı konuşuyorum? 2023’te İstanbul’da 1100 km’lik metronun işler hale gelmesini hayal ediyoruz, onun için çalışıyoruz çünkü. Metro yapımıyla, finansmanıyla ilgili değişik modeller üzerine çalışıyoruz. Onları gerçekleştirdiğimiz takdirde 2023’te 1100 km hedefimizi yakalayacağız. O konuda tartışmalar var ama çalışmamız sürüyor. İki ay içinde netleştirip belki de bu yıl içerisinde birkaç yeni ihaleye çıkmış oluruz. Şu an mevcut raylı sistem uzunluğumuz 160,5 km. İnşaatı süren raylı sistem çalışmalarımızın uzunluğu ise 150,4 km. Bunlar 13 hattan oluşuyor. Bir de Ulaştırma Bakanlığımızın yaptığı 4 hat var. Onların toplamı da 116,6 km. Toplamda 267 km oluyor.

BU YIL EK 110 KM METRO AÇACAĞIZ 

- Peki, bunları İstanbullular ne zaman kullanacak? 

2018’in sonuna kadar mevcut duruma ek olarak 110.8 km yeni metro hattını İstanbulluların hizmetine açacağız. Bunlar, Üsküdar-Sancaktepe hattının ikinci etabı, Mecidiyeköy-Mahmut Bey hattı, Dudullu Bostancı hattının birinci etabı ve Eminönü-Alibeyköy tramvay hattı. Ulaştırma Bakanlığımızın yaptığı 63 km.’lik Gebze-Halkalı banliyö hattı da buna dahil. İstanbul’un 2019’da 271.3 km.’lik raylı sistemi olacak. Bu gelişmeler İstanbul’un trafiğine ve toplu ulaşıma ciddi bir rahatlama getirecek. Ayrıca İstanbul’u yaklaşık 200 km civarında açacağımız yeni tüneller de rahatlatacak. 

İSTANBUL’DA HALK YENİLİK İSTİYOR 

- Değişime neden ihtiyaç oldu sizce? Kadir Topbaş neden gitti, siz neden geldiniz?

İstanbul dinamik bir yapı, 24 saat yaşayan bir şehir. AK Parti’nin de en büyük özelliği çok dinamik bir yapıyı sürdürüyor olması. Yani yeniliklerde öncü olması, en iyisini yapması, o heyecanını kaybetmemesi. Dördü büyükşehir altı belediyede, daha sonra ilçelerden de istifaların olduğu süreçle ilgili şöyle düşünüyorum. Genel merkezin kararı tabii bu ama tahminen diyorum ki; evet hizmetler yürüyor olsa bile rutinde kaldıysa, bu manada vatandaş da artık yenilik istiyoruz diyorsa değişim bundandır, diye düşünüyorum. “Belediye başkanlığından istifa ediyorum ama partimde üyeliğe devam ediyorum” dedi Kadir Bey. Gerçekten de ben seçildikten sonra tebrik için geldi. Yapabileceği her türlü şeyde yanımızda olduğunu söyledi. O konuda bir sıkıntımız yok. Dönüp ben neden tercih edildim dersem… 

- Evet, siz neden seçildiniz? 

Ben 2009’da yeni kurulmuş bir belediyeye, Başakşehir’e başkan olarak seçildim. Nüfusumuz 187 bindi, bıraktığımda 400 bini aşmıştı. Sıfırdan başladık ve her alandaki proje ve çalışmalarımızla parmakla gösterilir bir ilçe olduk. Başakşehir’de bir sloganımız vardı “İstanbul’un yeni yüzü” derdik. Çünkü 20-30 sene sonra “yeni İstanbul nerede kuruldu?” denildiğinde Başakşehir gösterilecek. 8,5 yıl süren yoğun çalışmalarımız seçilmemizde etkili olmuştur diye düşünüyorum. 

AKILLI ŞEHİR YÖNETİMİ GELİYOR 

“Akıllı Şehir Yönetim Modeli için çalışıyoruz. Bu amaçla kurulan müdürlüğümüzün ajandası çok yoğun. Nisan’da Akıllı Şehircilik fuarımız olacak. Gelecek, internetin hayatımızın her alanında olacağı bir dönem. Akıllı dediğimiz her şeyin yolu internetten geçiyor. Ben bu nedenle İstanbul’un bütün evlerine fiber optik ulaştırmak istiyorum. Yüzyılımız hızlı iletişim gerektiriyor. Bunun yolu fiber optik. Bunu bir kere yaptıktan sonra beraberinde birçok şeye devam edeceğiz. Belki özel sektörün yapması gereken bir şey ama özel sektör yaparken her firma kendi fiber optik kablosunu döşüyor ve bir kabloyla alınacak hizmet en az 4-5 ayrı kablo döşenerek, 4-5 kez ayrı ayrı kazılarak yapılıyor. Bu durum, belediyeye devasa bir külfet, şirketlerin kendisine devasa bir maliyet, vatandaşa eziyet.”

YERALTINDA VE ÜSTÜNDE 500’DEN FAZLA ŞANTİYE 

- Büyükşehir’in her çalışmasından haberdar mısınız?

Belediyemiz İstanbul’a 7/24 hizmet ediyor. Şu an yerin altında ve üstünde 500’den fazla şantiyemiz var. Alan büyüklüğü, hizmet yelpazesi ve çalışan sayısı açısından devasa bir rakam. Göreve geldikten sonra birçok şantiyeye gitsem de hepsini görmek mümkün olamıyor. İşlerin vaktinde bitirilmesini çok önemsediğim için şantiyeleri online takip edebileceğim bir sistem kurduruyorum. Aksaklıklara anında müdahale edebileceğim. İstanbul’un zaman kaybına tahammülü yok. 

69 YENİ OTOPARK 

- Hakikaten öyle. Ama İstanbul’da trafiğe sebep olan şeylerden biri de sokaklardaki sağlı sollu parklar. Otopark sorununu nasıl aşacaksınız? 

Trafik sorununu aşmak için yollarda iyileştirmeler yapmak, vatandaşlarımızın trafik kültürünü geliştirmek, toplu ulaşımı ve otoparkı sağlamış olmak gerekiyor. Mevcut yollar belki de şu an yüzde 50 kapasiteyle çalışıyor bu parklar yüzünden. O yüzden otopark da önceliğimiz. Bir master planımız var. Şuan 69 otoparkın inşaatı sürüyor, yaklaşık 27 bin yeni otopark kapasitesi demek bu. Hedefimiz 1 milyon araçlık otoparka ulaşmak. Kentsel dönüşüm çalışmalarımızda bu da var. Geçmişte hep kamu olarak otopark ürettik, artık fırsat verelim vatandaş üretsin. Vatandaşın diyelim 200 metrekare apartmanı var, otoparka girme çıkma alanı yok. Bu defa vatandaş cezasını ödeyip otoparkı yapmıyor. Ancak biz vatandaşa alanı genişletme, yan taraftaki yerlerin altını beraber kullanma, bunu ticari olarak işletebilme imkanı sunsak. Blokların altına komple otopark yapma imkanı verelim, sokaklar rahatlayacaktır.

15 TEMMUZ’DA TANKLARI DURDURDUK

- 15 Temmuz gecesi neredeydiniz? 

Başakşehir Emniyet’te. Başakşehir’in bitişiğindeki zırhlı tugaydan tankları çıkarmamak için mücadele ediyorduk. Emniyet müdürümüz, kaymakamımız ve belediye başkanı olarak önce emniyetin etrafını çöp kamyonlarıyla çevirttik. Bizden sonra İstanbul’daki diğer Emniyet Müdürleri de aynısını yaptı. Sonra Başakşehir ilçe sınırlarındaki tugayı - İstanbul’un en büyük zırhlı tugayı – aynı şekilde çevirttik. Sonra da CNN Türk’ün kurtarılma hikayesi var. Başakşehirlileri buraya yönelttik.

610 KİŞİ FETÖ’DEN ATILDI

- Rakamsal olarak nasıl bir FETÖ temizliği oldu İBB’de? 

Şu ana kadar 610 kişi atıldı Büyükşehir Belediyesinden. Mor Beyin olayı ve diğer tahkikatlarından sonra göreve iade edilen 236 kişi. Devletin ilgili yetkili mercileriyle yakından ve özenli çalışıyoruz. Bize yeni bilgi ve belge geldikçe hızlıca gerekli işlemleri yapıyoruz. Mesela şu an 35 kişi ile ilgili soruşturma sürüyor. Yerel yönetimler çok da tercih ettikleri yerler olmamış ama belediyelerde özellikle belirli birimler ve bilgi işlem öncelikli olmuş.

RÖPORTAJIN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ