Biliyorsunuz bu hafta Meclis’ten geçen alkol ve tütün ürünlerine iliþkin düzenlemeler hayli tartýþma yarattý. Bu düzenleme, sosyal-ekonomik bir düzenleme olmaktan çok, anti-demokratik hatta ideolojik bir ‘yasak’ silsilesiymiþ gibi anlatýlýyor ve propagandasý yapýlýyor. Hatta bu düzenlemeler ‘belli’ bir yaþam tarzý dayatmasý ya da Türkiye’yi yaþam tarzlarýnýn (bu ne demekse) mücadelesine çekmek olarak yorumlanýyor. Ýþte tam burada biraz soðukkanlý olmak gerekiyor galiba. Çünkü dünyanýn her yerinde, çeþitli tarihsel dönemlerde ve günümüzde, devletlerin ekonomik ve sosyal gerekçelerle yaptýðý bir düzenlemeyi bizde, þu sýralar, bazý çevreler bir yaþam tarzý savaþý olarak algýlýyorsa gerçekten soðukkanlý olmamýz ve ýsrarla bazý verileri, deneyimleri aktarmamýz gerekiyor.
Ben, bunun için, bugün Sovyetler-Rusya örneðinden yola çýkacaðým. Çünkü Sovyetler döneminde uygulanan alkolle mücadele, bu olgunun, bugünlerde bizde anlatýldýðý gibi, Ýslam’a dönük -burdan temellenen- bir ‘baský’ ve ‘dayatma’ olmadýðýný, tarihte Ýslam’la hiçbir alakasý olmayan bir yönetimin bile bunu ýsrarla -sistematik olarak- yaptýðýný ortaya koyuyor. Peki Sovyetler döneminde alkolle mücadele neden öne çýkartýldý; bunun gerekçelerini bize Sovyet sonrasý Rusya çok iyi anlatýyor aslýnda. Ben bu konuda saðlýklý verilere ulaþabilmek için Koç Üniversitesi’nde Rusya çalýþan Dr. Þener Aktürk’ü aradým. Þener Hoca, aþaðýda okuyacaðýnýz çok deðerli notu yolladý, aynen paylaþýyorum:
Bir baþka açýdan Rusya gerçeði
‘Malumunuz, nüfusun yerinde saymasý, düþmemesi için gerekli olan kadýn baþýna 2.1 çocuk. Rusya bu seviyeyi en son 1987’de gördü (2.19), ondan sonra sürekli 2.1’in altýnda kaldý, yani nüfus kendini yenileyebilir olmaktan çýktý. 1999’da bu oran kadýn baþýna 1.16 çocuða düþtü, tarihsel bir dip noktasýdýr. Putin’in çok ciddi ekonomik teþvikleri sayesinde 2007 yýlýnda ancak 1.4’e çýktý ki bu da doðal kendini yenileme (replacement) seviyesinin ancak üçte ikisine tekabül ediyor. Sovyetler Birliði, dünyanýn 3. büyük nüfusuna sahipti, Sovyet -sonrasý Rusya, diðer cumhuriyetlerin baðýmsýzlýðý nedeniyle de dünya 6’ncýlýðýna düþtü (1992), bugün Rusya nüfus olarak dünyada 9. sýrada; 2025’te 12’nciliðe, 2050’de ise 15’inciliðe düþmesi bekleniyor... Peki neden, iþte yanýtý:
- Rus erkekleri, dünyada sigara alýþkanlýðýnda 1 numara!
-Rusya, eroin baðýmlýlýðý oranýnda dünyada 1 numara!
-Bazý kaynaklar eroin kullanlarýn sayýsýný da 5 ila 6 milyon olarak veriyor. Bu sayý abartýlý gözükse de 6 milyondan fazla Rus’un bir çeþit uyuþturucu kullandýðýný teyid eden kaynaklar var.
- Independent geçen yýlki bir haberinde her yýl en az 30 bin Rus’un eroinden öldüðünü bildirmiþti. www.independent.co.uk/news/ world/europe/krokodil-the-drug-that-eats-junkies-2300787.html
-Rusya, dünyada alkol tüketiminde beþinci!
-Doktorlarýn yüzde 54’ü sigara içiyor!
Gorbaçov 930 bin hayat kurtarmýþ!
-Gorbaçov’un zamanýnda (1980’lerde) uyguladýðý alkoliklik karþýtý kampanyanýn sýnýrlý baþarýsýna raðmen 930.000 hayat kurtardýðý tahmin ediliyor.
-Cinayet oranlarý dünyada 100.000 üzerinden hesaplanýr, karþýlaþtýrma için yazýyorum, cinayet oraný Almanya’da 100.000’de 1, Fransa’da 1.6, Mýsýr’da 0.4 (çok düþük), savaþtan önce Suriye’de 1.1, Türkiye’de 3.8 (Avrupa ve Ýslam ülkeleri ortalamasýna göre oldukça yüksek)... Rusya’da ise 20 ila 22 arasýnda, yani Türkiye’nin bile 6 katý, Almanya’nýn 22 katý, Mýsýr’ýn 50 katý!
-Sovyetler Birliði evrensel (yüzde 100) okuryazarlýða ulaþmýþ olmakla (haklý olarak) övünürdü. Bugün ise Rusya’da 2 milyon okuma-yazma öðrenemeden büyümüþ çocuk var! Böyle gerileme görülmemiþtir.
Öksüz çocuklar cehennemi
-Rusya’da 700.000 (yediyüzbin) öksüz yetim (orphan) çocuk var bugün... Çökmüþ aile hayatý, babasýz annesiz ortada býrakýlan çocuklar, uyuþturucu sigara alkol baðýmlýsý.
-Normalde dünya ortalamasýnda kadýn erkekten 3 veya 4 yýl daha uzun yaþar (mesela Türkiye’de erkek 70, kadýn 74 yýl yaþýyor ortalama). Rusya’da kadýnlar erkeklerden 13 yýl (onüç yýl!) daha uzun yaþýyor. Erkek 60 yýl, kadýn 73 yýl yaþýyor. Bu 1994’te daha da kötüydü, erkek 57, kadýn 71 yýl yaþýyordu. Yukarýdaki kötü alýþkanlýklar ve aþýrý þiddet vs. yüzünden.
-Bu muazzam dengesizliðin sonucu olarak, Rusya’da 77 milyon kadýna karþýlýk sadece 67 milyon erkek var!.. Bu da en az 10 milyon kadýnýn bir anlamda uzun vadede eþ bulmasýnýn imkansýz olmasý gibi bir durum.
Alkol tahribatý savaþla eþit
1993-2008 arasýnda ölümlerin sayýsý doðumlardan 12.2 milyon daha fazla, gelen 5.5 milyon göçmenle kýsmen telafi edilmeye çalýþýlmýþ, yani bu göç de olmasa... (pek çoðu Orta Asya ve diðer eski Sovyet Cumhuriyetleri’nden Rusya’ya gelen Rus azýnlýklar, bir kýsmý da Tacik baþta olmak üzere çalýþmak için gelen yasal ve yasadýþý göçmen).
Rusya’nýn 1993’de 148.6 milyon olan nüfusu 2011’de 138.7 milyona düþmüþtü. 10 milyon kayýp. Savaþ durumu müstesna, böyle düþüþ az görülmüþ.
Yüksek kürtaj oraný da ayrý bir sorundu, bir Bolþevik mirasý, kürtajýn sosyalist devlet olarak parasýz olarak yapýlýyor olmasý bazý yýllarda doðan çocuk sayýsýndan daha fazlasýnýn (100 doðuma karþý 107 kürtaj!) kürtaj yapýldýðý çarpýk bir Rusya gerçekliðini doðurdu. Ama o baþka bir konu tabii.
Hocam bu kadar yeter mi? Akþam akþam içinizi kararttým ama Rusya’nýn durumu böyle. Putin reformlarý kýsmen düzelme saðladý, nüfusun düþüþü durmasa bile en azýndan biraz yavaþladý. O reformlara da ayrýca gelebiliriz.’
Þener Hoca’nýn notu aynen böyle, hiç dokunmadan size aktardým. Þener, haklý olarak içinizi kararttým diyor, bilmiyorum sizin de karardý mý, böyle bir toplum ister miydiniz?
