Çalýþanýn iþten çýkarýlmasýndan veya istifa etmesinden sonra hastalanmasý durumunda, iþ ve sosyal güvenlik mevzuatý açýsýndan bilmesinde yarar bulunan bazý hususlara deðineceðiz.
1-Ýstirahat raporu dava açma süresini durdurmaz.
Otuz veya daha fazla iþçi çalýþtýran iþyerlerinde en az altý aylýk kýdemi olan iþçinin belirsiz süreli iþ sözleþmesini fesheden iþveren, iþçinin yeterliliðinden veya davranýþlarýndan ya da iþletmenin, iþyerinin veya iþin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadýr.
Ýþ sözleþmesi feshedilen iþçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediði veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadýðý iddiasý ile fesih bildiriminin tebliði tarihinden itibaren bir ay içinde iþ mahkemesinde dava açabilir. (4857 sayýlý Kanun madde 20)
Ýstirahat raporu alýnmasý hak düþürücü süre olan dava açma süresinin kesilmesine ve durmasýna neden olmaz.
Baþka bir anlatýmla, iþ sözleþmesinin fesih bildiriminin iþçiye teblið tarihinden itibaren bir ay içinde iþ mahkemesinde dava açýlabilir. Ýstirahat raporu söz konusu dava açma süresini durdurmaz.
Nitekim, Yargýtay 9.Hukuk Dairesinin 21.05.2007 tarih ve E.2007/6445, K.2007/15616 sayýlý Kararýnda bu husus açýkça belirtilmektedir.
“Davacýnýn iþ sözleþmesinin feshedildiðinin 16.6.2006 tarihinde bildirildiði, davacýnýn bu fesih bildiriminden sonra 20.6.2006 tarihinde 20 günlük ve takip eden 10.7.2006 tarihinde bir kez daha 20 günlük rapor aldýðý, davanýn ise bir aylýk süre geçtikten sonra 8.8.2006 tarihinde açýldýðý anlaþýlmaktadýr. Ýstirahat raporu alýnmasý hak düþürücü süre olan dava süresinin kesilmesine ve durmasýna neden olmaz. Hak düþürücü süre içinde açýlmayan davanýn reddi gerekir.”
Bu itibarla, ‘istirahat süresinin bitiminde iþe iade davasý açarým’ yanýlgýsýna düþmeyin. Dava açma hakkýný kaybedebilirsiniz.
2-Geçici iþ göremezlik ödeneði alabilirsiniz.
Ýþten ayrýlmanýz halinde sigortalýlýðýnýz sona erer. Ancak, hastalýk sigortasý açýsýndan ise iþten ayrýldýktan sonraki 9 gün daha sigortalýlýðýnýz devam eder. Bu nedenle iþten ayrýldýktan sonra da hastalýk sigortasýndan geçici iþ göremezlik ödeneðinden faydalanmanýz mümkündür. Þöyle ki;
Ýþten ayrýldýðýnýz tarihten önceki 1 yýl içinde en az 90 gün kýsa vadeli sigorta priminiz bildirilmiþ ise iþten ayrýldýktan sonra ilk 9 gün içinde istirahat raporu almanýz halinde, istirahat süresine göre SGK’ya baþvurarak her gün için geçici iþ göremezlik ödeneði alabilirsiniz.
Saðlýk kurulunun size ilk vereceði istirahat süresi tedavi altýna alýndýðýnýz tarihten baþlamak üzere 6 ayý geçemez. Ayakta olacaðýnýz tedavilerde ise tek hekim raporu ile size bir defada en çok 10 gün istirahat verilebilir.
Öte yandan, iþten ayrýldýktan sonraki ilk 9 gün içinde örneðin; hastalýk vakasýndan sonu çalýþýr olan 10 günlük bir istirahat raporu almýþ olmanýza raðmen istirahat raporu devam ederken 9’uncu günde farklý bir vaka (analýk) türünden veya ayný sigorta kolundan yeni bir istirahat raporu almanýz durumunda, sigortalýlýk niteliðini henüz yitirmemiþ olmanýz nedeniyle, geçici iþ göremezlik ödeneðinin her iki vaka türünden de size ödenmesi mümkün bulunmaktadýr. (SGK 2016/21 sayýlý Genelge)
3-Saðlýk yardýmlarýndan faydalanabilirsiniz.
Ýþten ayrýldýðýnýz tarihten itibaren 10 gün süreyle genel saðlýk sigortasýndan yararlanmaya devam edebilirsiniz. Eðer iþten ayrýldýðýnýz tarihten geriye doðru bir yýl içinde en az 90 gün zorunlu sigortalýlýðýnýz varsa söz konusu on güne ilaveten doksan gün süreyle daha (bakmakla yükümlü olduðunuz kiþiler dahil) saðlýk hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.