Çalýþanlarýn sorduklarý ve endiþe duyduklarý konulardan biri de iþyerinin devredilmesi halinde iþçilik alacaklarýnda bir kayýp olup olmayacaðýdýr. Ýþyerini devreden ve devralan iþverenler açýsýndan ise hangi iþçilik alacaklarýndan ne kadar süre ile sorumlu olacaklarý önem taþýmaktadýr. Bu konuda yararlý olacaðýný umduðumuz bazý hususlara deðineceðiz.
1- Kýdem tazminatý
Ýþyeri devri kural olarak iþçiye haklý fesih imkaný vermez. Ýþyeri devrinin çalýþma koþullarýný aðýrlaþtýran bir yönü yoksa, sýrf iþyeri devredildiði için istifa eden iþçi kýdem tazminatý talebinde bulunamaz. Ancak, iþyeri devredildikten sonraki dönemde kýdem tazminatýna hak kazandýracak bir durum (askerlik, evlenme, emeklilik, iþçinin haklý nedenle sözleþmeyi feshetmesi gibi) ortaya çýkarsa, iþyeri devri öncesi ve sonrasýnda geçen sürenin tamamý ve son ücret üzerinden kýdem tazminatý hesaplanacaktýr. Bu durumda ödenmeyen kýdem tazminatýndan dolayý iþçinin, gerek devreden gerekse devralan iþveren aleyhine dava açma süresi iþten ayrýldýðý/çýkarýldýðý tarihten itibaren 10 yýldýr. Ýþ Mahkemeleri Kanunu Tasarýsý 25/05/2017 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sevk edilmiþtir. Tasarý kabul edilirse 10 yýllýk dava açma zaman aþýmý süresi 5 yýla inecektir.
Devralan iþveren kýdem tazminatýnýn tamamýndan, devreden iþveren ise kendi dönemi ve devir tarihindeki ücret düzeyi üzerinden müþterek ve müteselsil sorumludur.
Bu nedenle, iþçi kýdem tazminatýnýn tamamý için devralan iþverene baþvurabilecektir.
Ancak iþçi dilerse, kýdem tazminatý için devreden iþverene de baþvurabilir. Bu takdirde, devreden iþveren kendi döneminde geçen süre ve devir tarihindeki ücret ile sýnýrlý sorumlu tutulabilecektir
Yeri gelmiþken devir ile ilgili bir iþverenin sorusuna deðinelim. Ýþveren çalýþtýrdýðý iþçilerin kýdem tazminatlarýný ödemek suretiyle iþyerini devretmek istemektedir. Bu mümkün mü? Mümkün. Ýþyeri devrinin gerçekleþtiði bir dönemde devreden iþverenin kendi dönemini tasfiye etmek için kýdem tazminatýný ödeyebilir.
2- Ýhbar tazminatý ve kullanýlmayan izin ücretleri
Feshe baðlý haklar olan ihbar tazminatý ve kullanýlmayan izin ücretlerinden son iþveren sorumlu olup, devreden iþverenin bu iþçilik alacaklarýndan herhangi bir sorumluluðu bulunmamaktadýr.
3- Ücret, Fazla çalýþma, hafta tatili çalýþmasý, bayram ve genel tatil ücreti
Ýþyerinin devredildiði tarihe kadar doðmuþ bulunan ücret, fazla çalýþma, hafta tatili çalýþmasý, bayram ve genel tatil ücretlerinden devreden iþveren ile devralan iþveren müþtereken müteselsilen sorumlu olup, devreden iþveren açýsýndan bu süre devir tarihinden itibaren iki yýl süreyle sýnýrlýdýr.
Devirden sonraya ait ücret, fazla çalýþma, hafta tatili çalýþmasý, bayram ve genel tatil ücreti gibi iþçilik alacaklarýndan devralan iþveren tek baþýna sorumlu olacaktýr.
4- Ýþçinin devire itiraz hakký
Ticari þirketin baþka bir þirketle birleþmesinin veya bölünmesinin veya tür deðiþtirmesinin söz konusu olmasý durumunda, Türk Ticaret Kanunu’nun 178. maddesi uyarýnca çalýþanýn iþyerinin devredilmesine itiraz hakký vardýr.
Ýþçi itiraz ederse, hizmet sözleþmesi kanuni iþten çýkarma süresinin sonunda sona erer. Hizmet sözleþmesinin sona ermesi halinde, iþçinin bir yýl ve daha fazla hizmeti varsa kýdem tazminatý ödenmelidir. Ayrýca sözleþmenin bitiminde, hak edip kullanmadýðý yýllýk izin ücreti ve diðer iþçilik alacaklarýnýn da ödenmesi gerekmektedir.
Kaynak: 4857 sayýlý Kanun 6. Madde, 1475 sayýlý Kanun 14.Madde
Yargýtay 9.HD. 30.11.2015 gün, 2014/22504 E. , 2015/33824 K.
Yargýtay 9.HD. 24.09.2008 gün, 2007/27464 E. 2008/24648 K.
