Dünya futbolunda VAR sistemi, ilk defa 1998 Fransa Dünya Kupasý’ndan sonra uygulandý. Þampiyon Fransa ile Ýsrail arasýnda, sistemi deneme maksadýyla özel bir karþýlaþma yapýldý. Tartýþmaya açýk pozisyonlar ekranda izlenerek kararlar verildi. IFAB da, 1999’un Þubat ayý sonlarýnda yaptýðý karar toplantýsýnda; kritik pozisyonlarýn tekrarýnda izlenerek hüküm verilmesine karþý çýktý. Denenen sistemin, futbolun ruhuna ters geldiðini ve maçýn doðal akýþkanlýðýný bozduðunu ileri sürdü. Reddedildi.
Yaklaþýk 20 yýl sonra uygulamaya baþlandýðýnda, VAR’ýn tempoyu düþüreceði savý, sanýldýðý kadar yýpratýcý olmadý. Zaten dünya futbolunda, tempo düþmüþtü. Ekstra bir yük binmedi.
Hakemlerin ekran önüne gidip kararlarýný gözden geçirmesi ya da uyarýlarý dikkate almasý, öyle çok korkulduðu gibi sýkýcý/anlamsýz/gereksiz kalmadý. Kolayca uyum saðlandý.
VAR uygulamasý; baþtan verilmeyen penaltýlarla, önce verilip sonradan vazgeçilen penaltýlar açýsýndan, doðruyu yakalamaya fýrsat tanýdý. Bir çok yanlýþtan geri dönüldü. Bu açýdan, VAR’ýn varlýðý genel bir kabul gördü.
***
Sistemini iþlemeyen ya da yanlýþ iþlenen yanlarý da oldu. Onlar da zamanla rafine edilir. Daha iþin çok baþýndayýz.
Gelecek dönemlerde; takýmlarýn teknik direktörlerine de, her devre için birer kez VAR talep etme hakký verilebilir. Ýtirazýnda haklý çýkarsa, o devreye ait hakkýný kaybetmez.
Ýki takým teknik direktörünün VAR sisteminin içine çekilmesi, iþin tartýþma boyutlarýný biraz daha düþürecektir. Zaten önümüzdeki Mart ayýnýn ilk haftasý içinde; benzer bir karar teklifinin, gündeme alýnma ihtimali de var.
***
Topun ceza sahasýna bir kere girdikten sonra aut, gol, taç, korner olana ya da yeniden ceza alaný dýþýna çýkana kadar; futbolcunun hiçbir pozisyonda ofsayt sayýlmamasý da gündeme gelecek. Futbol, özünü bozmadan kendini yenilemek istiyor. Hazýrlýklý olun!
