Misbahçem, baþta elma, kiraz, kivi olmak üzere 20 çeþit meyve ve 30 bin meyve aðacý ile Ýstanbul’un göbeðinde saklý bir bahçe! Bahçe, iyi tarým uygulamasýyla tüm Türkiye’ye soðuk hava depolarýna girmeden, günlerce raflarda bekletilmeden, mevsiminde meyve daðýtýyor…
Bakliyat, sebze ve meyve paketlerinin üzerinde bir süredir “Ýyi tarým” etiketi görüyoruz. Peki nedir iyi tarým? Saðlýklý gýdalar tüketmek ve doðru malzeme satýn almak isteyenler için önemli bir konu. Misbahçem, iyi tarým sertifikasýný almaya hak kazanmýþ bir meyve bahçesi, konuya iyi bir örnek. 2010 yýlýnda Ýstanbul’un Beykoz Ýlçesine baðlý Cumhuriyet Köy’de ilk aðaçlarý dikilmiþ. 20’yi aþkýn meyve çeþidini sadece mevsiminde yetiþtirerek, doðal, hormonsuz tüm Türkiye’ye ulaþtýrmak hayaliyle kurulmuþ. Mevlüt ve Iþýl Artvinli, Ýstanbul’un göbeðinde, iyi tarým ürünü elde etmek için baba-kýz çýlgýnca uðraþýyor. Onlarýnki gönül iþi, bir tutku. Ýyi tarým maliyetleri arttýrýyor. Hormonlu tarýmýn ne kadar yaygýn olduðunu düþünürsek iyi tarýmla uðraþmak belki de biraz çýlgýnlýk. Sohbet ve bahçe turu bittiðinde iyi tarýma olan inancým güçlendi.
Hikaye nasýl baþladý?
Mevlüt Artvinli: Olaðanüstü bir doðada dünyaya geldim ve çocukluðum yeþilin her tonunun olduðu orman ve meyve aðaçlarý içinde geçti. Emekli olduktan sonra ufak bir arazim oldu. Çaðýmýzdaki ‘Modern kapama meyve bahçesi’ yaparak uygulamaya geçirdim. Bahçe büyüdü, azami verim dönemine girdi. Üretmek iþin en önemli kýsmý ancak ondan daha önemlisi bu ürünleri aracý olmadan, soðuk hava depolarýna girmeden, günlerce raflarda bekletilmeden tüketiciyle buluþturmak.
Modern kapama bahçesi nedir?
MA: Meyve aðaçlarýný dýþ etkenlerden özellikle de ultraviyole ýþýnlarýndan koruyan bir düzenek. Böylelikle daha saðlýklý meyveler elde ediyoruz. Ýtalyanlar bu iþi çözmüþ. Ben de onlardan öðrendim. Bakýn aðaçlarýmýz ne kadar canlý. Bunu üzerlerine gerdiðimiz özel file bezler sayesinde elde ediyoruz.
Ýlaç kullanmýyor musunuz?
MA: Ýlaç kullanmadan meyvecilik yapmak mümkün deðil. Ýlaç var ilaç var, doðal yöntemler var. Aðaçlar da insanlar gibi hasta olur. Mesela bir böceði sadece mavi renkle engelleyebiliyoruz. Aðaç bitini engellemezseniz aðacýn geliþimi bozar, meyvesi büyümez. Doðru ilacý, doðru miktar kullanmalýsýnýz. Dünya Saðlýk Örgütü’nün belirlediði bir etkinlik süreleri var. Önemli olan bu etkinlik süresi içinde meyveyi hasat etmek. Kabuðunda bile atýk olmamalý. Bunun garantisini iyi tarým uygulamasý veriyor.
Þimdi ilaç dediniz, güvenmezler size!
MA: Tarým ve gýda konusunda ciddi bir bilgi kirliliði var. Bunu bildiðimiz için çok þeffaf iletiþim yapýyoruz. Ýyi tarým uygulamasý sertifikasyonlarýný veren Tarým Bakanlýðý’nýn yetkisiyle ani baskýnlarla bahçeden numune alýp analiz yapýyorlar. Þayet hasat döneminde ilaç kalýntýsý bulunursa bahçe ticarete men ediliyor. Kendimiz de analiz yapýyoruz. Çünkü çocuklarým da bu bahçeden meyve yiyor benim.
Yaptýðýnýz iþin en büyük zorluðu ne?
Iþýl Artvinli: Sýkýntý ürünün hasatý ve pazarlama aþamasý. Hasat sonunda gelir gider dengesi düþündürücü oluyor. Üst düzey kaliteli ürünü aracýlar 3 TL’ye alýyor, marketlerde 20-25 TL’den satýyor. Bu durum motivasyonunuzu bozuyor.
Bu sorunu çözmenin bir yolu yok mu?
IA: Misbahçem olarak, saðlýklý beslenmenin herkesin hakký olduðuna inanýyoruz. Yetiþtirdiðimiz ürünleri hiç bir aracý olmadan, soðuk hava depolarýna girmeden, besin deðerleri kaybolmadan, online sipariþle dalýndan toplayýp, Türkiye’nin her yerine hýzlý ve taze olarak ulaþtýrmak hedefimiz.
Bahçeniz herkese açýk, hangi dönemde ne toplayabiliriz?
IA: Doða neyi sunuyorsa gelip onu toplayabilirsiniz. Sezon haziranda kirazla açýlýyor sonra erik, çilek, dut, karadut, yaz sonu armut, incir, üzüm, kýzýlcýk, sonbahara deveci armudu, hünnap, muþmula, Trabzon hurmasý, ayva var. Temmuz sonundan aralýk ortasýna kadar çeþit çeþit elmalarýmýzý, ekimde ise kivi ve sarý kivilerimizi dalýndan toplayabilirler. Yazlýk ve kýþlýk sebzelerimiz ise günlük olarak toplanýyor standýmýzdan alabilirler. Tüketici tüm uygulamalarýmýzý görebilir. Bunun için ‘Benim Aðacým’ adlý yýllýk hasatý kendisine ait olan bir aðaç kiralayabiliyor. Maksat tüketicinin gönül rahatlýðýyla yiyebileceði meyvelerin gelişimlerini, gübreleme zamanýný, hormonsuz üretimi görebilmesi.
Tanýþtýrayým; ‘Aydan’ýn Misbahçesi’ hasatý mini kabak.
Bu kýþ Iþýl Artvinli’ye biriktirdiðim çok özel minik kabak tohumlarý çeþitlerini vermiþtim. ‘Aydan’ýn Misbahçesi’ ismini verdikleri alana dikip, yetiþtirdiler. Onlarca, yüzlerce mini kabak olmuþ, Türkiye’de ilk kez bu çeþit kabaklar yetiþmiþ oldu. Satýþýndan elde edilen gelir hayvan barýnaklarýna gidecek, bu da aklýnýzda olsun.
ANNELERÝN FAVORÝSÝ YEÞÝL ELMA PEKMEZÝ
‘Ýyi tarým uygulamalarý’ ne anlama geliyor?
Ýyi Tarým Uygulamalarý (ÝTU) FAO tarafýndan, “Tarýmsal üretim sisteminin sosyal açýdan yaþanabilir, ekonomik açýdan karlý ve verimli, insan saðlýðýný koruyan, hayvan saðlýk ve refahý ile çevreye önem veren bir hale getirmek için uygulanmasý gereken iþlemler” olarak tanýmlanmaktadýr. Ýyi Tarým Uygulamalarýnýn amacý insan saðlýðýna ve çevreye zarar vermeyecek üretimin yapýlmasý. Bunun için ÝTU, Zararlýlarla Entegre Mücadele ve Entegre Ürün Yetiþtiriciliði tekniklerinin, üretimde birlikte uygulanmasýný önermekte.
Üretim sonrasý hasat ve depolamada hijyenik koþullarýn saðlanmasý ve ürüne herhangi bir bulaþmanýn önlenmesi amacýyla Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktalarý ilkelerinden yararlanýlmakta.
Meyve dýþýnda sirkeniz de var neden sirke?
IA: Bahçemizde oldukça yüksek tonajlý bir elma üretimimiz olduðundan. Doðal fermantasyon ile ürettiðimiz elma sirkesi, özellikle annelerin ve çocuklarýnýn vazgeçemediði katkýsýz, þeker ilavesiz ev yapýmý kýrmýzý elma pekmezi ve tatlýyý çok sevmeyenler ve formuna özen gösterenlerin favorisi olan; sadece yeþil elmadan ürettiðimiz hafif mayhoþ tatlý yeþil elma pekmezimiz var.
Ýstanbul gibi imar alaný yaygýnlaþan bir þehirde yerel tarým ayakta kalabilir mi?
IA: Ýstanbul’daki imar yaygýnlaþma hýzý maalesef tarým alanlarýný çok etkiliyor. Çiftliðimizin bulunduðu alan Cumhuriyet Köy Ovasý olarak adlandýrýlýyor. Devlet Su Ýþleri bu ova için sulama barajý yapmýþ ve ovanýn her tarafýna kanallarla su götürmüþ ve bu þekilde tarýmý desteklemiþtir. Ancak günümüzde arazi sahibi köylüler maalesef imar rantýnýn dayanýlmaz çekiciliðiyle büyük bir beklentiye girerek tarýmý ikinci plana atýyor. Ýnþallah üçüncü köprü ve çevre yolu bu beklentiyi tetiklemez.Bu alanlar imara açýlýrsa Ýstanbullulara büyük bir hevesle bahçemizi açarak verdiðimiz hizmet ve emeklerimiz heba olur. Aman diyelim…
