Ýzmir sahip olduðu zenginliðe ve potansiyele raðmen hala birçok alanda ve sektörde hak ettiði payý alamýyor.
Turizm sektörü de Ýzmir var olan tarihsel zenginliði ve potansiyeline raðmen bir Alanya kadar dahi turizmde etkinliði bulunmuyor. Ýzmir’in turizm pastasýndan bir Alanya’nýn sahip olduðu dilime bile sahip olmamasý düþündürücüdür.
Ýzmir’in birçok alanda olduðu gibi turizmde de hak ettiði yerde olmamasýnýn elbette birden çok sebepleri, nedenleri var. Ama benim kiþisel görüþüm bunun öncelikle yerel dinamiklerin iyi deðerlendirilemediði ile ilgili olduðu yönündedir. Ýzmir ne yazýk ki yerel dinamiklerini iyi kullanabilen bir kent deðil. Bundan dolayý da potansiyelini kullanamýyor. Ama he olursa olsun Ýzmir baþarmak için mazeretleri olmayan bir kenttir. Bu kent baþarmak için her türlü imkan ve potansiyele sahiptir. Tek sorun birlik beraberlik içinde hareket etmemek, kentin yerel dinamiklerinin oluþturduðu sinerjiyi iyi kullanamamak ve tanýtýmdan kaynaklý sorunlar vardýr.
Geçtiðimiz günlerde Ege Turistik Ýþletmeler ve konaklamalar Birliði (ETÝK) tarafýndan kamuoyu ile paylaþýlan bilgiler Ýzmir’in bu konuda çok çalýþmasý gerektiðini bir kez daha ortaya koydu. ETÝK; ‘Ýzmir turizm liginden de düþüyor’ uyarýsý yapýyor ve çarpýcý rakamlarla kentin turizmde ki fotoðrafýný çekiyor.
ETÝK’in açýkladýðý raporlara göz attýðýmýzda Ýzmir’in beklentilerin ne kadar altýnda kaldýðýný görmek son derece üzücüdür. Ýzmir turizminin bir nevi karnesi niteliðindeki ETÝK’in yayýnladýðý turizm raporuna göre, Ýzmir geçen yýl bir önceki döneme göre yüzde 2,8 artýþla 1 milyon 407 bin 240 turist aðýrladý. Yurtdýþýnda yaþayan Türklerin de ziyaretiyle bu sayý 1 milyon 943 bin 253’e ulaþtý.
Rapora göre, konaklama tesisleri açýsýndan en önemli turist pazarýnýn Almanya olduðu ortaya çýktý. Ýzmir’e gelen 357 bin Alman turistin yüzde 80’i en az bir geceleme yaptý. Kalan yüzde 20’si ise günübirlik ziyarette bulundu. Bunlarýn yüzde 71’inin kiralýk ev, kendi evleri ya da tanýdýklarýnýn evlerinde kaldýðý ortaya çýktý. Kente gelen her 10 Ýtalyan turistin 9’u Ýzmir’de günübirlik seyahat ediyor. Ýngiltere’den Ýzmir’e geçen yýl 114 bin turist geldi. Bunlarýn yüzde 37’si yine günübirlik ziyarette bulundu. Bunlarýn yüzde 57’si konaklama tesislerini tercih etti.
Bütün yönleriyle olmasa da rapor Ýzmir’de ki durumu çok iyi özetliyor.
ETÝK Baþkaný ve TÜROFED Baþkan Yardýmcýsý Mehmet Ýþler, Ýzmir’in 1980’li yýllarda Türkiye turizminde üretilen iþ ve katma deðerin yüzde 10’luk bölümünü yaratýrken artýk yüzde 5’e kadar düþtüðüne vurgu yapýyor. Turizm gelirleri açýsýndan Ýzmir’in aldýðý payýn yüzde 5’te olduðunu belirten Ýþler, “Tablo iç açýcý deðil. Ýzmir finans merkezi ve kongre merkezi hedefini Ýstanbul’a, kitle turizm hedefini Antalya’ya kaptýrmýþ bulunuyor. Turizm liginden düþüyoruz” uyarýsýnda bulunuyor.
Ýþler, turizmdeki düþüþün nedenlerini sýralarken 7 baþlýk sýralýyor; Tanýtým eksikliði. Ecrimisil, direk uçuþ olmamasý, turistik tesislerin suyu pahalý kullanmasý, kenti kucaklayan müze olmamasý ve kötü mimarý diðer sorunlar”
Ýzmir’in hangi sektörlerde bir üst lige çýkma potansiyeline sahiptir diye sorulsa bu sorunun cevabýný ilk üç sýrasýnda turizm diye verebilirim. Ýzmir’in en üst lige çýkabileceði sektörlerde bile gerilerde kalmasý çok düþündürücüdür. Ama ben umutsuz deðilim. Daha önceki görüþlerimde dile getirdiðim gibi Ýzmir bir üst lige çýkacaktýr. Ama bizim arzumuz bunun yerel dinamiklerin eliyle olmasýdýr. Öyle görülüyor ki bu sektörde de Ýzmir’de dýþ dinamikler etkili olacak.