ÝZMÝR'DE GÜÇLER DENGESÝ DEÐÝÞÝYOR MU?
Medya Takip Merkezi (MTM) önemli ve büyükþehirlerin gündemi ile ilgili her ay araþtýrmalar yayýnlýyor. Yapýlan deðerlendirmelerde o ay içinde kentte, hangi isimler ve hangi markalar daha çok gündeme gelmiþ bunlar araþtýrýlýyor. Ben bu araþtýrmalarý çok önemsiyorum.
MTM'nin göndermiþ olduðu Temmuz 2013 tarihli Ýzmir gündemine, farklý açýlardan bakmaya çalýþtým. Temmuz ayýnýn gündemine baktýðýmda öne çýkan isimler ve markalar deðerlendirmesi, Ýzmir'in deðiþmeye baþlayan siyasi ve ekonomik dengelerinin iþaretlerini ve ipuçlarýný veriyor.
Bilindiði üzere yerel seçim sathý mailine girmiþ bulunuyoruz. Mart 2014 yerel seçimleri yaklaþtýkça aday adaylarý ortaya çýkmakta ve siyasi kulisler hýzlanmaktadýr.
Önce Temmuz ayýnda, Ýzmir'de öne çýkanlara bakalým ve sonrasýnda öne çýkanlarýn neyi hatýrlattýðýný kendi penceremden deðerlendirmek istiyorum. Ýþte Ýzmir'in Temmuz'da en çok konuþulan isimleri ve markalarý:
Medya Takip Merkezi'nin, Ýzmir gündemi raporuna göre, gazete ve dergilerde en çok konuþulan isim, Ulaþtýrma, Denizcilik ve Haberleþme Bakaný Binali Yýldýrým oldu. Binali Yýldýrým, ay boyunca bin 457 haber ve yazýda yer almýþ. Aziz Kocaoðlu ise, Temmuz ayý boyunca 938 haber ve yazýda yer almýþ.
MTM'nin ayný araþtýrmasýna göre, Temmuz'da basýnda en çok konuþulan Ýzmir markasý, Ýzmir Demir Çelik (ÝZDEMÝR) oldu. Ýstanbul Sanayi Odasý'nýn (ÝSO) "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluþu" arasýnda 4.sýrada yer almasý ile basýnda geniþ yer bulan Ýzmir Demir Çelik, basýnda 156 haber ve yazý ile yer aldý.
Gazete ve dergilerde en çok haber olan bir diðer Ýzmir markasý ise Orkide Yað olmuþ. Orkide markasýyla 154, yine ayrýca Küçükbay Yað markasý ile 83 haber ve yazý ile toplamda 237 haber ve yazýda isminden söz edilmiþ. Toplam haber sayýsýnda ise Orkide zirveye oturmuþ. Bu büyük ve küçümsenemeyecek bir baþarýdýr.
Buradan nereye geleceðim, geçmiþ gündemler ile bugüne uzanan gündemleri üst üste koyduðunuzda Ýzmir'de bir þeylerin deðiþmekte olduðunu görmekte zorlanmazsýnýz. Ýzmir yavaþ yavaþ makas deðiþtiriyor. Hem siyasi olarak, hem de ekonomik olarak Ýzmir kabuk deðiþtiriyor.
Konuya sadece rakamlarýn dili açýsýndan bakarsanýz gerçekleri ýskalamýþ olursunuz. Rakamlarý okumak bazen çok farklý þeyler anlatýr. Ortaya konulan tablo bize farklý sosyolojik bir analiz yapma imkanlarý saðlýyor.
Listeye iyi bakýn; Ýzmir'in yerleþik sermayesi listelerde artýk yok. Köklü markalarý yok. Kente hükmeden eski siyasi ve ekonomik deðerleri yok. Listelerde artýk yeni siyasi figürler var. Belki bundan daha da önemlisi; kentin yerleþik sermayesi kan kaybederken, köklü markalarý yok olurken, yeni Anadolu sermayesinin ve markalarýnýn hýzla büyümesi öne çýkmasýdýr. Hakim ve eski yerleþik sermaye on yýllardýr kan kaybediyor.
Artýk kente hakim eski ekonomik figürler ve markalar gücünü yitirirken, yerine yatýrým ve üretim odaklý, dinamik, sürekli büyüyen geliþen Anadolu sermayesinin ikame olmaya baþladýðýný görmek pekala mümkün hale gelmiþtir.
Küçükbay, Kavuklar, Akçalar, Sancaklar, Özkan Demir Çelik, Arkas vb Ýzmir'in yatýrýmlarý ile öne çýkan yeni belirleyici, sermaye grup ve markalarýndan sadece birkaçýdýr.
Yeni sermaye gruplarýnýn özellikleri; yerleþik sermayenin tam tersine içe kapanýk deðil, daha þeffaflar, PR ve Medya planlamasý ile markalarýna çok önemli yatýrýmlar yapýyorlar. Rantiyeci deðiller. Üretim ve yatýrým odaklýlar. Kazandýklarý ile yeni yatýrým imkanlarý oluþturuyorlar. Sürekli ve agresif bir büyüme stratejilerine sahipler. Görüldüðü gibi Ýzmir'in ekonomide ki güçler dengesi artýk deðiþmektedir. Yeni figürler ve oyuncular ortaya çýkmýþtýr. Yeni oyun kurucular kentte yavaþta olsa oyunun kurallarýný deðiþtireceklerdir. Ýzmir'in ekonomide ki oyun kurucularý deðiþirken, siyasi oyun kurucular da deðiþir mi? Buna da bir baþka yazýmda deðinmek istiyorum.