ÝZMÝR’DE kentsel dönüþümün nasýl ve ne þekilde gerçekleþtirileceði hangi bölgelerin öncelikli olacaðý tartýþýlýyor. Kentsel Dönüþüm mü kentsel tasarým mý olacaðý da tartýþma konularýn arasýnda yer alýyor.
Kentsel Dönüþüm Yasasý’nýn kapsamý, riskli evlerin nasýl belirleneceði ve evleri yýkýlacak vatandaþlarý nasýl bir süreç beklediði konusu uzun süre gündemimizde kalmaya devam edecek. Kentsel Dönüþüm Yasasý’ný deðerlendirmek gerekirse bu toplumun büyük bir çoðunluðunu yakýndan ilgilendiren en önemli yasalardan birisi olarak kabul ediyorum. Çünkü riskli binalar Ýzmir için bir saatli bomba gibi. Ýzmir’de risksiz bina sayýsý bir elin parmaðýný geçmez.
Kanunumuz uyarýnca riskli binalarýn tespit edilmesi durumunda öncelikle vatandaþlarýmýzdan konutlarýný boþaltmalarýný istenecek. Hemen yýkma gibi birþey söz konusu olmayacak. 60 gün süre verilecek. Bu süre içinde binalarýn sahipleri yýkmazsa ise valilik, bakanlýk, valilik ve yerel yönetimler devreye girecek. Risk altýndaki yapýlarýn yýkýlýp yeniden saðlam yapýlara dönüþtürülmesi kentsel dönüþümün önemli bir parçasý ama bu tek baþýna kentleri çaðdaþ bir yaþam alanýna dönüþtürecek bir eylem deðil.
Çünkü kentsel dönüþümde sadece riskli, eskimiþ, yýpranmýþ yapýlarýn yýkýlýp yenilenmesi gibi algýlanýyor. Oysa saðlýksýz yapýlarý yýkýp yerlerine saðlýklý yapýlar yapmak çözüm için yeterli deðil. Bu nedenle konu bir kentsel dönüþüm ve tasarým olarak ele alýnmalýdýr. Kentin ulaþým, yeþil alan, sosyal donatý alanlarý, otoparklarý, peyzajý ile yeniden dizayn edilmesi gerekir. Yaþanabilir þehirler inþa etmemiz için yýkýp yeniden yapmak yerine yeniden tasarlamalýyýz. Bozulan kent dokularýný bütünsel kimliðini koruyarak yeniden inþa etmeliyiz. Sürecin bütün faktörleri daha sýk bir araya gelmeli ve kamuoyuna bu konu da daha fazla aydýnlatýlmalýdýr.
Kentlerde yaþam alanlarýnýn belirlenmesi önemli ve çok deðiþkene baðlý bir çalýþmadýr. Bu çalýþmalar konusunda yerel yönetimlerin acilen çalýþmalara baþlamasý gerekir. Bu iþle ilgili kurumlar baþta: imar, ruhsat, kentsel tasarým, harçlar, kira ve kredi yardýmý gibi konular üzerinde daha fazla iþbirliði yapmalý ve ortak çalýþmalara bir an evvel baþlanmalýdýr. Bu konuda henüz adýmlar atýlmadý. Kentsel dönüþüm halkýmýzýn yanlýþ anlamaya müsait olduðu bir konudur. Bu nedenle kentsel dönüþümde halkýn bilinçlendirilmesi ikna edilmesi çok önemlidir. Vatandaþýn önüne mutlaka seçenekler sunulmalý. Tek bir seçenek sunup zorlama yapýlmamalýdýr.
Karabaðlar-Konak öncelikli bölge olmalý
Ýzmir’de Karabaðlar ve Konak bölgesi bu deðiþim ve dönüþüm için bir bütün olarak pilot bölge ilan edilmeli. Öncelik bu bölgelere verilmeli.
Ýzmir’de seçilen pilot bölgeler yetersizdir. Konu daha geniþ ve bir bütünsellik içinde ele alýnmalýdýr. Ýzmir’in en acil ve öncelikli iki bölgesi Karabaðlar ve Konak ilçesidir. Yasa çýkmýþ olmasýna raðmen Ýzmir’li müteahhitlerinde gerekli örgütlenme çaba konusunda gerekli adýmlarý atmakta geç kalmaya baþladýklarýný düþünüyorum. Eðer Ýzmir’li müteahhitler bir an evvel adým atmaz ortak bir çalýþma baþlatmazsa yarýn bu konuda saf dýþý olabilir veya pastanýn küçük kýsmý ile idare etmek zorunda kalabilirler. Bu nedenle Ýzmir’li firmalar ara yüklenici veya kendi kentlerinde taþeron iþ üstlenmek istemiyorlarsa bu konuya acilen el atmalýlar ve güç birlikleri oluþturarak kazmayý önceden vurmalarý, öncü olmalarý onlara büyük kazaným saðlayabilir. Bunun için risk almaya hazýr giriþimci cesur iþ adamlarý bu kentsel deðiþim ve dönüþümden vatandaþla birlikte kazançlý çýkabilir.
